Ζητώ εκ προοιμίου συγγνώμη για το προσωπικό ύφος αυτού του άρθρου. Δεν θα μιλήσω τόσο για τον εαυτό μου, όσο με αφορμή τον εαυτό μου – για την ακρίβεια, με αφορμή συκοφαντικές και αναληθείς επιθέσεις διά των ΜΜΕ κατά του προσώπου μου. Δεν το κάνω από ματαιοδοξία ή εύλογη διάθεση αυτοάμυνας. Με ενδιαφέρει κυρίως να καταλάβει ο αναγνώστης ένα ευρύτερο φαινόμενο: πως η «δολοφονία του χαρακτήρα» ευτελίζει τη δημόσια σφαίρα, υπονομεύει τον ορθό λόγο και τελικά επιτρέπει στα ισχυρά συμφέροντα να επικρατούν.
Πρώτα τα γεγονότα. Η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» και το κανάλι Extra 3 ανακάλυψαν ένα ακόμα «σκάνδαλο»!

Συγκεκριμένα, παραποίησαν την εντολή της υφυπουργού Υγείας κυρίας Σκοπούλη, η οποία ζήτησε να επισπευσθούν οι νόμιμες διαδικασίες για την αγορά αντιδραστηρίων για τον μοριακό έλεγχο του αίματος από τον ιό του Δυτικού Νείλου και την εμφάνισαν να ευνοεί συγκεκριμένη φαρμακευτική εταιρεία. Ο αρμόδιος φορέας του υπουργείου για την αγορά αυτή επέλεξε, σύννομα, την εταιρεία Roche.

Τα παραπάνω ΜΜΕ διαπίστωσαν «σκάνδαλο». Ποιο ήταν αυτό; Το γεγονός ότι η κυρία Σκοπούλη είναι σύζυγός μου, συν το γεγονός ότι η συγκεκριμένη φαρμακευτική εταιρεία, μαζί με πολλές άλλες, εδώ και δυο δεκαετίες είναι χορηγοί της επιστημονικής έρευνας του Εργαστηρίου και της Κλινικής Παθολογικής Φυσιολογίας που είχα την τιμή να διευθύνω από το 1993. Το πρωτοσέλιδο του «Πρώτου Θέματος» (2/9/12) ήταν χαρακτηριστικό: «Η υφυπουργός αναθέτει, ο σύζυγος εισπράττει». Ο αναγνώστης μένει με την εντύπωση μιας ακόμα ιστορίας «διαπλοκής». Στο ρεπορτάζ της εφημερίδας αναφέρονται τα ποσά χορηγιών της Roche για να «τεκμηριωθεί» η «διαπλοκή». Το ύφος του άρθρου είναι τέτοιο που προσπαθεί να πείσει τον αναγνώστη ότι «ο Μουτσόπουλος τα παίρνει από τη Roche».
Ο συκοφάντης συντάκτης νόμισε ότι έβγαλε είδηση! Οι ερευνητικές χορηγίες προς το Εργαστήριο και την Κλινική της Παθολογικής Φυσιολογίας από εταιρείες όπως η Schering-Plough, η Roche, η Wyeth, η Abbott, η Sanofi-Aventis, η Novartis, η Pfizer και άλλες, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, ανταγωνιστικά-εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και άτομα, είναι αυστηρά θεσμικές (προς το Πανεπιστήμιο Αθηνών), γι’ αυτό και είναι όλες καταγεγραμμένες στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Ερευνας του Πανεπιστημίου (το οποίο παρακρατά το 15%). Ο υπογράφων ουδέποτε προσπορίστηκε από τις χορηγίες αυτές ούτε ένα ευρώ.
Οι ερευνητικές χορηγίες αποτελούν εμπεδωμένο θεσμό στις ανεπτυγμένες χώρες. Τα καλύτερα πανεπιστήμια ανταγωνίζονται σφοδρά για την προσέλκυσή τους. Αποτελεί τίτλο τιμής για έναν ερευνητή, για ένα εργαστήριο και για ένα πανεπιστήμιο να προσελκύουν υψηλές ερευνητικές χορηγίες. Δίχως αυτές η έρευνα σε ένα τόσο δαπανηρό ερευνητικό πεδίο όπως η ιατρική θα ήταν αδύνατη. Αισθάνομαι υπερήφανος όταν αναλογίζομαι ότι τα τελευταία 18 χρόνια καταφέραμε να προσελκύσουμε χορηγίες από διάφορες πηγές, συνολικού ύψους 7 και πλέον εκατομμυρίων ευρώ.
Οι ερευνητικές χορηγίες στο Εργαστήριο και την Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας αξιοποιήθηκαν στο έπακρον. Τιμήσαμε την αποστολή μας, το πανεπιστήμιό μας και τη χώρα μας, με εκπαίδευση εξαίρετων ερευνητών, με εκατοντάδες ερευνητικές δημοσιεύσεις, οι οποίες έτυχαν ευρύτατης αναφοράς και διακρίσεων διεθνώς. Η πιο πρόσφατη βράβευση στο πρόσωπό μου είναι το Αριστείο Μποδοσάκη (2011).
Η εταιρεία Roche, λοιπόν, ήταν μια εταιρεία από πολλές που επιχορήγησαν την έρευνα του Εργαστηρίου. Οι συκοφάντες, σπέρνοντας φήμες και υπονοούμενα, στοχεύουν να διαβάλουν την προσφορά μου και, κατά συνέπεια, να υπονομεύσουν την εγκυρότητα του λόγου μου. Σε ένα περιβάλλον γενικευμένης διαφθοράς, σκανδαλολογίας και καχυποψίας, οποιοδήποτε υπονοούμενο για ανάρμοστες πρακτικές στη δημόσια σφαίρα προσπαθεί να επηρεάσει την κοινή γνώμη. Αν οι εκφέροντες κριτικό δημόσιο λόγο στιγματιστούν, η αιχμηρότητα του λόγου τους ακυρώνεται. Ο πολίτης ωθείται στο συμπέρασμα ότι «όλοι για τη μάσα είναι».
Η ισοπέδωση αυτή βλάπτει την αναζήτηση της αλήθειας στον δημόσιο βίο. Οπως αναφέρει ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Αλ Γκορ στο βιβλίο του «Η Επίθεση στον Ορθό Λόγο», η διασπορά φημών, η προπαγάνδα, η «κατασκευή» γεγονότων και εντυπώσεων και η υποβάθμιση των γεγονότων, της λογικής και της αναζήτησης της αλήθειας δεν φτωχαίνουν μόνο τον δημόσιο βίο, αλλά πετυχαίνουν κάτι σημαντικότερο: επιτρέπουν στα ισχυρά συμφέροντα να επικρατούν. Αν όλοι είμαστε εν δυνάμει διαπλεκόμενοι, τότε οι πραγματικά ένοχοι αδυνατούν να εντοπιστούν. Αν ακόμη και αυτοί που διακρίνονται για τη δημόσια προσφορά τους είναι ιδιοτελείς, τότε νομιμοποιείται η ιδιοτέλεια όλων. Αν ακόμη κι αυτοί που στηλιτεύουν τα κακώς κείμενα νοιάζονται πρώτα για την πάρτη τους, τότε γιατί να μη νοιαστούν όλοι για το συμφέρον τους; Ισοπεδώνοντας τους πάντες και τα πάντα, οι κατασκευασμένες «αποκαλύψεις» διατηρούν το κατεστημένο πεδίο ισχύος αλώβητο. Δεν θα τους περάσει.
Ο κ. Χ. Μ. Μουτσόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ