Στις 16 Αυγούστου του 1960 ο πιλότος της αμερικανικής αεροπορίας Τζο Κίτινγκερ φόρεσε μια στολή αστροναύτη, σκαρφάλωσε στη γόνδολα ενός αερόστατου, ανέβηκε στα 31.333 μέτρα επάνω από τη Γη και… πήδηξε. Η μεγαλύτερη βουτιά που έγινε ποτέ από τον ουρανό διήρκεσε 4 λεπτά και 36 δευτερόλεπτα. Σε λίγο καιρό ο Φέλιξ Μπαουμγκάρτνερ θα προσπαθήσει να ανέβει ακόμη πιο ψηλά και να πέσει ακόμη πιο γρήγορα. Ηδη την περασμένη Τετάρτη ολοκλήρωσε επιτυχώς ένα δοκιμαστικό άλμα από τα 29.500 μέτρα. Η Κάθριν Μπράχιτς ρώτησε τον ίδιο και τον τεχνικό διευθυντή του, Αρτ Τόμσον, τι είναι αυτό που τους οδηγεί σε ένα τέτοιο εγχείρημα.
Πείτε μας για την ελεύθερη πτώση που σχεδιάζετε.
Φέλιξ Μπαουμγκάρτνερ: «Αργότερα μέσα στο καλοκαίρι – το σχέδιο είναι να το επιχειρήσουμε τον Αύγουστο – θα μπω σε μια διαστημική κάψουλα με θάλαμο συμπίεσης στο Ρόσγουελ, στο Νέο Μεξικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Θα ανέβω στις 120.000 πόδια (36.600 μέτρα), θα αποσυμπιέσω την κάψουλα, θα βγω και θα πηδήξω. Μέσα στα πρώτα 35 δευτερόλεπτα η πτώση μου θα επιταχυνθεί τόσο ώστε θα σπάσω το φράγμα του ήχου».
Πηδάτε από τη στρατόσφαιρα. Πώς θα φθάσετε ως εκεί;
Φ. Μπ.: «Η άνοδος θα πάρει δυόμισι ώρες, θα κάθομαι στον θάλαμο συμπίεσης της κάψουλας η οποία θα κρέμεται από ένα αερόστατο μεγάλου υψομέτρου. Οταν το αερόστατο φθάσει στο συγκεκριμένο ύψος θα χρειαστεί να περάσω από 45 διαφορετικές διαδικασίες ώσπου να βγω στην εξωτερική εξέδρα».
Ποια είναι τα 45 πράγματα που έχετε στη λίστα των προτεραιοτήτων σας;
Φ. Μπ.: «Θέλουμε να κάνουμε την έξοδό μου όσο το δυνατόν ευκολότερη. Θα φοράω μια στολή συμπίεσης. Οταν βρίσκεσαι υπό συμπίεση, είσαι πολύ περιορισμένος, σαν ανάπηρος. Πρέπει να διατηρώ τον σφυγμό μου χαμηλά. Οταν βγαίνεις στην εξέδρα πρέπει να είσαι πραγματικά ήρεμος. Και τότε πηδάω.
Παρά το γεγονός ότι έχουμε κάνει πολλές δοκιμές στον προσομοιωτή, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι θα συμβεί όταν θα σπάσω το φράγμα του ήχου. Ορισμένοι πιστεύουν ότι δεν θα συμβεί τίποτε, άλλοι θεωρούν ότι μπορεί να αρχίσω να στροβιλίζομαι σε συνθήκες επίπεδης περιδίνησης (flat spin). Εχουμε αναπτύξει πολύ τον εξοπλισμό για την περίπτωση που θα συμβεί κάτι τέτοιο, ώστε ακόμη και αν περάσω σε συνθήκες επίπεδης περιδίνησης να μην πεθάνω».
Τι συμβαίνει σε μια επίπεδη περιδίνηση;
Αρτ Τόμσον: Αν αρχίσετε να στροβιλίζεστε με το κεφάλι προς το κέντρο, το αίμα φεύγει από το κεφάλι σας, χάνετε τις αισθήσεις σας. Αν στριφογυρίζετε με τα πόδια προς το κέντρο παθαίνετε το λεγόμενο «red out» (σ.μ. αντίστροφο του «black out»). Το αίμα κατακλύζει το κεφάλι σας, παθαίνετε ανεύρυσμα στον εγκέφαλο ή εγκεφαλική αιμορραγία. Ο Φέλιξ έχει στον καρπό του έναν μετρητή βαρύτητας ο οποίος ελέγχει τις συνθήκες για την περίπτωση επίπεδης περιδίνησης και, αν συμβεί κάτι τέτοιο, έχουμε αναπτύξει ένα μικρό βοηθητικό αλεξίπτωτο εκτάκτου ανάγκης το οποίο θα τραβήξει το κεφάλι του προς τα επάνω και θα σταματήσει την περιστροφή».
Ποια είναι τα άλλα μέσα που έχετε αναπτύξει για να κρατήσετε τον Φέλιξ στη ζωή;
Α. Τ.: «Το βασικό είναι η στολή συμπίεσης. Χωρίς αυτήν τα αέρια του αίματος παύουν να βρίσκονται εν αιωρήσει. Είναι σαν να βράζουν και να εξατμίζονται ξαφνικά, χάνεις τις αισθήσεις σου μέσα σε δευτερόλεπτα».
Πολλοί θα έλεγαν ότι ένα τέτοιο εγχείρημα είναι τρελό. Το βλέπετε απλώς ως έναν εντυπωσιακό άθλο ή υπάρχει κάτι περισσότερο σε αυτό;
Φ. Μπ.: «Το ίδιο είχαν πει και για τους αδελφούς Ράιτ. Ολοι μας μπορούμε σήμερα να πετάμε σε όλον τον πλανήτη εξαιτίας αυτών των αποκαλούμενων «τρελών». Υπάρχει πάντα κάποιο πλεονέκτημα. Στο μέλλον θα πηγαίνουν τουρίστες στο Διάστημα και όλοι τους θα χρειάζονται έναν εξοπλισμό ασφαλείας».
Ωστόσο στα περίπου πενήντα χρόνια διαστημικών πτήσεων οι αστροναύτες δεν είχαν έναν τέτοιον εξοπλισμό ασφαλείας και παρ’ όλα αυτά τα κατάφεραν.
Α. Τ.: «Κάποια από τα μέλη της επιστημονικής ομάδας που συγκέντρωσα για το Red Bull Stratos ήταν επικεφαλής ερευνητές μετά την καταστροφή του διαστημικού λεωφορείου Columbia. Αν δείτε τις βιντεοταινίες, οι αστροναύτες δεν φορούσαν τα σκάφανδρά τους, δεν φορούσαν τα γάντια τους. Αν δείτε το μέρος όπου έπεσαν τα συντρίμμια, υπάρχει μια συγκλονιστική εικόνα ενός σκαφάνδρου, ίδιου ακριβώς με το σκάφανδρο του Φέλιξ, πεσμένου στο έδαφος, χωρίς ούτε μία γρατζουνιά επάνω του. Αυτό το σκάφανδρο κάποτε είχε μέσα του ένα κεφάλι.
Ο πιλότος Μπιλ Γουίβερ είχε πέσει από ένα Blackbird SR-71 με ταχύτητα 3,18 Μαχ όταν το αεροπλάνο διαλύθηκε, και κατάφερε να επιβιώσει. Το θέμα είναι ότι αν οι αστροναύτες του Columbia φορούσαν τις κατάλληλες στολές, αν μπορούσαν να ελέγξουν την πτώση τους, αν φορούσαν τα κατάλληλα αλεξίπτωτα με τον κατάλληλο εξοπλισμό ασφαλείας θα μπορούσαν να ζουν σήμερα. Είναι πολύ πιθανό ότι, αν το Columbia είχε αντέξει 20 δευτερόλεπτα περισσότερο, θα βρισκόταν στο υψόμετρο από το οποίο θα πηδήξει ο Φέλιξ.
Πιθανώς οι αστροναύτες θα μπορούσαν με αυτές τις προφυλάξεις να έχουν επιζήσει. Η NASA προσπαθούσε να αναπτύξει μια εξέδρα κινδύνου για το διαστημικό λεωφορείο. Σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης οι αστροναύτες θα έβγαιναν στην εξέδρα και θα προσπαθούσαν να κάνουν ελεύθερη πτώση. Η ανάπτυξή της δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Δεν τέθηκε ποτέ σε χρήση».
Φ. Μπ.: «Σκεφθείτε επίσης και την πλευρά των ασφαλειών ζωής, αν ο διαστημικός τουρισμός γίνει δημοφιλής. Στην αρχή ίσως να μην τους νοιάζει, αν όμως συμβεί το πρώτο ατύχημα οι ασφαλιστικές εταιρείες θα αρχίσουν να λένε «Ε, παιδιά, πρέπει να φοράτε διαστημικές στολές και αλεξίπτωτα!». Θυμάστε, τα αυτοκίνητα παλιά δεν είχαν ζώνες ασφαλείας, αλλά τώρα έχουν αερόσακους, ζώνες ασφαλείας, πολλαπλά φρένα. Σε αυτό το στάδιο μπαίνουμε τώρα στο διαστημικό παιχνίδι».
Εχετε κάνει ένα δοκιμαστικό άλμα. Πώς ήταν;
Φ. Μπ.: «Εκανα ένα δοκιμαστικό άλμα σχεδόν από τις 22.000 μέτρα. Αν το δούμε από την άποψη της επιτυχίας, ένιωσα πραγματικά καλά. Υστερα από πέντε χρόνια δουλειάς σε αυτό το σχέδιο επιτέλους απογειωθήκαμε από το έδαφος και αποδείξαμε ότι μπορούμε να το κάνουμε. Αν το δούμε από την προσωπική άποψη, ένιωσα απογοητευμένος γιατί δεν ήταν τόσο συναρπαστικό όσο περίμενα».
Α. Τ.: «Εγινε τόσος σχεδιασμός…».
Φ. Μπ.: «Ναι. Κάναμε πρόβες στα πάντα, ξανά και ξανά. Προσφάτως είδα ένα ντοκυμαντέρ για το Concorde και ο πιλότος των δοκιμαστικών πτήσεων έλεγε ότι την πρώτη φορά που απογειώθηκε ένιωσε σαν να πετούσε στον προσομοιωτή. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να πατάς τα ίδια κουμπιά οπότε, στον μικρόκοσμό σου, νιώθεις σαν να είναι το ίδιο πράγμα. Είχα κάνει πολλές δοκιμαστικές ελεύθερες πτώσεις με τη στολή – χωρίς συμπίεση και με συμπίεση -, οπότε ήξερα ακριβώς πώς ήταν».
Και πώς είναι να πέφτεις στον αέρα;
Φ. Μπ.: «Το κακό νέο είναι ότι δεν νιώθεις την ταχύτητα. Δεν έχεις σημεία αναφοράς, δεν βλέπεις τίποτε να περνάει γρήγορα δίπλα σου. Δεν ακούς πολλούς θορύβους γιατί φοράς το σκάφανδρο. Η στολή δεν «ανεμίζει» γιατί είναι υπό συμπίεση. Κινείσαι λοιπόν με 628 χιλιόμετρα την ώρα αλλά δεν το νιώθεις».
Αυτό προκαλεί απογοήτευση;
Φ. Μπ.: «Μεγάλη απογοήτευση».
Και ύστερα από μια τέτοια βουτιά στο κενό, τι; Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα;
Φ. Μπ.: «Θα αποσυρθώ».
Θα αποσυρθείτε;
Φ. Μπ.: «Ω, ναι. Είμαι πλέον 45 ετών, είχα πολλή τύχη όλα αυτά τα τελευταία 25 χρόνια. Επομένως ναι, νομίζω ότι από εδώ και πέρα θα δω την τύχη να με εγκαταλείπει. Δεν είναι μόνο ζήτημα τύχης, οι δεξιότητές μου παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, χρειάζεσαι όμως και τύχη για να επιζήσεις σε όλα αυτά τα τρελά πράγματα επί 25 χρόνια. Συν το ότι δεν μπορείς να κάνεις κάτι μεγαλύτερο από αυτό. Κάτι τέτοιο εναπόκειται στην επόμενη γενιά».
Ποιοι είναι
Ο Φέλιξ Μπαουμγκάρτνερ ξεκίνησε την ελεύθερη πτώση στην ηλικία των 16 ετών και έχει κατακτήσει πολλά ρεκόρ, τόσο στην ελεύθερη πτώση όσο και στο BASE jumping, πηδώντας μεταξύ άλλων από το άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Το διαστημικό άλμα του γίνεται σε συνεργασία με τη Red Bull στο πλαίσιο του προγράμματος Red Bull Stratos, του οποίου τεχνικός διευθυντής είναι ο Αρτ Τόμσον. Ο Αρτ Τόμσον έχει εργαστεί στην ανάπτυξη του βομβαρδιστικού Stealth B-2, ενώ είναι συνιδρυτής της εταιρείας Sage Cheshire Aerospace στο Λάνκαστερ της Καλιφόρνιας.
Πρωτιές και ρεκόρ
- Το 1999 κατέκτησε το παγκόσμιο ρεκόρ για το ψηλότερο άλμα με αλεξίπτωτο από κτίριο πέφτοντας από τους Petronas Towers στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας. Την ίδια χρονιά έθεσε επίσης το παγκόσμιο ρεκόρ για το χαμηλότερο BASE jump στην Ιστορία πηδώντας από το χέρι του αγάλματος του Χριστού Λυτρωτή στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
- Τον Ιούλιο του 2003 έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πέρασε με ελεύθερη πτώση από τη μία πλευρά της Μάγχης στην άλλη με τη βοήθεια ενός ειδικά φτιαγμένου «πανιού».
- Τον Ιούνιο του 2004 υπήρξε επίσης ο πρώτος που πήδηξε με BASE jump από την άρτι ολοκληρωθείσα γέφυρα του Μιγιό στη Γαλλία.
- Τον Αύγουστο του 2006 έπεσε με ελεύθερη πτώση στο κτίριο Turning Torso στο Μάλμε της Σουηδίας και στη συνέχεια πραγματοποίησε BASE jump από αυτό.
- Τον Δεκέμβριο του 2007 έγινε ο πρώτος που πήδηξε από το Taipei 101, το ψηλότερο τότε κτίριο του κόσμου, στην Ταϊπέι της Ταϊβάν. Αυτό το κατόρθωμα του κόστισε την απαγόρευση επανεισόδου του στη χώρα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
