Η εικόνα της άδειας Αθήνας του Αυγούστου δεν είναι καινούργιo φαινόμενο. Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχει μια μικρή διαφοροποίηση. Καταστήματα που δεν έκλειναν ποτέ ή έμεναν κλειστά το πολύ για μία-δύο ημέρες, εφέτος θα κατεβάσουν ρολά για τουλάχιστον μία εβδομάδα. Οχι επειδή οι ιδιοκτήτες τους είναι κουρασμένοι από τον φόρτο εργασίας αλλά εξαιτίας της… αναδουλειάς, καθώς ακόμη και η περίοδος των καλοκαιρινών εκπτώσεων που προηγήθηκε δεν άλλαξε προς το καλύτερο τα πράγματα.
Είναι περίπου 12 το πρωί και ο κ. Γιώργος Ρεκατσίνας βρίσκεται ήδη αρκετές ώρες πίσω από τον πάγκο καταστήματος ψιλικών που διατηρεί στην οδό Κολοκοτρώνη. «Ως τώρα έχω κόψει 82 αποδείξεις, οι περισσότερες αφορούν προϊόντα με ελάχιστα περιθώρια κέρδους, όπως τσιγάρα ή μπουκάλια νερού». Εφέτος αποφάσισε για πρώτη φορά να κλείσει το κατάστημά του για μία εβδομάδα τον Αύγουστο. «Δεν έχει νόημα να μείνεις ανοιχτός, ήδη πολλές εταιρείες που τροφοδοτούσαν το κατάστημα με πελατεία έχουν κλείσει. Οι εργαζόμενοι στα εμπορικά καταστήματα είναι λιγότεροι και οι μισθοί τους έχουν μειωθεί. Ετσι ένα σημαντικό κομμάτι του τζίρου μας που προερχόταν από αυτούς έχει εξαφανιστεί». Δεν φαίνεται ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον. «Από τη στιγμή που ο ιδιοκτήτης δεν συζητεί καν μείωση ενοικίου τα πράγματα είναι ιδιαίτερα δύσκολα». Η απόφασή του να κλείσει το κατάστημα για κάποιες ημέρες βασίζεται περισσότερο «στην ηρεμία που θα προσφέρει η απουσία από το κατάστημα παρά στη διάθεση για οικονομία ή στην επιθυμία για διακοπές. Για να πάμε οικογενειακώς κάπου, χρειαζόμαστε αρκετά χρήματα, την ίδια στιγμή τα λειτουργικά έξοδα του καταστήματος τρέχουν. Απλά για μία εβδομάδα θα ηρεμήσουμε».
Παρόμοια εικόνα μεταφέρει και ο κ. Πέτρος Βελέντζας, ιδιοκτήτης τυροπιτάδικου λίγα μέτρα παραπέρα. «Μέχρι πρόπερσι δεν έκλεινα καθόλου, πέρυσι έκλεισα για μία εβδομάδα, φέτος για δέκα μέρες, του χρόνου ίσως να μην είμαι καν εδώ» λέει. «Ο αριθμός των πελατών παραμένει σταθερός, όμως οι τζίροι είναι μικρότεροι, καθώς έχω αναγκαστεί να μειώσω τις τιμές».
Το κατάστημα της κυρίας Ηρώς Ψωμά λειτουργεί επί 36 χρόνια στο κέντρο της Αθήνας. Πουλάει δερμάτινες τσάντες και δεν θυμάται «κάποια χειρότερη περίοδο. Μου κάνει εντύπωση ορισμένες φορές η αναίδεια των πελατών που μπαίνουν μέσα απλά για να σου πουν πόσο ακριβά είναι τα πράγματα που πουλάς, λες και δεν ξέρουν ποιες είναι οι τιμές στο δέρμα και τι περιθώρια για προσφορές υπάρχουν». Θα λείψει κάποιες ημέρες του Αυγούστου, «απλά και μόνο για κάποια μπάνια και όχι για παραθερισμό εκτός Αττικής». Μιλώντας μαζί της καταλαβαίνεις ότι κρατάει το μαγαζί περισσότερο επειδή δεν μπορεί να φανταστεί τον εαυτό της οπουδήποτε αλλού παρά γιατί ελπίζει σε οποιαδήποτε βελτίωση της κατάστασης στην αγορά.
Αντιθέτως, ο κ. Ιωσήφ Σακαλάκ «με καταγωγή από την Καισάρεια», όπως επιμένει, ιδιοκτήτης καταστήματος με μαλλιά και είδη κεντήματος, εμφανίζεται μάλλον ικανοποιημένος. «Αυτό το κατάστημα έμεινε ανοιχτό από τον παππού μου όταν στην Αθήνα έπεφταν βόμβες στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν δικαιούμαι εγώ να το κλείσω επειδή τα πράγματα δεν πάνε τόσο καλά όσο στο παρελθόν. Αλλωστε και μόνο το ότι είμαστε ανοιχτοί σε μια τέτοια συγκυρία είναι μια επιτυχία». Τον Αύγουστο το μαγαζί θα μείνει κλειστό για δύο εβδομάδες, όχι για λόγους αναδουλειάς, «αλλά επειδή και η ξεκούραση αποτελεί κομμάτι της δουλειάς».
Η εικόνα στην οδό Κολοκοτρώνη και στους γύρω δρόμους δεν είναι μεμονωμένη. Με όποιον επιχειρηματία και να μιλήσεις, είτε είναι στο κέντρο της πόλης είτε σε παραδοσιακά εμπορικές συνοικίες όπως το Κολωνάκι, ακούς περίπου τα ίδια. Για μειωμένους τζίρους, για μαγαζιά που εφέτος θα κλείσουν περισσότερες ημέρες από ό,τι συνήθιζαν, για την περίοδο των εκπτώσεων όπου ακόμη και οι χαμηλές προσδοκίες που υπήρχαν δεν φαίνεται να εκπληρώνονται.
«Τα ανεπίσημα στοιχεία που έχουμε για την περίοδο των εκπτώσεων κάνουν λόγο για μείωση του τζίρου από 10% ως 30% σε σχέση με την περασμένη χρονιά» αναφέρει ο αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών κ. Παναγιώτης Δουμάς. «Πρέπει να συνυπολογιστεί όμως πως και η περσινή ήταν μια κακή χρονιά, καθώς, πέρα από την οικονομική ανέχεια, το κέντρο της Αθήνας έμεινε ουσιαστικά κλειστό για πολλές μέρες εξαιτίας των κινητοποιήσεων για το Μεσοπρόθεσμο». Σύμφωνα με τον κ. Δουμά ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών υποστηρίζει την πρωτοβουλία του δημάρχου Αθηναίων για περιορισμό των διαδηλώσεων στο κέντρο της πρωτεύουσας. «Επιπλέον, το φθινόπωρο θα διεκδικήσουμε τα μαγαζιά να μένουν ανοιχτά μια δεύτερη Κυριακή την περίοδο των εορτών. Για κάτι τέτοιο χρειάζεται όμως καινούργια νομοθετική ρύθμιση, γι’ αυτό και επιδιώκουμε η συζήτηση να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν».

Κουμπωμένες τσέπες
Η κρίση πλήττει και το Κολωνάκι

Το Κολωνάκι εδώ και αρκετό καιρό έχει σταματήσει να συγκεντρώνει «επισκέπτες» από τα προάστια της πρωτεύουσας ή ακόμη και από την επαρχία που έρχονται στη συνοικία για να ψωνίσουν. Το καλοκαίρι απλώς επιδεινώνει αυτή την κατάσταση. «Οι προσφορές είχαν ξεκινήσει πολύ πριν από τις εκπτώσεις, όμως ο κόσμος είναι κουμπωμένος. Βλέπεις ότι πελάτες που κάποτε ψώνιζαν άφοβα τώρα ψωνίζουν πολύ λιγότερο ή καθόλου» λέει η κυρία Εφη Καρατζαφέρη που διατηρεί κατάστημα ρούχων με επώνυμα ρούχα εισαγωγής. «Παλαιότερα απασχολούσα υπάλληλο, τώρα πλέον δεν συμβαίνει αυτό, οπότε θα κλείσω τελείως για κάποιες ημέρες τον Αύγουστο». Παρ’ όλα αυτά δεν δείχνει να απογοητεύεται. «Εχω καλές σχέσεις με σταθερούς πελάτες, μου λένε και εκείνοι για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Δεν συζητάω καν την περίπτωση να κλείσω το μαγαζί. Αφενός ελπίζω πάντα στο καλύτερο, αφετέρου είναι μια δουλειά που μου αρέσει πολύ».
«Γενικότερα η κίνηση στο Κολωνάκι είναι μειωμένη. Λιγότεροι κατεβαίνουν να ψωνίσουν, πολλά γραφεία στην περιοχή έχουν κλείσει» σχολιάζει ο κ. Γιώργος Μισεγιάννης, ιδιοκτήτης καφεκοπτείου με ιστορία περίπου 100 χρόνων. Και βέβαια κάθε προϊόν έχει την ιδιαιτερότητά του. «Π.χ., όλο και λιγότεροι πίνουν ελληνικό καφέ ή καφέ φίλτρου, επομένως δεν αγοράζουν τόσο πολύ χύμα καφέ από καφεκοπτείο. Εχουν στραφεί στις ατομικές μερίδες του εσπρέσο, μια σίγουρα δαπανηρότερη επιλογή. Αρα τα συμπεράσματα για τους λόγους της πτώσης είναι δύσκολο να είναι μονοσήμαντα και σίγουρα ποικίλλουν αναλόγως του είδους της επιχείρησης. Εκεί που σίγουρα υπάρχει σημαντική πτώση είναι στα είδη δώρου και στα αξεσουάρ που σχετίζονται με τον καφέ».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ