Η αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας δεν είναι καταστρεπτική μόνο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Μια νέα μελέτη που διεξήχθη από διεθνή ομάδα ειδικών δείχνει για πρώτη φορά ότι οδηγεί και σε μεγάλη αύξηση των θανάτων θαλασσίων ειδών.

UVB και θνησιμότητα στις θάλασσες

Οι ερευνητές που δημοσιεύουν τη μελέτη τους στην επιθεώρηση «Global Ecology and Biogeography» συνέλεξαν πληροφορίες από προηγούμενες μελέτες στις οποίες διερευνάτο η επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας Β (UVB) στη θαλάσσια ζωή. Από την ανάλυση αυτών των στοιχείων προέκυψε ότι υπάρχει στενή σύνδεση μεταξύ των επιπέδων της UVB και των ποσοστών θανάτων, κυρίως σε ό,τι αφορά τα φύκη, τα κοράλλια, τα οστρακόδερμα καθώς και τις λάρβες και τα αβγά των ψαριών.

«Από τη μελέτη μας προέκυψε ότι η θνησιμότητα είναι η βιολογική απόκριση στην αύξηση της UVB» ανέφερε σχετικά η κύρια συγγραφέας της μελέτης, δρ Μόιρα Γιάμπρες από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Χιλής στο Σαντιάγο η οποία συνεργάστηκε με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας.

Η υπεριώδης ακτινοβολία Β είναι γνωστό ότι εμποδίζει τη φωτοσύνθεση, την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή σε ορισμένα είδη, ωστόσο εκτιμάται ότι είναι η πρώτη φορά που γίνεται αποτίμηση σχετικά με την επίδρασή της συγκεκριμένα στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Σύμφωνα με τη δρα Γιάμπρες «η ακτινοβολία UVB αποτελεί μια μεγάλη απειλή για τη θαλάσσια ζωή καθώς επιδρά αρνητικά από τη βάση προς την κορυφή της τροφικής αλυσίδας».

Παραγνωρισμένος παράγοντας καταστροφής

Η ερευνήτρια υπογράμμισε πως παρότι η προσοχή των περισσότερων επιστημόνων έχει στραφεί τα τελευταία χρόνια στην επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα θαλάσσια περιβάλλοντα, στην οξίνιση των ωκεανών και στον ευτροφισμό, ένας σημαντικός αλλά παραγνωρισμένος παράγοντας που μετατρέπει τις θάλασσες σε «κρανίου τόπο» είναι και η ακτινοβολία UVB στην οποία πρέπει επίσης να στραφεί το ενδιαφέρον των ειδικών.

«Οι πληθυσμοί του κριλ, ενός είδους γαρίδας που απαντάται σε πολλούς ωκεανούς και είναι από τα είδη στη βάση της τροφικής αλυσίδας μειώθηκαν κατά 60 φορές μεταξύ του 1970 και του 2003 ενώ κατά την ίδια περίοδο η ακτινοβολία UVB αυξήθηκε σημαντικά. Η μείωση των κοραλλιών στις τροπικές και υποτροπικές θάλασσες συνδέεται με τα αυξημένα επίπεδα της UVB. Ετσι η αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων ίσως δεν είναι ο μόνος παράγοντας που οδηγεί τα κοράλλια σε θάνατο» σημείωσε η δρ Γιάμπρες μιλώντας στο BBC Nature.

Και τα φύκη είναι ευαίσθητα στην ακτινοβολία UVB, γεγονός άκρως σημαντικό, κατά την ειδικό, καθώς αποτελούν πρωταρχικό τμήμα της τροφικής αλυσίδας των θαλασσών.

Η τρύπα του όζοντος… ζει και βασιλεύει

Οι επιστήμονες που βρίσκονται πίσω από τη νέα μελέτη δηλώνουν έκπληξη σχετικά με το ότι η τρύπα του όζοντος βρίσκεται πλέον χαμηλά στην περιβαλλοντική «ατζέντα» μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ το 1987 (στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου αποφασίστηκε η απαγόρευση χρήσης ουσιών που καταστρέφουν το στρώμα του όζοντος στην ατμόσφαιρα, όπως είναι οι χλωροφθοράνθρακες – CFCs).

«Το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ είχε επιτυχία ως προς το να αποφευχθεί η περαιτέρω καταστροφή του στρώματος του όζοντος και να τεθούν οι βάσεις για την αποκατάστασή του, ωστόσο αυτή η αποκατάσταση δεν έχει ακόμη γίνει πραγματικότητα» σημείωσε η δρ Γιάμπρες και κατέληξε τονίζοντας ότι ο πληθυσμός πρέπει να κατανοήσει πως η τρύπα του όζοντος συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα για ολόκληρο τον πλανήτη. «Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η τρύπα του όζοντος η οποία έχει ως αποτέλεσμα το να φθάνουν στη Γη υψηλά επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας επιδρά και στην ανθρώπινη υγεία με εμφάνιση καρκίνων του δέρματος αλλά και σοβαρών οφθαλμολογικών βλαβών».