Η οικονομική συγκυρία που διανύουμε, στην οποία οι συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές, απαιτεί η φιλοσοφία των κοινοτικών προγραμμάτων να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα της κρίσης, τόνισαν μεταξύ άλλων κορυφαίοι παράγοντες της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) σε εκπροσώπους του Ευρωκοινοβουλίου, της Ευρωπαικής Επιτροπής και αντίστοιχων ευρωπαικών εμπορικών οργανώσεων.
Ειδικότερα, σ’ όλες τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν η ΕΣΕΕ ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρεκκλίνει από την λογική ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι είναι αμιγώς αναπτυξιακοί και άρα πρέπει να χρησιμοποιούνται στον ιδιωτικό τομέα για τη χρηματοδότηση μόνο νέων επενδυτικών έργων. Υποστήριξε ότι στην οικονομική συγκυρία που διανύουμε, οι συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές και η φιλοσοφία των προγραμμάτων πρέπει να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα της κρίσης.
Είναι ενδεικτικό άλλωστε ότι η τρέχουσα προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ σχεδιάστηκε το 2006 όταν κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι θα επακολουθούσε. Οι προσαρμογές που έγιναν μετά την κορύφωση της κρίσης, όπως η αύξηση του ορίου de minimis και τα ποσοστά συγχρηματοδότησης, ήταν τελικά μικρής σημασίας μπροστά στο μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ελληνικές επιχειρήσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΣΕΕ ως οργάνωση εκπροσώπησης του ελληνικού εμπορίου τόνισε ότι προτεραιότητα είναι η επιβίωση της επιχειρηματικότητας και η διατήρηση του αριθμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη χώρα μας και διεκδίκησε την αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων σε μορφή κεφαλαίων κίνησης. Υπό τις παρούσες συνθήκες, υποστήριξε τεκμηριωμένα ότι τα κεφάλαια κίνησης μπορούν και πρέπει να θεωρηθούν αναπτυξιακά εργαλεία με την έννοια της επιβίωσης των επιχειρήσεων. Τέτοια προγράμματα μπορεί να έχουν τη μορφή επιδότησης για εκτέλεση νέων παραγγελιών, για αγορές εμπορευμάτων και πρώτων υλών για κάλυψη αναγκών λόγω καθυστερημένων πληρωμών, δόσεων του ΤΕΜΠΜΕ και δυστοκίας στην αγορά γενικότερα. Τα προγράμματα και τα αδιάθετα κονδύλια των διαρθρωτικών ταμείων μπορούν να ενισχύσουν υγιείς και βιώσιμες επιχειρήσεις, να διατηρήσουν θέσεις εργασίας, να αναπτύξουν ξανά δραστηριότητες, και να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα ρευστότητας στην αγορά. Το ζητούμενο στην επιχειρηματικότητα σήμερα, είναι η αξιοποίηση συγχρόνων χρηματοδοτικών εργαλείων και η ευκολότερη πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα. Είναι πράγματι αισιόδοξο για το ελληνικό εμπόριο ότι η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας έχει επίκεντρο τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η συμφωνία σύστασης νέου επιχειρηματικού ταμείου εγγυήσεων από το οποίο θα χρηματοδοτηθούν οι μικρομεσαίες
επιχειρήσεις με κεφαλαία που θα προέρχονται από το ΕΣΠΑ και θα εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι μια θετική εξέλιξη. Σε πρώτη φάση αναμένεται να διοχετευθούν μέσω των Ελληνικών τραπεζών εγγυήσεις ύψους ενός δισ. ευρώ για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στη συνέχεια μέσω των δύο νέων Ταμείων Εγγυήσεων μεγάλο μέρος των διαθεσίμων κονδυλιών, 12 δισ. του ΕΣΠΑ και άλλων 8 δισ. από το Ταμείο Συνοχής και το Κοινωνικό Ταμείο θα μπορούν να απορροφηθούν με αντίστοιχη τροποποίηση της απαιτούμενης διαδικασίας.
Οι μελέτες που έχουν γίνει από την ΕΕ και τον ΟΟΣΑ έδειξαν ότι μετά το ξέσπασμα της κρίσης, σύγχρονα εργαλεία όπως οι εγγυήσεις έδωσαν μεγάλη ανάσα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Είναι θετικό ότι η Ευρώπη δίνει έμφαση στην προώθηση τέτοιων εργαλείων (Guarantees, Business Angel Funds, Equity Funds), είναι όμως επίσης σημαντικό να υπάρχει στοχοθέτηση στα ουσιαστικά προβλήματα των επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, η επιδίωξη των εμπορικών επιχειρήσεων δεν είναι τόσο στη διασφάλιση χαμηλότερων επιτοκίων όπως συνέβαινε πριν από χρόνια, όσο στην εξασφάλιση δανειοδότησης με μικρότερες εξασφαλίσεις. Αρα δεν μπορούν προγράμματα, όπως το JEREMIE και το ΕΤΕΑΝ που αξιοποιούν ευρωπαϊκούς πόρους, να επιτρέπουν στις τράπεζες να ζητούν 130% και πλέον εξασφαλίσεις. Είναι ένα θέμα που η ΕΣΕΕ ενημέρωσε όλους τους θεσμικούς φορείς με τους οποίους συναντήθηκε στην Επιτροπή και ζήτησε την ιδιαίτερη προσοχή της, για την αύξηση της απορρόφησης των Προγραμμάτων στο μέλλον.
Οσον αφορά στη μεσολάβηση των Τραπεζών για τη ροή των κονδυλιών στήριξης, η ΕΣΕΕ επισήμανε τις δυσκολίες χρηματοδότησης και της περαιτέρω μείωσης της πιστωτικής επέκτασης κατά 3,3% προς την πραγματική οικονομία. Το πλαίσιο της τραπεζικής εποπτείας, γνωστό ως Βασιλεία ΙΙΙ, αναμένεται να εξειδικευτεί σύντομα στο ευρωπαϊκό οικονομικό σύστημα και οι νέοι κανόνες να αφομοιωθούν από τις ευρωπαϊκές τράπεζες σταδιακά στους επόμενους τρεις μήνες. Οι δικλίδες διατήρησης κεφαλαίων ασφαλείας και οι δείκτες μόχλευσης κεφαλαίων είναι δεδομένο ότι ενισχύουν το τραπεζικό σύστημα, ωστόσο περιορίζουν ακόμα περισσότερο τα διαθέσιμα δανειακά κεφαλαία των τραπεζών. Σε όλες τις Ευρωπαϊκές Επιχειρηματικές Οργανώσεις έχει ήδη ξεκινήσει η συζήτηση για τις πιθανές επιπτώσεις που οι κανόνες αυτοί θα έχουν στις μικρές επιχειρήσεις καθώς, η ρευστότητα των Ευρωπαϊκών μικρών επιχειρήσεων εξαρτάται σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τα τραπεζικά κεφάλαια.
Το θέμα αυτό, απασχόλησε όπως είναι φυσικό την ΕΣΕΕ που θεωρεί σημαντικό η Ε.Ε. να μετρήσει άμεσα τις επιπτώσεις που θα έχει η Βασιλεία ΙΙΙ στη χρηματοδότηση μικρών επιχειρήσεων με ειδικές μελέτες επιπτώσεων. Το ζητούμενο είναι να μην υπάρξουν νέες εμπλοκές και καθυστερήσεις στη ροή κονδυλιών τόσο για τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αγροτικών, ενεργειακών ιδιωτικών επενδύσεων, όσο και για την ολοκλήρωση των πέντε μεγάλων αναπτυξιακών οδικών έργων.
Αναφορικά με το ζήτημα καταπολέμησης της ανεργίας των νέων, όλοι κατάλαβαν ότι είναι προτιμότερο να επιδοτείται η απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα και όχι η ανεργία. Η διαφορά μεταξύ Κομισιόν και ελληνικής πλευράς είναι ότι η μια πλευρά προτείνει την ενίσχυση της κατάρτισης, ενώ η άλλη προτιμά την ενίσχυση για έναρξη νέων επιχειρήσεων. Η πρόταση της ΕΣΕΕ είναι να υπάρχουν και οι δυο δυνατότητες ώστε να δοθεί στις νέες και στους νέους το δικαίωμα της επιλογής.
Η εκστρατεία της ΕΣΕΕ «Ξανασκέψου την Ελλάδα – Εμπιστεύσου το Ελληνικό Εμπόριο», θα έχει συνέχεια και
διάρκεια. Η ΕΣΕΕ ανέλαβε την εθνική υποχρέωση να συμβάλλει ενεργά στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό ανάπτυξης του ελληνικού εμπορίου.
Η Ευρώπη μεταξύ μέτρων λιτότητας και ανάπτυξης φαίνεται να αποφάσισε ότι οι Ελληνες μπορούμε να καταφέρουμε και τα δυο.