Ντενέβ – Μπουνιουέλ: Ανυπόφορη έλξη

Ο Λουίς Μπουνιουέλ αποφάσισε να προχωρήσει στη δημιουργία μιας μεταφοράς στον κινηματογράφο του μυθιστορήματος του Γιόζεφ Κεσέλ (επανακυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις Μεταίχμιο) όταν είδε ότι δεν καρποφορούσαν οι χρόνιες προσπάθειές του να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη τον «Καλόγερο» του Μάθιου Λούις, ένα μυθιστόρημα που λάτρευαν οι σουρεαλιστές και που τελικά θα σκηνοθετούσε ο Αδωνις Κύρου (Το κύκνειο άσμα του). Η πρόταση για τη μεταφορά της «Ωραίας της ημέρας» στο σινεμά έγινε στον Μπουνιουέλ από τους αδελφούς Ρεϊμόν και Ρομπέρ Χακίμ, αλλά από την αρχή ο σκηνοθέτης είχε κάποιους ενδοιασμούς απέναντι στο βιβλίο. Ως λογοτεχνικό έργο του φαινόταν «αρκετά μελοδραματικό αλλά καλοφτιαγμένο».

Ωστόσο, αν για κάτι οι σελίδες του Κεσέλ είλκυαν τον Μπουνιουέλ, αυτό ήταν η πρόκληση να μεταφέρει σε εικόνες μερικές από τις φαντασιώσεις της κεντρικής ηρωίδας του, της Σεβερίν, σκιαγραφώντας έτσι το πορτρέτο μιας μαζοχίστριας νεαρής αστής μέσα από κάποιες περιπτώσεις σεξουαλικής διαστροφής. Ο ίδιος ο Μπουνιουέλ δεν ένιωθε εσωτερική έλξη για τη σεξουαλική διαστροφή, την αντιμετώπιζε μόνο εξωτερικά και θεωρητικά. «Με διασκεδάζει και με ενδιαφέρει» θα έγραφε αργότερα ο Μπουνιουέλ «αλλά εγώ δεν έχω τίποτε διεστραμμένο στη σεξουαλική συμπεριφορά μου. Το αντίθετο θα ήταν παράξενο. Πιστεύω ότι σε έναν διεστραμμένο δεν αρέσει να δείχνει δημοσίως τη διαστροφή του. Είναι το μυστικό του».

Οταν η Κατρίν Ντενέβ αποδέχθηκε την πρόταση να υποδυθεί τη Σεβερίν ήταν μόλις 23 ετών, αλλά η εμπειρία της ως ερμηνεύτριας του κινηματογράφου ήταν ήδη πλούσια. Μετρούσε ως τότε 19 ταινίες, ανάμεσα στις οποίες τις «Ομπρέλες του Χερβούργου» και τις «Δεσποινίδες του Ροσφόρ» του Ζακ Ντεμί αλλά και το ψυχολογικό θρίλερ «Αποστροφή» του Ρόμαν Πολάνσκι. Η ιδέα και μόνο ότι θα συνεργαζόταν με έναν από τους διασημότερους σκηνοθέτες του κόσμου, όπως ήταν φυσικό, την ενθουσίαζε αλλά συγχρόνως την τρόμαζε. Εν τέλει στα γυρίσματα της «Ωραίας της ημέρας» κυριάρχησε ένα συναίσθημα ανάμεσα στην απορία και στον φόβο, κάτι που η Ντενέβ ποτέ δεν έκρυψε.

Οσο όμως τα γυρίσματα της «Ωραίας της ημέρας» υπήρξαν ανυπόφορη εμπειρία για την Ντενέβ άλλο τόσο πονοκεφάλιασαν και τον Λουίς Μπουνιουέλ. Ο σκηνοθέτης ήθελε να γυρίσει την αρχική σκηνή της ταινίας στο εστιατόριο της Λυών στο Παρίσι, αλλά προς έκπληξή του είδε ότι ο ιδιοκτήτης του αρνούνταν κατηγορηματικά να το παραχωρήσει. Ο Μπουνιουέλ λάτρευε τον χώρο όπου στις αρχές του 20ού αιώνα «ζωγράφοι, γλύπτες και διακοσμητές δημιουργούσαν μια αίθουσα όπερας για να δοξάσουν το τρένο και τα μέρη που μας πηγαίνει».

Το ότι ο Μπουνιουέλ δεν μπόρεσε να γυρίσει την αρχική σεκάνς στο αγαπημένο του παριζιάνικο σημείο τον πλήγωσε, όπως επίσης τον πλήγωσε και η λογοκρισία που έκανε «πολλές ανόητες περικοπές». Μία από αυτές τις περικοπές ήταν μια σκηνή που ο Μπουνιουέλ επίσης αγαπούσε πολύ, η οποία εκτυλίσσεται ανάμεσα στον Ζορζ Μαρσάλ και στην Ντενέβ όταν εκείνη βρίσκεται ξαπλωμένη μέσα σε ένα φέρετρο και εκείνος την αποκαλεί κόρη του. Η σκηνή γυρίστηκε σε ένα ιδιωτικό παρεκκλήσι έπειτα από μια λειτουργία που ετελείτο κάτω από ένα αντίγραφο του Ιησού Χριστού του Γκρίνεβαλντ και, σύμφωνα με τον Μπουνιουέλ, «η περικοπή αυτής της λειτουργίας άλλαξε αισθητά την ατμόσφαιρα της σκηνής».

info:
«Η “Ωραία της ημέρας” μου έχει αφήσει μεγάλη λύπη» Λουίς Μπουνιουέλ, στην αυτοβιογραφία του «Η τελευταία πνοή» (εκδόσεις Οδυσσέας)

«Η “Ωραία της ημέρας” είναι μια ωραία ταινία, αλλά όταν τη γυρίζαμε ήμουν πολύ δυστυχισμένη» Κατρίν Ντενέβ στα ημερολόγιά της «Στη σκιά του εαυτού μου» (εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη)