Τζέιμς Τζόις και U2


Λέγεται ότι δεν μπορείς να καταλάβεις έναν συγγραφέα (και πολύ περισσότερο έναν θεατρικό) αν δεν γνωρίσεις τη χώρα όπου μεγάλωσε, τα ήθη και τα έθιμα, τη νοοτροπία του λαού. Και το Δουβλίνο έχει πολλά «μυστήρια» να λύσει, αφού επιφανή τέκνα του είναι ο λίγο ιδιότροπος Τζέιμς Τζόις, ο Σάμιουελ Μπέκετ, ο Οσκαρ Γουάιλντ, ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, ο Τζόναθαν Σουίφτ των «Ταξιδιών του Γκιούλιβερ»…

Ωστόσο και ο Μπομπ Γκέλντοφ, οι Boomtown Rats και οι U2 είναι μια καλή αφορμή για να γνωρίσεις το Δουβλίνο. Η πόλη είναι πεντακάθαρη και συγυρισμένη, γεμάτη μνημεία και ωραία κτίσματα γεωργιανής αρχιτεκτονικής, ενώ παρά το κέλτικο παρελθόν οι Δουβλινέζοι είναι ήρεμοι και γλυκύτατοι. Ανοιχτοί και εξωστρεφείς, κοινωνικοί, εύχαρεις και πρόθυμοι να σε εξυπηρετήσουν. Πειθαρχημένοι, θα τους δεις το βράδυ με την αγαπημένη τους μπίρα Γκίνες ανά χείρας να βγαίνουν έξω από παμπ και μπαράκια για ένα τσιγάρο, αφού εδώ ο αυστηρός αντικαπνιστικός νόμος τηρείται.

Μα αυτό που θα σε ξαφνιάσει ευχάριστα είναι το πόσο απολαμβάνουν το φαγητό! Δεν είναι μόνο οι ανοιχτές αγορές με τις λογής ποικιλίες αρτοσκευασμάτων, τυριών και διαφόρων ορεκτικών, οι τοπικές σπεσιαλιτέ και τα γκουρμέ εστιατόρια στα κύρια γεύματα της ημέρας, αλλά και το απαραίτητο απογευματινό τσάι με τα πλούσια συνοδευτικά – η χαλαρωτική ανάπαυλα της ημέρας.

Επίσης θα διαπιστώσεις ότι αγαπούν και στηρίζουν τα θέατρα της πόλης τους, καμαρώνουν τα έργα τέχνης που στολίζουν τους δημόσιους χώρους, αλλά αγοράζουν και τους πίνακες των ζωγράφων με τα ατελιέ στο Temple Bar…

Η διάσημη γέφυρα Ha’penny

Εντεκα γέφυρες ενώνουν το βόρειο και το νότιο τμήμα της πόλης που χωρίζει ο ποταμός Λίφεϊ. Ανάμεσά τους η διασημότερη γέφυρα Ha’penny. Ηταν τα διόδια της μιας πένας που πλήρωναν υποχρεωτικά όσοι έπρεπε να τη διασχίσουν που της έδωσαν αυτό το όνομα. Σήμερα μπορεί να μην υπάρχουν διόδια, οι Δουβλινέζοι όμως με χιούμορ υποστηρίζουν ότι, αν υπήρχαν, η τιμή τους θα ανήρχετο σε 4 ευρώ και είκοσι σεντς, οπότε προτείνουν να μετονομαστεί σε «Γέφυρα των 4,20 ευρώ»!

Η συνοικία Temple Bar

Δύσκολα μπορεί να πιστέψει κάποιος ότι το ομορφότερο κομμάτι στην καρδιά της πόλης, πριν από τρεις δεκαετίες αποτελούσε ό,τι πιο παρακμιακό. Τα στενά δρομάκια γύρω από τον ποταμό Λίφεϊ με τα δίπατα και τρίπατα κτίρια των 18ου-19ου αιώνα στέκονταν αφημένα στην παρακμή τους ώσπου η εταιρεία δημοσίων συγκοινωνιών τη δεκαετία του ’80 ξεκίνησε να τα αγοράζει με σκοπό να τα γκρεμίσει και στη θέση τους να χτίσει έναν κεντρικό σταθμό λεωφορείων.

Εν τω μεταξύ κάποια από αυτά νοίκιαζε σε καλλιτέχνες, μουσικούς, ζωγράφους, θεατρικές ομάδες και έτσι η περιοχή άρχισε να αποκτά έναν μποέμικο καλλιτεχνικό χαρακτήρα. Το 1991, χρονιά που το Δουβλίνο θα γινόταν Πολιτιστική Πρωτεύουσα, οι πολίτες απαίτησαν να αναπλαστεί η γειτονιά και αυτό ήταν το έναυσμα για την πολιτιστική αναγέννηση της πόλης.

Μια ομάδα από 91 νέους αρχιτέκτονες σχεδίασε το πλαίσιο του προγράμματος και έτσι το Temple Bar έγινε το ομορφότερο κομμάτι και η καρδιά του Δουβλίνου. Αξίζει να περπατήσετε και στην οδό Fishamble, την παλαιότερη της πόλης, που χρονολογείται από την περίοδο των Βίκινγκς. Στο Neal’s Music Hall, του ίδιου δρόμου, διηύθυνε για πρώτη φορά τον «Μεσσία» του ο Χέντελ στις 13 Απριλίου 1742, και κάθε 13 Απριλίου γίνονται εκδηλώσεις και εκτέλεση του δημοφιλούς αυτού ορατορίου. Αρκετά από τα αναστηλωμένα κτίρια στεγάζουν εστιατόρια, μπαράκια, παμπ, ξενώνες και ξενοδοχεία, ενώ εκεί βρίσκονται τα Εθνικά Φωτογραφικά Αρχεία και το Ιρλανδικό Κέντρο Κινηματογράφου.

Στο Εθνικό Μουσείο της Ιρλανδίας

Πλούσιο σε εκθέματα από το 7000 π.Χ. ως σήμερα που μοιράζονται σε τέσσερα κτίρια: Διακοσμητικές Τέχνες και Ιστορία στο Collins Barracks, Αρχαιολογία και Ιστορία στην οδό Kildare, Φυσική Ιστορία στην οδό Merrion και Λαογραφικό στο Πάρκο Turlough.

Με δωρεάν είσοδο το κτίριο όπου στεγάζεται το μουσείο στους στρατώνες Κόλινς ανήκει στην πρώιμη περίοδο του νεοκλασικισμού και σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Τόμας Μπεργκ. Το παράρτημα της οδού Kildare ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1890, στο υπέρκομψο κτίριο του «βικτωριανού παλαδιανισμού» με τον υπέροχο τρούλο της εισόδου ύψους 19 μέτρων.

Η μεγάλη γαστρονομική απόλαυση

Για τους Ιρλανδούς το πρωινό είναι το πιο σημαντικό γεύμα της μέρας, το οποίο αποτελείται κυρίως από τηγανητά: αβγά, λουκάνικα και μπέικον, πατάτες αλλά και διάφορες κρεατονοστιμιές, επίσης στο τηγάνι. Βεβαίως δεν λείπουν τα τυριά για τα οποία φημίζεται η χώρα: durrus, στρογγυλό μαλακό τυρί με κρεμώδη γεύση από αγελαδινό γάλα, blaa λευκό, coolea που μοιάζει με την γκούντα, arhahan με το μπρι, cashel blue που μοιάζει με την γκοργκοντζόλα, Dubliner γλυκό τυρί, ωριμασμένο πάνω από δώδεκα μήνες αλλά και πολλά άλλα.

Στο ψωμί υπάρχει μεγάλη ποικιλία, με πρώτο το παραδοσιακό χοντρό μαύρο ψωμί σόδας. Ανάμεσα στα παραδοσιακά πιάτα που θα δοκιμάσετε στο γεύμα σας είναι το «stobhach gaelach», το ιρλανδέζικο βραστό που γίνεται με αρνάκι ή πρόβατο, πατάτες, μαϊντανό, κρεμμύδια και θυμάρι, και το «colcannon», που αποτελείται από πατάτα και σκόρδο.

Δοκιμάστε ακόμη ψάρια όπως ο σολομός καπνιστός σε ξύλο βελανιδιάς αλλά και θαλασσινά όπως στρείδια με τα οποία αρκετοί ντόπιοι συνοδεύουν την αγαπημένη τους μπίρα Guinness. Το απόγευμα είναι συνήθεια για τους Δουβλινέζους να παίρνουν το απογευματινό τους τσάι μαζί με εκλεκτά συνοδευτικά όπως βουτήματα, μικρά αλμυρά σάντουιτς, καναπεδάκια, γλυκά κτλ.

Το κεντρικό πάρκο St. Stephen’s Green

Ο αριστοκρατικός πεζόδρομος Grafton με τα για πολλούς καλύτερα καταστήματα της πόλης και τους πλανόδιους μουσικούς οδηγεί στη μεγαλύτερη πλατεία και πάρκο της Ευρώπης, το St. Stephen’s Green, όπως αρέσκονται να καυχώνται οι Δουβλινέζοι. Ισως γιατί το πάρκο καταλαμβάνει εννέα εκτάρια, ενώ επιπλέον αίγλη προσθέτουν τα έξοχα διατηρημένα κτίρια του 18ου αιώνα.

Τίποτε βέβαια δεν θα είχε γίνει αν δεν υπήρχε η δωρεά του Σερ Αρθουρ Εντουαρντ Γκίνες το 1877, κερδίζοντας δίκαια τη θέση του αγάλματός του από το 1892. Ετσι ο χώρος διαμορφώθηκε με ψηλά δένδρα και παρτέρια με πολύχρωμα λουλούδια, λιμνούλες με πάπιες και μονοπάτια περιπάτου δημοφιλή στις μαμάδες με τα μικρά παιδιά.

Αρκετά είναι τα γλυπτά έργα τέχνης και τα αγάλματα που κοσμούν τους χώρους του πάρκου. Σε κοντινή απόσταση στην πλατεία Μέριον θα συναντήσετε και το αγαπημένο των τουριστών, εκείνο του Οσκαρ Γουάιλντ ως αγέραστου Ντόριαν Γκρέι.

Αρχιτεκτονικό στυλ

Σίγουρα θα σας κινήσουν το ενδιαφέρον τα πολλά και διαφορετικής αρχιτεκτονικής υπέροχα μνημεία της πόλης. Πρώτη η μεσαιωνική αρχιτεκτονική, θα τη συναντήσετε στο Κάστρο, στην Εκκλησία του Χριστού και στον Καθεδρικό του Αγίου Πατρικίου.

Η αγγλο-ολλανδική αρχιτεκτονική του 17ου αιώνα διακρίνεται στο Βασιλικό Νοσοκομείο που σήμερα στεγάζει το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης αλλά και στη βιβλιοθήκη Marsh, την πρώτη δημόσια βιβλιοθήκη. Γεωργιανή αρχιτεκτονική ονομάστηκε το αρχιτεκτονικό στυλ που διαμορφώθηκε την περίοδο της βασιλείας των τεσσάρων Αγγλων Γεωργίων από το 1714 ως το 1830 και θα το ανακαλύψετε στις αριστοκρατικές κατοικίες με τις καμάρες στις εξώπορτες της οδού Merrion στην καρδιά της πόλης, που συγκεντρώνει και τα περισσότερα αρχιτεκτονικά μνημεία της γεωργιανής περιόδου.

Ο 19ος αιώνας λανσάρει στο Δουβλίνο τη βικτωριανή αρχιτεκτονική που θα ανακαλύψετε στο επιβλητικό κτίριο του Ταχυδρομείου και στα γυάλινα περίπτερα των Βοτανικών Κήπων. Τέλος, η μοντέρνα αρχιτεκτονική δεν χρειάζεται συστάσεις. Αλλωστε περιορίζεται κυρίως σε δημόσια και βιομηχανικά κτίρια.

Στο τρομερό Κάστρο

Το αγγλονορμανδικό κάστρο που έχτισε ο βασιλιάς Τζον το 1204 πάνω στα ερείπια εκείνου των Βίκινγκς έμελλε να κλείσει στους πέτρινους τοίχους του ιστορίες γεμάτες αίμα ως το 1922 που έληξε η βρετανική διοίκηση.

Αξίζει να ακολουθήσετε τη σαρανταπεντάλεπτη ξενάγηση όπου θα εντυπωσιαστείτε από τα διάφορα αρχιτεκτονικά στυλ και τα αυστηρά αγάλματα, τη βικτωριανή διακόσμηση με τα βαριά έπιπλα, τα καντηλέρια, τα ιρλανδικά χαλιά, τις περίτεχνες οροφές σε στυλ ροκοκό αλλά και τους πολύτιμους πίνακες ζωγραφικής – έργα διασήμων ζωγράφων όπως ο Βαν Ντάικ.

Η υπαίθρια αγορά Meeting House Square

Ενα μικρό στενό στην καρδιά του Temple Bar θα σας οδηγήσει στην πλατεία Meeting House που με μια πρώτη ματιά φαντάζει περισσότερο σαν εσωτερική μεγάλη αυλή. Εκεί είναι όμως που θα βρείτε τους υπαίθριους πάγκους της μικρής αλλά ποιοτικής λαϊκής αγοράς με όλες τις τοπικές λιχουδιές: από λαχανικά και φρούτα, έτοιμα γλυκίσματα και κιόσκι με καφέ για ένα φλιτζάνι στα όρθια, μέχρι ποικιλίες αρτοσκευασμάτων και διάφορα είδη τυριών από μικρές αγροτικές φάρμες.

Το αποστακτήριο Old Jameson Distillery

Βρίσκεται στο ίδιο κτίσμα από το 1780 που ξεκίνησε η φίρμα, όπου θα ξεναγηθείτε στις παλαιές και στις νέες εγκαταστάσεις για να γνωρίσετε την ιστορία του ιρλανδέζικου «νερού της ζωής». Το περίφημο ιρλανδέζικο «whiskey» αποστάζεται τρεις φορές και το «e» γράφεται για να ξεχωρίζει από το σκωτσέζικο whisky που αποστάζεται μόνο δύο.

Η Εθνική Πινακοθήκη

Η Εθνική Πινακοθήκη της Ιρλανδίας προσφέρει δωρεάν είσοδο, βρίσκεται στην καρδιά του Γεωργιανού Δουβλίνου και άνοιξε τις πύλες της στο κοινό το 1864. Γρήγορα η αρχικά μικρή συλλογή εμπλουτίστηκε και επεκτάθηκε το 1903 και στη συνέχεια το 1968 και το 2002.

Περισσότερα από 12.500 έργα εκτίθενται σε 54 αίθουσες σε τέσσερα επίπεδα. Τα έργα είναι ταξινομημένα σύμφωνα με τον γεωγραφικό προσδιορισμό, την ιστορία και το θέμα. Αξίζει να την επισκεφθείτε για να θαυμάσετε έργα των Καραβάτζιο, Κανόβα, Βερμέερ, Ρέμπραντ, Μονέ, Πικάσο, Βελάσκεθ, Γκόγια, αλλά και τους κυριότερους εκπροσώπους της Ιρλανδικής Σχολής, όπως ο Τζακ Μπ. Γέιτς. Εξω από το μουσείο συνηθίζουν να εκθέτουν υπαίθρια πολλοί νέοι ζωγράφοι.

Πρόσβαση

Την περίοδο αυτή η καλύτερη τιμή προσφέρεται από την αεροπορική εταιρεία Swiss μέσω Ζυρίχης.

Από το αεροδρόμιο θα φτάσετε στο κέντρο της πόλης που απέχει 13 χλμ. γρήγορα με το εξπρές του αεροδρομίου ή αρκετά αργότερα με το κατά πολύ φθηνότερο λεωφορείο της γραμμής, αλλά με πολλές στάσεις.

Για να περιηγηθείτε τα αξιοθέατα είναι πολύ βολικά τα διπλά λεωφορεία «hop on – hop off» με εισιτήριο που ισχύει για 24 ώρες ή να χρησιμοποιήσετε τρένα, τραμ και λεωφορεία.


Διαμονή

Το ιστορικό ξενοδοχείο «The Shelbourne» (27, St. Stephen’s Green, τηλ.: +353 16634.500, www.shelbourne.ie) βρίσκεται απέναντι από το κεντρικό πάρκο της πόλης και είναι προσφάτως ανακαινισμένο. Χτισμένο το 1824, πήρε το όνομα του Γουίλιαμ, δεύτερου κόμη του Σέλμπουρν, και έχει κρατήσει όλη την αριστοκρατική αίγλη, τόσο στην αρχιτεκτονική όσο και στην εσωτερική διακόσμηση, με βελούδινες κουρτίνες, αντίκες, δερμάτινες βαριές πολυθρόνες και βαρύτιμα χαλιά. Μάλιστα εκεί γράφτηκε το πρώτο Σύνταγμα της ελεύθερης Ιρλανδίας το 1922. Ακόμη και αν δεν μείνετε, αξίζει να απολαύσετε το απογευματινό σας τσάι.

Στην καρδιά της ομώνυμης συνοικίας το «Temple Bar» (Fleet Street 2, τηλ.: +353 1 6773.333, www.towerhotelgroup.com) προσφέρει τις ανέσεις ενός μοντέρνου ξενοδοχείου.

Το «Riverhouse Hotel», (23-24 Eustace Str., τηλ.: +353 1 6707.655), πολύ απλό και οικονομικό ξενοδοχείο, στεγάζεται σε παλαιό παραδοσιακό σπίτι στην είσοδο του Temple Bar.


Φαγητό

Για το βράδυ φροντίστε να κλείσετε νωρίς τραπέζι, καθώς οι κουζίνες σερβίρουν το πολύ ως τις 10.30. Μοντέρνα ιρλανδέζικη κουζίνα σερβίρει το εστιατόριο «Chapter One», του Μουσείου Δουβλινέζων Συγγραφέων, όπως και το «Jacob’s Ladder» (4-5 Nassau Str.). Σε ένα περιβάλλον Μπελ Επόκ το «La Stampa» (35 Dawson Str.) σερβίρει μοντέρνα ευρωπαϊκή κουζίνα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ