Οι Ευρωπαίοι λένε «όχι» στις πλαστικές σακούλες

Η Κομισιόν θα δημοσιεύσει μέσα στην άνοιξη μια σειρά προτάσεων για να μειωθούν ή ακόμη και να καταργηθούν οι πλαστικές σακούλες στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρόσφατα δόθηκαν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης που έγινε μέσω Διαδικτύου, το καλοκαίρι του 2011, με τη συμμετοχή 15.000 ατόμων.

Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με αποτελεσματικά µέτρα περιορισμού της χρήσης πλαστικών σακουλών, για το αν είναι ενδεδειγμένη η κατάργηση τους ή απλώς η δια νόμου χρέωση και η φορολογία τους, αποκαλύπτοντας πως η συντριπτική τους πλειοψηφία προκρίνει τη λύση της συνολικής κατάργησης της χρήσης της πλαστικής σακούλας.

Κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται στην Ε.Ε. πάνω από 800.000 τόνοι πλαστικών για τις σακούλες των σούπερ μάρκετ και κάθε είδους αγοραπωλησίας και συσκευασίας.Ο ευρωπαίος πολίτης χρησιμοποιεί κατά μέσον όρο ετησίως 191 σακούλες, ανακυκλώνοντας μόλις το 6% εξ’ αυτών.

Πάνω από 4 δισ. σακούλες καταλήγουν στα σκουπίδια, μολύνοντας τα ποτάμια, τους ωκεανούς, το έδαφος, το υπέδαφος και τη διατροφική αλυσίδα όλου του ζωικού βασιλείου, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Πάνω από 100.000 θαλάσσια ζώα πεθαίνουν κάθε χρόνο από τις πλαστικές σακούλες, ενώ ειδικά οι χελώνες και οι φάλαινες πεθαίνουν γιατί τις τρώνε αφού τις μπερδεύουν με τις μέδουσες.

Τυπικά, αρκετές χώρες έχουν καταργήσει με νόμο τη διάθεση πλαστικής σακούλας στα καταστήματα, όπως η Αυστραλία, η Ιρλανδία, η Ρουάντα, η Σομαλία, η Τανζανία, η Ταϊβάν, η Κίνα, το Μπαγκλαντές, η Μποτσουάνα, η Κένυα και η Σιγκαπούρη. Ωστόσο, η απόσταση ανάμεσα στη νομοθεσία και την πραγματικότητα είναι δυστυχώς μεγάλη.

«Υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη επιθυμία για αλλαγή. Αυτός είναι ο λόγος που εξετάζουµε όλες τις επιλογές, συμπεριλαµβανοµένης και µιας πανευρωπαϊκής απαγόρευσης των πλαστικών σακουλών», είχε τονίσει ο επίτροπος για το περιβάλλον, Γιάνες Ποτόσνικ. Και τονίζει ότι η Κομισιόν εξετάζει πέντε συγκεκριμένες εναλλακτικές λύσεις όσον αφορά στο πρόβλημα αυτό.

Η Ιταλία, μια από τις χώρες όπου γίνεται η μεγαλύτερη κατανάλωση πλαστικών σακουλών στην Ευρώπη, αποφάσισε την απαγόρευση της χρήσης τους από την 1η Ιανουαρίου του 2011. Πλέον απαγορεύεται στους λιανοπωλητές να δίνουν στους καταναλωτές σακούλες από πολυαιθυλένιο κι αντ’ αυτών χρησιμοποιούν τσάντες από βιοδιασπώμενο πλαστικό, ύφασμα ή χαρτί. Οι ιταλοί πολίτες χρησιμοποιούν περίπου 20 δισ. σακούλες τον χρόνο, δηλαδή περισσότερες από 330 ανά άτομο ετησίως.

Εδώ, υπάρχει το «καλό παράδειγμα»: πριν από ακριβώς μια δεκαετία, τον Μάρτιο του 2002, η Ιρλανδία επέβαλε σε κάθε της πολίτη μια εισφορά 0,15 λεπτά του ευρώ στις πλαστικές σακούλες, καταφέρνοντας και μειώνοντας την κατανάλωση κατά 90%. Ο φόρος ανέβηκε το 2007 στα 0,22 λεπτά του ευρώ, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση 75 εκατ. ευρώ από την κυβέρνηση της χώρας. «Θέλουμε να αποδείξουμε ότι η κυβέρνηση της Βόρειας Ιρλανδίας είναι αφιερωμένη στην καθαρή και πράσινη ατζέντα», δήλωσε ο Αλεξ Ατγουντ, υπουργός περιβάλλοντος στη Βόρεια Ιρλανδία.

Οπως τονίζουν σχετικές έρευνες περιβαλλοντολόγων και ειδικών, το σημαντικό είναι η τσάντα που θα επιλέξετε, είτε είναι πλαστική, είτε υφασμάτινη, να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά και ξανά κι όχι μια μόνο φορά. Οι υφασμάτινες τσάντες είναι ανθεκτικές, βιοδιασπώμενες, πλένονται και χωρούν περισσότερα προϊόντα από τις πλαστικές σακούλες, αλλά απαιτούν τη χρήση περισσότερων φυσικών πόρων για να φτιαχτούν, γι’ αυτό και προβάλλεται ως ιδανική η χρήση των πάνινων τσαντών.

Η βιοδιασπώμενη σακούλα είναι μιας χρήσης που χρειάζεται περίπου 1-3 χρόνια για να διαλυθεί και δεν παράγει καμία ρυπαντική ουσία για το περιβάλλον. Μέσα σε 90 μέρες από την τοποθέτησή τους στη χωματερή μετατρέπονται σε λίπασμα, επιτρέποντας και στα περιεχόμενα τους να διασπαστούν εύκολα στην φύση. Ωστόσο, η νέα τεχνολογία στις σακούλες είναι η oxo-βιοδιασπώμενη, όπου ο χρόνος ζωής μειώνεται σημαντικά κι επιτυγχάνεται πλήρης διάσπασή της σε λιγότερο από δυο χρόνια.

5. Χάρτινες σακούλες: Τέλος, υπάρχει και η λύση της παλιάς, καλής χάρτινης σακούλας, που είναι ευρέως διαδεδομένη κυρίως στις ΗΠΑ, ωστόσο, όπως ισχυρίζεται η Βρετανική Επιτροπή για το Περιβάλλον, το αποτύπωμα άνθρακα μιας χάρτινης σακούλας (το σύνολο των βλαβερών αερίων του θερμοκηπίου που δημιουργούνται από έναν οργανισμό ή προϊόν) είναι πολύ μεγαλύτερο από το αντίστοιχο μιας πλαστικής.