Η έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη είναι ένα σενάριο που όλοι απεύχονται αλλά πλέον συζητούν ολοένα και περισσότερο πίσω από τις βαριές πόρτες των αιθουσών όπου διεξάγονται οι απόρρητες συσκέψεις σε Βρυξέλλες, Φραγκφούρτη, Βερολίνο και Παρίσι. «Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν με ασφάλεια να προβλέψουν τι θα κόστιζε μια ελληνική έξοδος και τους τρόπους αντιμετώπισής της. Αν το ήξεραν, τα πράγματα θα ήταν δυσκολότερα» τονίζει πηγή με γνώση των συζητήσεων.

Απαιτούν συμμόρφωση
Επισήμως όλοι οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ και των εταίρων τάσσονται υπέρ της παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Η Ανγκελα Μέρκελ, ο Φρανσουά Ολάντ, ο Μάριο Ντράγκι, ο Ζοζέ Μπαρόζο, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι επαναλαμβάνουν το ίδιο μονότονο μήνυμα. Το μνημόνιο είναι μια συμφωνία που υπέγραψαν δύο πλευρές. Δεν μπορεί η μία να μη θέλει να το τηρήσει και να ζητεί την αλληλεγγύη της άλλης. Αυτή θα έρθει όταν μια φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση τηρήσει τα συμφωνηθέντα ανοίγοντας τον δρόμο για έλευση αναπτυξιακών κονδυλίων και ίσως χρονική ευελιξία.
«Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε την επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη» είπε ο κ. Μπαρόζο στον έλληνα πρωθυπουργό, ενώ ο κ. Βαν Ρομπάι επανέλαβε ότι υπάρχει «πλήρης επίγνωση των προσπαθειών των ελλήνων πολιτών».
Στη συνάντησή της με τον κ. Πικραμμένο η Ανγκελα Μέρκελ υπήρξε θερμή και επανέλαβε ότι το Βερολίνο θέλει να βοηθήσει την ελληνική ανάπτυξη. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό, υπογραμμίζουν κοινοτικές πηγές, ότι στο δείπνο των ηγετών η γερμανίδα καγκελάριος επέμεινε ότι τα ομόλογα έργου (project bonds) πρέπει να αφορούν έργα στις χώρες της περιφέρειας, σε αντίθεση με τον κ. Μπαρόζο που αναφέρθηκε στις χώρες της άλλοτε Benelux (Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο).

Ολα ανοιχτά
Οταν όμως η πολιτική αβεβαιότητα στην Αθήνα έχει κορυφωθεί και ασφαλείς προβλέψεις για την επόμενη ημέρα δεν μπορούν να γίνουν, οι ευρωπαϊκές γραφειοκρατίες προετοιμάζονται για όλα τα ενδεχόμενα. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, τα σενάρια των επιπτώσεων μιας ελληνικής εξόδου εξετάζονται σε δύο επίπεδα.
Το ένα είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Αυτό, εξηγούν κοινοτικές πηγές, είναι απολύτως κατανοητό εφόσον η Ευρωτράπεζα θα αποτελέσει το πρώτο ανάχωμα για να περιοριστεί η μόλυνση (contagion) άλλων κρατών, όπως η Ισπανία ή η Ιταλία, μέσω παροχής ρευστότητας στις τράπεζες και ενδεχόμενης παρέμβασης στην αγορά ομολόγων. Κεντρικό ρόλο εντός ΕΚΤ φέρεται να διαδραματίζει ο Γεργκ Ασμουσεν, ο οποίος στο παρελθόν υπήρξε «δεξί χέρι» του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών.
Το δεύτερο είναι το Euro Working Group (EWG) που προετοιμάζει τις συναντήσεις του Eurogroup. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters την περασμένη Τετάρτη, σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε, τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης συμφώνησαν να καταρτίσουν σχέδια διαχείρισης μιας πιθανής ελληνικής εξόδου. Ανώτατος κοινοτικός αξιωματούχος δήλωσε στο «Βήμα», υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί η ανωνυμία του, ότι «το ζήτημα της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ συζητήθηκε». Επιβεβαίωσε όμως εμμέσως ότι έχει ζητηθεί από τα κράτη-μέλη να είναι προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν μια αιφνίδια εξέλιξη. «Μια σωστή διοίκηση πρέπει πάντοτε να είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει απρόβλεπτα αλλά προβλέψιμα γεγονότα» τόνισε με νόημα. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, όπως πληροφορείται «Το Βήμα», ο επικεφαλής του EWG, ο Αυστριακός Τόμας Βίζερ, να επισκεφθεί προσεχώς την Αθήνα προκειμένου να εξεταστούν όλες οι επιλογές με τις πολιτικές δυνάμεις.

Σενάρια τρόμου
Ηδη διεθνείς οίκοι έχουν αρχίσει να δημοσιεύουν εναλλακτικά σενάρια σε περίπτωση που διακοπεί η χρηματοδότηση της Ελλάδας και επέλθει ο «ξαφνικός θάνατος». Η Citigroup προέβλεψε ότι η επιστροφή στη δραχμή θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2013, ενώ η Goldman Sachs και η Deutsche Bank μιλούν για σενάρια παράλληλων νομισμάτων ώστε να χρηματοδοτηθούν οι ανάγκες της χώρας. Στο… παιχνίδι μπήκε και η Bundesbank, που στην ετήσια έκθεσή της σημείωσε ότι μια ελληνική έξοδος θα είναι δύσκολη αλλά δυνατή «με προσεκτική διαχείριση της κρίσης».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ