Οι κορυφαίες διεθνείς διοργανώσεις παραδοσιακά ήταν γκιλοτίνα για τους προπονητές των εθνικών ομάδων. Πετυχημένος θεωρούνταν μόνο ο πρώτος. Οι υπόλοιποι ήταν… να τους κλαίει η μοίρα τους. Το 1964 ο Κονσταντίν Μπέσκοφ στερήθηκε όλων των αξιωμάτων του επειδή η εθνική ομάδα της πρώην ΕΣΣΔ ηττήθηκε στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος από την Ισπανία. Και το 2010 μετά το Μουντιάλ της Ν. Αφρικής μεταξύ άλλων απέλυσαν τους προπονητές τους η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Ιταλία, η Γαλλία…
Το Euro 2012 μάλλον αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Μόνο 5 από τους 16 ομοσπονδιακούς τεχνικούς που κατέθεσαν τα διαπιστευτήριά τους στα γήπεδα Πολωνίας και Ουκρανίας έχασαν τη δουλειά τους. Οι υπόλοιποι θεωρήθηκαν πετυχημένοι και θα επανακριθούν το καλοκαίρι του 2014 στο Μουντιάλ της Βραζιλίας, αν φυσικά δεν χαθούν στη διαδρομή.
Ο πλέον αποτυχημένος όλων θεωρήθηκε ο Μπερτ φαν Μάρβεϊκ που φιλοδοξούσε να κατακτήσει με την Ολλανδία το τρόπαιο στο 14ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και δεν πήρε ούτε μία ισοπαλία! Ο συμπατριώτης του Ντικ Αντβοκατ ήταν επίσης στο βάθρο των αποτυχημένων καθώς κατάφερε να αποκλειστεί η Ρωσία από έναν όμιλο που θεωρούνταν του… ποδιού της. Η αποχώρηση του Φράντσισεκ Σμούντα από τον πάγκο της Πολωνίας ήταν αναμενόμενη. Ο ίδιος είχε δηλώσει εκ των προτέρων ότι θα φύγει αν η ομάδα δεν περάσει από τον όμιλο. Αναμενόμενη ήταν και η αποχώρηση του Σλάβεν Μπίλιτς από τον πάγκο της Κροατίας, ο οποίος είχε υπογράψει συμβόλαιο στη Λοκομοτίβ Μόσχας με δεκαπενταπλάσιες αποδοχές!
Εκπληξη αποτέλεσε η αποχώρηση του Λοράν Μπλαν από τον πάγκο της Γαλλίας. Οι Τρικολόρ αποκλείστηκαν στην ημιτελική φάση από την μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης Ισπανία, αλλά εκείνο που μέτρησε σε βάρος του Μπλαν ήταν η εκτός γηπέδων συμπεριφορά των παικτών του.
Οι υπόλοιποι 11 ομοσπονδιακοί τεχνικοί συνεχίζουν, ορισμένοι μάλιστα με καλύτερες οικονομικές συνθήκες. Ισως επειδή στο Euro 2012 δεν είδαμε κάποια καινοτόμο ιδέα που θα έθετε σε αμφισβήτηση το αμυντικογενές μοτίβο με τους δύο ανασταλτικούς μέσους πάνω στο οποίο δουλεύουν σχεδόν όλοι οι προπονητές. Αναλυτικά τι (απ)έγιναν οι κόουτς των 16 φιναλίστ:
1. Ισπανία: Βιθέντε ντελ Μπόσκε (61 ετών)
Ο πλέον επιτυχημένος ομοσπονδιακός προπονητής. Το 2010 οδήγησε την Ισπανία στην κατάκτηση του Μουντιάλ και δύο χρόνια αργότερα στην κορυφή του Euro. Την παραμονή του πρώτου αγώνα με την Ιταλία στη φάση των ομίλων, συναντήθηκε σε ξενοδοχείο του Γντάνσκ με τον πρόεδρο της Ισπανικής Ομοσπονδίας Ανχελ Μαρία Βιγιάρ και τον γενικό γραμματέα της ομοσπονδίας Χόρχε Πέρες όπου συμφώνησαν τη συνέχιση της συνεργασίας τους μέχρι το Μουντιάλ 2014. «Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για να με πείσουν. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας με εμπιστεύεται και αυτό το εκτιμώ ιδιαίτερα» δήλωσε ο Ντελ Μπόσκε. Δεν ανακοινώθηκε αν αυξήθηκαν οι αποδοχές του. Πριν από το Euro 2012 αμείβονταν ετησίως με 1,5 εκατ. ευρώ.
2. Ιταλία: Τσέζαρε Πραντέλι (54 ετών)
Το συμβόλαιό του λήγει στις 30 Ιουνίου 2014. Μετά το Euro 2012 δήλωσε ότι έχει επιθυμήσει την καθημερινή δουλειά σε κάποια ομάδα υποχρεώνοντας τον πρόεδρο της Ολυμπιακής Επιτροπής της Ιταλίας Τζιάνι Πετρούτσι να δηλώσει: «Δεν βλέπω για ποιον λόγο θα πρέπει ο Πραντέλι να φύγει από τον πάγκο της Εθνικής. Κάνει πολύ καλά τη δουλειά του και δεσμεύεται με συμβόλαιο». Οι ετήσιες αποδοχές του Πραντέλι είναι 3 εκατ. ευρώ.
3. Πορτογαλία: Πάουλο Μπέντο (43 ετών)
Στις αρχές του περασμένου Μαΐου η πορτογαλική ομοσπονδία ανανέωσε το συμβόλαιό του μέχρι τις 30 Ιουνίου 2014 δείχνοντάς του ότι τον εμπιστεύεται. Η ομάδα που παρουσίασε στο Euro 2012 έδειξε ότι έχει μέλλον. Οι αποδοχές του ανέρχονται σε 1,5 εκατ. ευρώ.
4. Γερμανία: Γιόακιμ Λεβ (52 ετών)
Κάθεται στον πάγκο της Εθνικής Γερμανίας από το 2006 και το συμβόλαιό του λήγει στις 30 Ιουνίου 2014. Η θέση του δεν κινδυνεύει παρότι η Γερμανία απέτυχε να κατακτήσει το τρόπαιο. Ενα μήνα πριν την πρεμιέρα του Euro 2012 ο επικεφαλής της γερμανικής ομοσπονδίας Βόλφγκαν Νίρσμπαχ ξεκαθάρισε ότι δεν θα τεθεί θέμα προπονητή. «Ακόμη και αν δεν πετύχει τίποτα στα γήπεδα της Ουκρανίας, η ομάδα έχει δυνάμεις για να σηκωθεί» είχε δηλώσει ο Νίρσμπαχ. Ο κόουτς Λεβ εισπράττει ετησίως 2,5 εκατ. ευρώ.
5. Αγγλία: Ρόι Χόντσον (64 ετών)
Ανέλαβε την Εθνική Αγγλίας δύο μήνες πριν την πρεμιέρα του Euro 2012 υπογράφοντας συμβόλαιο ως τις 30 Ιουνίου 2016. Τα Λιοντάρια δεν έδειξαν σχεδόν τίποτα στα γήπεδα της Ουκρανίας, ωστόσο ο πρόεδρος της αγγλικής ομοσπονδίας Ντέιβιντ Μπερνστάιν εκτίμησε θετικά τη δουλειά του, δηλώνοντας: «Θεωρώ ότι ο Ρόι επηρέασε θετικά την ομάδα. Ανέλαβε σε μια δύσκολη περίοδο και έδειξε εξαιρετικές οργανωτικές ικανότητες. Πιστεύω ότι πρέπει να χαρακτηρίσουμε το αποτέλεσμα της δουλειά του θετικά. Το σημαντικό είναι ότι υπάρχει κίνηση προς τα εμπρός». Ο Χόντσον εισπράττει ετησίως 2 εκατ. ευρώ.
6. Τσεχία: Μίχαλ Μπίλεκ (47 ετών)
Ανέλαβε την Εθνική Τσεχίας το 2009 υπογράφοντας συμβόλαιο ως στις 31 Δεκεμβρίου 2013. Στις 16 Μαΐου η ομοσπονδία της Τσεχίας επέκτεινε το συμβόλαιό του ως τις 30 Ιουνίου 2014. Καλύτερο προπονητή που να αμείβεται με 200.000 ευρώ ετησίως, δεν θα εύρισκε. Με εξαίρεση το παιχνίδι με τη Ρωσία όπου ηττήθηκε με 4-1, η Τσεχία άφησε θετικές εντυπώσεις στα πολωνικά γήπεδα.
7. Ελλάδα: Φερνάντο Σάντος (57 ετών)
Τον περασμένο Απρίλιο ο Πορτογάλος ανανέωσε το συμβόλαιό του με την ΕΠΟ μέχρι τις 30 Ιουνίου 2014 που ολοκληρώνεται το Μουντιάλ στη Βραζιλία. Υπό τις οδηγίες του η Εθνική Ελλάδας ήταν αήττητη επί 18 συνεχόμενα παιχνίδια. Στη μετά Euro 2012 εποχή θα αμείβεται με 650.000 ευρώ ετησίως, αντί των 450.000 ευρώ που προέβλεπε το πρώτο του συμβόλαιο.
8. Δανία: Μόρτεν Ολσεν (62 ετών)
Βρίσκεται στον πάγκο της Εθνικής Δανίας από το 2000. Το περασμένο φθινόπωρο και μετά την πρόκριση της ομάδας του στην τελική φάση του Euro 2012 αναθεώρησε την απόφασή του να εγκαταλείψει την Εθνική και επέκτεινε το συμβόλαιό του μέχρι το Μουντιάλ του 2014. «Βλέπω ότι η ομάδα έχει δυνατότητες. Οταν οι παίκτες σου χτυπάνε την πλάτη και σε παρακαλάνε να παραμείνεις, δεν υπάρχει λόγος να το ξανασκεφθείς» σχολίασε. Υπό τις οδηγίες του η Εθνική Δανίας συμμετείχε στα Μουντιάλ 2002, 2010 και στα Euro 2004 και 2012. Οι ετήσιες αποδοχές του ανέρχονται σε 390.000 ευρώ.
9. Γαλλία: Λοράν Μπλαν (46 ετών)
Μετά το αποκλεισμό της Γαλλίας από την Ισπανία στην προημιτελική φάση συναντήθηκε με τον πρόεδρο της ομοσπονδίας Νοέλ Λε Γκρε με αντικείμενο συζήτησης την ανανέωση ή μη του συμβολαίου του το οποίο ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου. «Τα πάντα εξαρτώνται από μένα. Συμφωνήσαμε να απαντήσω εντός 48 ωρών» δήλωσε τότε ο Μπλαν. Δυο μέρες μετά συμπλήρωσε ότι «δεν μπορέσαμε να συμφωνήσουμε για το πώς πρέπει να προχωρήσει η Εθνική τα επόμενα δύο χρόνια και αποφάσισα να μην επεκτείνω το συμβόλαιό μου». Τον διαδέχτηκε ο πρώην συμπαίκτης του και αρχηγός της Εθνικής Γαλλίας που στέφθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια το 1988 και πρωταθλήτρια Ευρώπης το 2000, Ντιντιέ Ντεσάν. Ο Μπλαν αμείβονταν ετησίως από τη γαλλική ομοσπονδία με 1,2 εκατ. ευρώ.
10. Ουκρανία: Ολέγκ Μπλαχίν (59 ετών)
Η Ουκρανία αποκλείστηκε στη φάση των ομίλων παρότι φιλοξένησε τη διοργάνωση στα γήπεδά της, αλλά αυτό ελάχιστα επηρέασε το μέλλον του Μπλαχίν, ο οποίος λίγους μήνες πριν την πρεμιέρα της διοργάνωσης είχε υπογράψει συμβόλαιο ως το 2014. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το συμβόλαιό του δεν θα κινδυνεύσει όποιος και αν διαδεχθεί τον παραιτηθέντα από την προεδρία της ουκρανικής ομοσπονδίας Γκριγκόρι Σούρκις. Ο επονομαζόμενος και «τσάρος» του σοβιετικού ποδοσφαίρου αμείβεται ετησίως με 600.000 ευρώ.
11. Σουηδία: Ερικ Χάμρεν (55 ετών)
«Είμαι γεμάτος ενέργεια και επιθυμία να συνεχίσω το έργο που άρχισα στην Εθνική. Στην Ολμποργκ χρειάστηκαν τριάμισι χρόνια για να πετύχουμε τους στόχους που θέσαμε, στη Ρόζενμποργκ 10 μήνες, και αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε ακόμη χρόνο στην Εθνική» δήλωσε ο κόουτς Χάμρεν μετά τον αποκλεισμό της Σουηδίας στη φάση των ομίλων. Το συμβόλαιό του λήγει τον Ιούνιο του 2014 και οι Σουηδοί δεν φημίζονται για τις απολύσεις προπονητών. Εξάλλου καλύτερο κόουτς με 400.000 ετησίως δύσκολα θα βρουν.
12. Κροατία: Σλάβεν Μπίλιτς (43 ετών)
Ανέλαβε την Εθνική Κροατίας το 2006 σε ηλικία 37 ετών και παρέδωσε το τιμόνι της μετά το Euro 2012 στα 43 του. Την αποχώρησή του είχε ανακοινώσει πριν την πρεμιέρα του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος αποδεχόμενος πρόταση της Λοκομοτίβ Μόσχας η οποία του έδωσε ετησίως 2,4 εκατ. ευρώ. Στην Εθνική Κροατίας εισέπραττε 160.000 ευρώ. Διάδοχός του είναι ο 44χρονος Ιγκορ Στίματς ο οποίος το 2009-2010 εργάστηκε στην Ντιναμό Ζάγκρεμπ και τα τελευταία δύο χρόνια έκανε τον τηλεσχολιαστή.
13. Ρωσία: Ντικ Αντβοκατ (64 ετών)
Ο πιο ακριβοπληρωμένος και ο πλέον αποτυχημένος προπονητής στο Euro 2012. Η τύχη του Αντβοκατ είχε κριθεί τον περασμένο Απρίλιο όταν η ρωσική ομοσπονδία δεν ανανέωσε το συμβόλαιό του. Μετά την ήττα αποκλεισμό της Ρωσίας από την Ελλάδα πέταξε κατευθείαν για την Ολλανδία όπου είχε υπογράψει συμβόλαιο με την Αϊντχόφεν. Τα 7 εκατ. ευρώ που εισέπραττε ετησίως από τη ρωσική ομοσπονδία δεν θα τα βρει πάντως πουθενά. Η διαδοχή του Αντβοκατ έγινε σίριαλ στον ρωσικό Τύπο. Η ομοσπονδία της χώρας ανακοίνωσε τη Δευτέρα (16/7) την έναρξη της συνεργασίας της με τον κ. Φάμπιο Καπέλο, είδηση την οποία πρώτος αποκάλυψε ο αρχηγός της ομάδας Αντρέι Αρσάβιν ανεβάζοντας στο twitter τη συμφωνία με τον ιταλό κόουτς.
14. Πολωνία: Φράντσισεκ Σμούντα (64 ετών)
Προτού ξεκινήσει το Euro 2012 είχε δηλώσει ότι θα εγκαταλείψει την Εθνική Πολωνίας αν δεν περάσει από τη φάση των ομίλων. Κράτησε τον λόγο του ανακοινώνοντας ότι θα αποχωρήσει τον Αύγουστο που λήγει το συμβόλαιό του. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας Γκρέγκοζ Λάτο ανακοίνωσε ότι οι υποψήφιοι να τον διαδεχθούν θα είναι δύο. Ενας Πολωνός και ένας ξένος ώστε τα μέλη του προεδρείου να επιλέξουν δημοκρατικά. Μεταξύ των υποψηφίων να αναλάβουν το τιμόνι της Πολωνίας είναι ο Γερμανός Μπέρτι Φογκτς, ο Σουηδός Σβεν Γκόραν Ερικσον και ο Πολωνός Βαλντεμάρ Φορνάλικ. Ο Σμούντα αμείβονταν ετησίως με 300.000 ευρώ.
15. Ολλανδία: Μπερτ φαν Μάρβεϊκ (60 ετών)
Πήγε στο Euro 2012 κρατώντας στα χέρια του υπογεγραμμένο συμβόλαιο έως το 2016 και το ασημένιο μετάλλιο από το Μουντιάλ 2010. Η παταγώδης αποτυχία της Ολλανδίας τον προσγείωσε στην ποδοσφαιρική πραγματικότητα. Οι Οράνιε πραγματοποίησαν τη χειρότερη εμφάνιση στην ιστορία τους σε διοργάνωση. Τρεις ήττες σε ισάριθμα παιχνίδια και αποκλεισμός από τη φάση των ομίλων για μια ομάδα που στόχευε στην κατάκτηση του τροπαίου, ισοδυναμούσε με καταστροφή. «Είχα τις αμφιβολίες μου για το τι πρέπει να κάνω αλλά στο τέλος αποφάσισα να παραιτηθώ» δήλωσε. Τον διαδέχτηκε ο Λουίς φαν Γκαλ, την πρόσληψη του οποίου στον Αγιαξ είχε αποτρέψει πριν λίγους μήνες ο Γιόχαν Κρόιφ. Ο Μάρβεϊκ εισέπραττε ετησίως 1,8 εκατ. ευρώ.
16. Εϊρε: Τζιοβάνι Τραπατόνι (73 ετών)
Παλιά καραβάνα στα ευρωπαϊκά γήπεδα ο ιταλός προπονητής. Από τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν το Εϊρε εξασφάλισε την πρόκριση για την τελική φάση του 14ου Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, φρόντισε να ανανεώσει το συμβόλαιό του ως τις 30 Ιουνίου 2014 έστω και με μειωμένες αποδοχές. Από το 1,8 εκατ. συμφώνησε να εισπράττει 1,5 εκατ. ευρώ ετησίως. Στα 73 του χρόνια δεν θα μπορούσε να ελπίζει σε κάτι καλύτερο. Το γεγονός ότι το Εϊρε αποχώρησε από τα γήπεδα της Ουκρανίας με τρεις ήττες, ελάχιστα επηρέασε τη συνεργασία του με την ιρλανδική ποδοσφαιρική ομοσπονδία.
