Πανεθνική συστράτευση, μέσω μιας κυβέρνησης ευρείας νομιμοποίησης στην οποία θα συμμετέχουν και η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, προτείνει ο κ.
Ευ. Βενιζέλος προκειμένου να αναθεωρηθούν οι δυσμενείς όροι της δανειακής σύμβασης και να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Θεωρεί τη «
διακυβέρνηση εθνικής συνευθύνης» αναγκαία αυτή την ιστορική στιγμή για το μέλλον της Ελλάδας επειδή, όπως παρατηρεί, «
δεν μπορείς να κυβερνήσεις τον τόπο έχοντας απέναντί σου τα δύο τρίτα των Ελλήνων ή έστω τους μισούς Ελληνες».
Το ΠαΣοΚ, επισημαίνει ο πρόεδρός του, αντί να περάσει μια περίοδο αγρανάπαυσης και αποτοξίνωσης, βλέπει ότι έρχεται πάνω του πάλι το βάρος του ρυθμιστή και του εγγυητή της μόνης δυνατής λύσης. «Ο τεχνητός διπολισμός είναι αδιέξοδος. Ο τρίτος πόλος είναι η λύση για να αποκατασταθούν οι ισορροπίες» τονίζει.
Επισημαίνετε συνεχώς ότι υπάρχει κίνδυνος για ακυβερνησία στη χώρα μετά τις εκλογές και λέτε ότι δεν μπορεί κάποιοι να θέλουν να κρυφτούν από τις ευθύνες στη βολική θέση της αντιπολίτευσης. Προτείνετε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τέσσερα κόμματα ή με όλα τα κόμματα μετά τις εκλογές;
«Εμείς αγωνιστήκαμε μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου να σχηματιστεί κυβέρνηση. Προτείναμε ή αποδεχθήκαμε κάθε δυνατό σχήμα το οποίο ήταν κοινοβουλευτικά βιώσιμο. Αλλά οι προσπάθειές μας δεν τελεσφόρησαν, διότι κάποιοι εξαρχής φλέρταραν με την ιδέα των δεύτερων εκλογών, κάποιοι δεν άντεξαν να δοκιμάσουν τις προεκλογικές υποσχέσεις στην πράξη και κάποιοι άλλοι φοβήθηκαν μπροστά στο μεγάλο μέγεθος της ευκαιρίας, της ιστορικής πρόκλησης και της ευθύνης. Το κρίσιμο για τη χώρα είναι ότι και μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου δεν προκύπτει ούτε αριθμητικά ούτε κοινοβουλευτικά αλλά ούτε και κοινωνικά δυνατότητα να κυβερνηθεί ο τόπος με κυβέρνηση στην οποία δεν αποτυπώνεται η εθνική συνευθύνη. Δεν μπορείς να κυβερνήσεις τον τόπο έχοντας απέναντί σου τα δύο τρίτα των Ελλήνων ή έστω τους μισούς Ελληνες. Διότι πρέπει να ληφθούν αποφάσεις οι οποίες δεσμεύουν τη χώρα ιστορικά, την προσανατολίζουν, αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα, και άρα πρέπει και η πλειοψηφία να έχει ιστορικά και στρατηγικά χαρακτηριστικά, αλλιώς θα υπάρχει οξύ πρόβλημα νομιμοποίησης. Πρέπει όμως να το δούμε αυτό και από τη σκοπιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της διεθνούς κοινότητας. Πρέπει η χώρα να είναι αξιόπιστη. Πρέπει να μπορεί να δεσμευθεί μακροχρονίως. Να διασφαλίζεται η συνέχεια του κράτους. Και πρέπει ό,τι συμφωνούμε με τους ξένους συνομιλητές και θεσμικούς εταίρους μας να έχει πολύ ευρεία βάση στήριξης. Αυτό ανεξαρτήτως του αν κάποιος μετέχει στην κυβέρνηση, τη στηρίζει, την ανέχεται ή την αντιπολιτεύεται. Αρα, στο θέμα της αναθεώρησης των δυσμενών όρων της δανειακής σύμβασης, των διαρθρωτικών αλλαγών και της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας, πρέπει να υπάρχουν πανεθνική συστράτευση και αναλογική και δίκαιη κατανομή της ευθύνης».
Αρα προτείνετε οικουμενική κυβέρνηση; Και ποιες πιθανότητες επιτυχίας έχει αυτή η πρόταση όταν για να συμμετάσχει ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να υποχωρήσει από τη θέση του για την κατάργηση του μνημονίου;
«Αρα βλέπω ότι πρέπει να διαμορφωθεί ένα μετεκλογικό σχήμα το οποίο χαρακτηρίζω «κυβέρνηση εθνικής συνευθύνης». Ή αν δεν σας αρέσει ο όρος «κυβέρνηση», θα σας έλεγα «διακυβέρνηση εθνικής συνευθύνης». Γιατί δεν χρειάζεται αναγκαστικά να μετέχει κάποιος στην κυβέρνηση με στελέχη του ή να τη στηρίζει με θετική ψήφο. Τα δύο πολιτικά κόμματα που βρέθηκαν να είναι πρώτα στις εκλογές της 6ης Μαΐου έχουν, με κοινή σε πολύ μεγάλο βαθμό ευθύνη, διαμορφώσει ένα σκηνικό τεχνητής πόλωσης. Εναν δήθεν δικομματισμό που είναι το υποκατάστατο, για να μην πω η καρικατούρα, του παλαιού δικομματισμού. Ο δικομματισμός της Μεταπολίτευσης βασιζόταν στη λογική των μονοκομματικών πλειοψηφιών και των αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Το ΠαΣοΚ και η Νέα Δημοκρατία λειτουργούσαν έως το 2009 ως μεγάλα, μαζικά, πολυσυλλεκτικά κόμματα, ως κόμματα που ήταν στην πραγματικότητα μεγάλοι κοινωνικοί και πολιτικοί συνασπισμοί, μπλοκ. Τώρα αυτό δεν υπάρχει.
Αρα το να λες ότι είναι κρίσιμο το αν θα είναι η Νέα Δημοκρατία ή ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα έχει σχέση όχι με τη δυνατότητα σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης, γιατί αυτό αποκλείεται αριθμητικά και πολιτικά, αλλά με το ποιος θα πάρει το μπόνους των 50 εδρών. Πέρα από τα νομικά προβλήματα που υπάρχουν, πολιτικά και αριθμητικά το μπόνους αυτό δεν επαρκεί. Στην πραγματικότητα παράγει μια ψευδαίσθηση. Διότι δεν κυβερνάς τον τόπο με ποσοστά ούτε γύρω στο 17% ούτε γύρω στο 20%.
Γι’ αυτό το ΠαΣοΚ, το οποίο κανονικά θα ήθελε να έχει μια περίοδο αγρανάπαυσης, αποτοξίνωσης, από τις ευθύνες της εξουσίας, νιώθει το βάρος της εθνικής του ευθύνης, παρ’ ότι το εκλογικό του μέγεθος έχει μειωθεί πάρα πολύ. Και έχει μειωθεί πάρα πολύ, διότι καταβάλλουμε το δυσανάλογα μεγάλο πολιτικό και ιστορικό κόστος της διαχείρισης της κρίσης, χωρίς συστράτευση όλων των πολιτικών δυνάμεων. Χωρίς το ζήτημα να είχε τεθεί εξαρχής υπό την έγκριση του λαού».
Ναι, αλλά στις εκλογές κάποιο κόμμα θα έρθει πρώτο και το ΠαΣοΚ θα κληθεί να συνομιλήσει μαζί του στο πλαίσιο των διερευνητικών εντολών αν δεν υπάρξει αυτοδυναμία.
«Το ΠαΣοΚ λοιπόν, το οποίο κανονικά θα έπρεπε να έχει αυτή τη στάση, βλέπει ότι, σε κάθε περίπτωση, έρχεται πάνω του πάλι το βάρος του ρυθμιστή και του εγγυητή της μόνης δυνατής λύσης.
Γι’ αυτό απευθυνόμαστε στον ελληνικό λαό και του λέμε πάρα πολύ καθαρά ότι μόνο ένα ισχυρό ΠαΣοΚ, ένα ενισχυμένο ΠαΣοΚ, μπορεί να επιβάλει και να εγγυηθεί αυτή τη διακυβέρνηση εθνικής συνευθύνης. Αλλιώς κινδυνεύει η χώρα να βρεθεί ή μπροστά σε ένα άμεσο αδιέξοδο ή σε ένα αδιέξοδο το οποίο θα εμφανιστεί ύστερα από ένα πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα που θα είναι αντιπαραγωγικό για τη χώρα».
Είστε διατεθειμένος εξίσου να κουβεντιάσετε και με τη ΝΔ και με τον ΣΥΡΙΖΑ το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης; Και αν δεν καταλήξουν κάπου οι επαφές αυτές, εκτιμάτε ότι μπορεί να έχουμε και τρίτη εκλογική αναμέτρηση;
«Η δική μας άποψη είναι ότι και τα δύο αυτά κόμματα πρέπει να είναι μέσα σε αυτό που ονόμασα «διακυβέρνηση εθνικής συνευθύνης». Ο καθένας μπορεί να δει τα πιθανά σενάρια και να αντιληφθεί ότι κανένα σενάριο δεν οδηγεί σε λύση παρά μόνο με τον τρόπο που προτείνει και που μπορεί να διασφαλίσει το ΠαΣοΚ. Ο τεχνητός διπολισμός είναι αδιέξοδος. Ο τρίτος πόλος είναι η λύση για να αποκατασταθούν οι ισορροπίες. Να σας το πω πάρα πολύ απλά. Μια κυβέρνηση με Νέα Δημοκρατία, ΠαΣοΚ, ΔΗΜΑΡ είναι μια κυβέρνηση που θα αναλάβει το βάρος απέναντι σε ποιον; Απέναντι σε μια αντιπολίτευση η οποία με καταπληκτική άνεση θα αναπαράγει τη δημαγωγία και τον λαϊκισμό; Μα ό,τι και να κάνει μια τέτοια κυβέρνηση θα είναι εξαιρετικά μικρό και άχαρο μπροστά στον απαγορευμένο καρπό ενός αντιμνημονιακού παραδείσου, τον οποίο κάποιοι επαγγέλθηκαν.
Από την άλλη μεριά πιστεύετε ότι μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει τον τόπο και να διαπραγματευθεί; Στηριζόμενος σε ποιες δυνάμεις; Στο ΠαΣοΚ που δεν το θέλει; Στη ΔΗΜΑΡ που είναι αμφίβολο αν θέλει; Στις δυνάμεις των Ανεξαρτήτων Ελλήνων; Στο ΚΚΕ με το οποίο έχει ανοίξει μέτωπο υπαρξιακού χαρακτήρα; Πού οδηγείται η χώρα;».
Καθημερινά βλέπουμε να καταρρέουν διάφορα περιφερειακά υποσυστήματα του κράτους, όπως τα νοσοκομεία, η πρόνοια, η ενέργεια. Δυσκολίες υπάρχουν ακόμη και στα σώματα ασφαλείας…
«Μα η χώρα είναι ακυβέρνητη ήδη δύο πολύ κρίσιμους μήνες και ο φόβος του αδιεξόδου είναι αυτός ο οποίος επιδεινώνει την οικονομική κατάσταση. Εχω επικαλεστεί πολλά παραδείγματα. Αυτό που συνέβη στην Υγεία είναι το τελευταίο και το πιο επώδυνο. Αλλά το ίδιο συμβαίνει στις τράπεζες. Το ίδιο συμβαίνει στη χρηματοοικονομική κρίση της ΔΕΗ. Το ίδιο συμβαίνει στον τουρισμό».
Θα μπορέσει η επόμενη κυβέρνηση να ανατάξει αυτή την κατάσταση; Και, το κυριότερο, θα προλάβει;
«Εχουν καλομάθει ορισμένοι να απευθύνουν τις ερωτήσεις στο ΠαΣοΚ σαν να είναι πάντα κυβέρνηση. Πρέπει να αρχίσουν να απαντούν τώρα με αίσθηση ευθύνης, όχι με την ευκολία της αντιπολίτευσης που διατυπώνει την κριτική της και ρωτά. Χρειάζεται όλα τα κόμματα να μάθουν να απαντούν. Είναι πιο δύσκολο να απαντάς από το να ρωτάς».
Πολιτική κρίση
«Ο λαϊκισμός υποθάλπει την κοινωνία των άκρων»
Το ΠαΣοΚ μπορεί να παίξει τον ρόλο του εγγυητή με τη σημερινή του δύναμη; Περιμένατε να πέσει το ποσοστό του στο 13%; Θεωρείτε ότι έχετε και εσείς μια προσωπική ευθύνη για αυτή την ιστορική πτώση του ΠαΣοΚ;
«Και η Νέα Δημοκρατία και το ΠαΣοΚ βρέθηκαν σε ποσοστά πολύ μικρότερα απ’ αυτά που υπολόγιζαν. Επεσαν συνολικά η βάση στήριξης και η οροφή του παλαιού κομματικού συστήματος. Αυτό δεν σημαίνει ότι έπαψαν να υπάρχουν οι παρατάξεις, οι μεγάλες πολιτικές οικογένειες. Οτι έπαψε να υπάρχει η Ιστορία, ότι πρέπει να διαγράψουμε όλα αυτά που έγιναν τα τελευταία 38 χρόνια. Αλλωστε υπήρχαν δημοσκοπικά ευρήματα μήνες πριν από τις εκλογές που έφθαναν να δίνουν μονοψήφιο ποσοστό στο ΠαΣοΚ, και μάλιστα στο λεκανοπέδιο Αττικής χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό. Αυτό σημαίνει ότι διερράγησαν οι δεσμοί των μεγάλων πολυσυλλεκτικών κομμάτων εξουσίας με την κοινωνική τους βάση λόγω της δυσαρέσκειας για τις συνέπειες της κρίσης. Αλλά και γιατί ένα τμήμα της κοινωνικής αυτής βάσης αντελήφθη ότι τα κόμματα έπαψαν να παρέχουν μια διασφαλισμένη σχέση με το κράτος και τις οικονομικές του λειτουργίες. Σε ατομικό επίπεδο υπήρξε μια δραματική διάψευση προσδοκιών σε σχέση με τις προεκλογικές υποσχέσεις του 2009 και σε σχέση με αυτό που είχε συνηθίσει η κοινωνία επί 38 χρόνια. Ανέλαβα τον Ιούνιο του 2011 υπό εξαιρετικά πιεστικές συνθήκες με τη χώρα σε βαθιά κρίση και σε κίνδυνο ταμειακής κατάρρευσης. Το έκανα έχοντας συνείδηση ότι επωμίζομαι μια ευθύνη που δεν μου ανήκει και δεν μου αναλογεί προσωπικά. Το έκανα από αίσθηση καθήκοντος απέναντι στον τόπο. Οπως από αίσθηση καθήκοντος απέναντι στην παράταξη είμαι εδώ, με την εντολή που έχω λάβει να διασφαλίσω την ανασύσταση της παράταξης. Αυτό θα γίνει από μια βάση απολύτως αδέσμευτη και απροκατάληπτη. Χωρίς να αναπαράγεται το μοντέλο που ηττήθηκε».
Είστε από τους πρώτους πολιτικούς που μίλησαν για τον κίνδυνο εκφασισμού της κοινωνίας. Οι πολίτες όμως παρατηρούν άναυδοι τις τελευταίες ημέρες φαινόμενα (αυτοδοκία, απαγωγή ανηλίκου για λύτρα κτλ.) που αποκαλύπτουν το πιο αποκρουστικό πρόσωπο της κρίσης, χωρίς την αίσθηση ότι υπάρχει το καταφύγιο του οργανωμένου κράτους. Πού βλέπετε να οδηγεί αυτή η κατάσταση;
«Υπάρχει δυστυχώς διάχυτη κοινωνική ένταση και βία. Εχει διαρραγεί η κοινωνική συνοχή. Απαξιώνονται οι κανόνες πολιτικής και κοινωνικής συμπεριφοράς. Η ανομία και η ανυπακοή θεωρούνται συνώνυμα του ριζοσπαστισμού. Αυτή δεν είναι μια προοδευτική, μια αριστερή προσέγγιση. Είναι μια τυφλή λαϊκιστική στάση που υποθάλπει την κοινωνία των άκρων, διογκώνει το πολιτικό αδιέξοδο και ανατροφοδοτεί την εθνική κρίση. Αυτό πρέπει να σπάσει από τους ίδιους τους πολίτες με την ψήφο τους στις 17 Ιουνίου».
