FoodChain

Η μαύρη μάμπα, που ζει στην Αφρική, είναι το γρηγορότερο αλλά και το πιο δηλητηριώδες φίδι στον κόσμο. Από τα δόντια που βρίσκονται στο μαύρο στόμα του φιδιού αυτού βγαίνει ένα από τα χειρότερα δηλητήρια. Με το δάγκωμα το θύμα του παραλύει και σε μικρό χρονικό διάστημα πεθαίνει διότι η τοξική ουσία που περιέχει μπλοκάρει τα κανάλια κυκλοφορίας του Καλίου στα κύτταρα. Και όπως είχαμε αναφέρει στο προηγούμενο, περί Νατρίου, υπάρχει στην κυτταρική μεμβράνη η Αντλία καλίου – νατρίου που ρυθμίζει την είσοδο και την έξοδο των δύο αυτών στοιχείων στα κύτταρα με βασικό σκοπό τη δημιουργία των απαραίτητων ηλεκτρικών παλμών για τη λειτουργία των νεύρων. Μια υπερβολική συγκέντρωση Καλίου στο εξωτερικό των κυττάρων εμποδίζει τη λειτουργία αυτής της αντλίας με αποτέλεσμα να επηρεαστούν βασικές λειτουργίες ενός οργανισμού και κυρίως να πάψει να λειτουργεί η καρδιά.

Το 1807 ο Humphry Davy με τη βοήθεια των πρώτων και εντελώς πρωτόγονων ηλεκτρικών μπαταριών μπορούσε να κάνει ηλεκτρόλυση σε διάφορες ουσίες, να τις αποσυνθέτει και να ανακαλύπτει τα στοιχεία που τις αποτελούσαν. Βυθίζοντας το ένα από τα πλατινένια ηλεκτρόδια σε πολτό με ελάχιστο νερό και πολλή ποτάσα πέτυχε την αποσύνθεσή της και στο ένα από τα ηλεκτρόδια εμφανίστηκε κάποιο πολύ δραστικό μέταλλο. Λίγο μετά επανέλαβε τη διαδικασία αυτή με πολτό από καυστική σόδα. Ετσι ανακαλύφθηκαν με διαφορά μερικών ημερών το Κάλιο (Potassium), στην πρώτη περίπτωση και το Νάτριο (Sodium) στη δεύτερη.

Η αλήθεια είναι ότι το ένα από τα «αδέλφια», το Νάτριο, εξαιτίας της ένωσής του με το Χλώριο και της συνύπαρξής τους σαν Χλωριούχο Νάτριο, δηλαδή σαν κοινό μαγειρικό αλάτι, είναι πιο διάσημο. Ομως Χλώριο, Κάλιο και Νάτριο είναι τρεις «ηλεκτρολύτες», όπως λέγονται, όχι μόνο εντελώς απαραίτητοι για το ανθρώπινο σώμα αλλά συνδέονται και μεταξύ τους. Το Νάτριο και το Χλώριο με τη μορφή του αλατιού ήταν απαραίτητα σε ανθρώπους και ζώα από την αρχή της ύπαρξής τους. Ιδιαίτερα τα ζώα που τρέφονται με χόρτο ενώ όσοι άνθρωποι δεν τρώνε κρέας χρειάζονται περισσότερο αλάτι διότι τα σαρκοβόρα βρίσκουν αρκετό και στο κρέας που είναι η βασική τροφή τους. Για το Κάλιο γνωρίζουμε σήμερα ότι η παρουσία του είναι εξίσου σημαντική με αυτή του Νατρίου. Θα πρέπει λοιπόν να το αναζητήσουμε μέσα από διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα όπως μπανάνες, ξηρά βερίκοκα, σταφίδες, αμύγδαλα, γαλακτοκομικά. Και αν αυτό φαινόταν κάπως αόριστο, μια εργασία που δημοσιεύθηκε στις 11 Ιουλίου του 2011 στο Archives of Internal Medicine και ερευνούσε ταυτόχρονα την ύπαρξη Νατρίου και Καλίου στον οργανισμό 12.267 αμερικανών πολιτών επί 14,8 έτη έδωσε πιο απτά στοιχεία. Στο διάστημα αυτό συνέβησαν 2.250 θάνατοι. Το βασικό συμπέρασμα ήταν ότι πιο μεγάλο κίνδυνο διέτρεχαν όσοι με τη διατροφή τους έπαιρναν αυξημένη ποσότητα Νατρίου και λιγότερο κίνδυνο όσοι είχαν αυξημένη ποσότητα Καλίου. Ακόμη πιο σημαντική πάντως ήταν η σχέση των δυο ποσοτήτων. Αν το αποτέλεσμα της διαίρεσης «Ποσότητα Νατρίου» προς «Ποσότητα Καλίου» είναι μικρότερο της μονάδας τότε τα πράγματα είναι καλά. Αν λοιπόν κάποιος αντικαταστήσει αυτά που μπορεί να βρει στα διάφορα ταχυφαγεία με κάτι πιο φυσικό μπορεί να παίρνει από αυτή τη διαίρεση ένα σωτήριο πηλίκο. Για παράδειγμα, ένας κλασικός αμερικανικός λουκουμάς περιέχει, όπως είπαν οι άνθρωποι πίσω από αυτή την εργασία, 210 χιλιοστά του γραμμαρίου Νάτριο και 120 Κάλιο. Ενα πορτοκάλι περιέχει 1,6 χιλιοστό του γραμμαρίου Νάτριο και 150 Κάλιο. Χρειάζεται άραγε να κάνει κάποιος τις διαιρέσεις;

Από όσα λοιπόν αναφέρθηκαν στο προηγούμενο και σήμερα προκύπτει ότι: