Αγκρα: Μαργαριτάρι του Ινδουστάν

Στον τόπο του πιο δυνατού έρωτα του Σαχ Τζαχάν και της Μουμτάζ Μαχάλ δεν μπορεί παρά όλα να έχουν μια ρομαντική χροιά που χάνεται στα βάθη του χρόνου: το Ταζ Μαχάλ, οι κήποι των παλατιών, ολόκληρη η αυτοκρατορική πρωτεύουσα, το «κόκκινο» φρούριο…

Ερωτας ως την αιωνιότητα

Ηταν, θυμάμαι, ένα καλοκαιρινό ταξίδι στην Ινδία κατά την περίοδο των μουσώνων αρκετά χρόνια πριν. Ερχόμασταν αεροπορικώς από το Κατζουράχο στην Aγκρα. Έβρεχε καταρρακτωδώς και κάθε φορά που το αεροπλάνο προσπαθούσε να προσγειωθεί, η βροχή το έδερνε αλύπητα και τρανταζόταν βουλιάζοντας.

Τότε πάλι ανασηκωνόταν, έκανε γύρους και από το παράθυρο έβλεπα να ξεμακραίνουμε από τον ποταμό Γιαμούνα και πάλι να επιστρέφουμε για να ξαναπροσπαθήσουμε την προσγείωση. Αυτό έγινε αρκετές φορές, ώσπου ο πιλότος μάς ανακοίνωσε: «Προσευχηθείτε να καταφέρω να προσγειωθούμε, αλλιώς αναχωρούμε για Δελχί!».

Παρ’ όλες τις προσευχές μας, το αεροπλάνο βούλιαζε απότομα με τρανταγμούς συνεχώς και έτσι έκανε στροφή ώσπου τελικά πατήσαμε γη στο Νέο Δελχί. Ήταν η χειρότερη εμπειρία που είχα ποτέ σε πτήση, και το αστείο ήταν – μέσα στον πανικό που επικρατούσε ανάμεσά μας – ότι, όταν πια προσγειωθήκαμε ανακουφισμένοι, ένας ταξιδιώτης, καθηγητής θεολόγος το επάγγελμα, από τη Λαμία, άρχισε να φωνάζει ότι απαιτεί να γυρίσει το αεροπλάνο πίσω στην Aγκρα(!), γιατί έτσι είναι το πρόγραμμα του ταξιδιωτικού γραφείου και πρέπει πάση θυσία να τηρηθεί!..

Άβυσσος η ψυχή του τουρίστα… Για την Ιστορία θα σας πω ότι τελικά διανυκτερεύσαμε σε πολυτελές τετράστερο ξενοδοχείο στο Δελχί και πετάξαμε στην Αγκρα την επόμενη ημέρα. Η Αγκρα είναι από τις πιο αγαπημένες μου πόλεις της Ινδίας. Δεν είναι μόνο το Ταζ Μαχάλ που με γοητεύει, όσες φορές και αν το έχω απολαύσει, είναι αυτές οι ρομαντικές ιστορίες του «έρωτα ως την αιωνιότητα» του Σαχ Τζαχάν και της Μουμτάζ Μαχάλ…

Η νεαρή Αρτζουμάντ Μπάνο Μπεγκούμ – η Μουμτάζ Μαχάλ, Εκλεκτή του Παλατιού -, ήταν ανιψιά της ραδιούργας Νουρ Τζαχάν, συζύγου του οκνού, άβουλου και φιλήδονου αυτοκράτορα Τζαχανγκίρ. Γνώριζε τον νεαρό του γιο πρίγκιπα Χουράμ, μετέπειτα Σαχ Τζαχάν, και ήταν στο ετήσιο παζάρι όπου οι γυναίκες του παλατιού για μία και μοναδική φορά πουλούσαν πράγματα με ακάλυπτα πρόσωπα για να βοηθήσουν τους φτωχούς, που συναντήθηκαν και ξεκίνησε ο έρωτας τους.

Η Μουμτάζ πουλούσε κομμάτια γυαλιού και όταν ο πρίγκιπας τη ρώτησε πόσο κάνει ένα κομμάτι, εκείνη του ζήτησε ένα εξωφρενικό ποσό. «Μα είναι τόσο ακριβό αυτό το κομμάτι γυαλί;» τη ρώτησε. Και εκείνη απάντησε με νόημα: «Αυτό δεν είναι γυαλί, είναι διαμάντι!».

Ο πρίγκιπας κατάλαβε το υπονοούμενο, έδωσε τα χρήματα και μαζί με το γυαλί πήρε και την καρδιά της! Από τότε το ζευγάρι έγινε αχώριστο και παντρεύτηκαν, παρά τις αντιρρήσεις και τις ραδιουργίες της Νουρ και του παλατιού που προσπάθησαν να τους χωρίσουν. Μόνο ο θάνατος τα κατάφερε παίρνοντας τη Μουμτάζ μετά τη γέννα του 9ου, κατ’ άλλους 14ου, παιδιού τους.

Στις 17.6.1631 η αυτοκρατορία βυθίστηκε στο πένθος. Ο Σαχ Τζαχάν, λίγο προτού της κλείσει τα μάτια, τρελός από πόνο, τη ρώτησε τι θα ήθελε να κάνει γι’ αυτήν ώστε να φύγει ευτυχισμένη. Αυτή του απάντησε ότι θα ήθελε να της υποσχεθεί πως δεν θα ξαναπαντρευτεί ποτέ και να της φτιάξει ένα μνημείο για να μην την ξεχάσει ποτέ κανένας!

Μόνο αυτός ο δυνατός έρωτας θα μπορούσε να δημιουργήσει το Ταζ Μαχάλ, το μεγαλύτερο μνημείο της αγάπης, όπου προσκυνητές από όλον τον κόσμο αφήνουν με συγκίνηση ένα λουλουδάκι στα κενοτάφια των δύο αιώνια ερωτευμένων.

Ο μεγάλος αυτοκινητόδρομος που συνδέει την Αγκρα με το Δελχί έχει μήκος περίπου 200 χλμ. Μπαίνοντας στην γκρίζα πόλη δύσκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος το ένδοξο αυτοκρατορικό της παρελθόν. Το «μαργαριτάρι του Ινδουστάν» είναι κτισμένο στις δύο όχθες του ποταμού Γιαμούνα ή Τζούμνα κατέχοντας στρατηγική θέση.

Η Αγκραμπάνα του εθνικού έπους Μαχαμπαράτα, ή Αγκαρα της Γεωγραφίας του Πτολεμαίου, έγινε πρωτεύουσα της αχανούς χώρας του Σικαντάρ Λόντι, δεύτερου βασιλιά της αφγανικής αριστοκρατικής δυναστείας του 16ου αιώνα. Στο αποκορύφωμα όμως της δόξας της έφτασε όταν ο μεγάλος Ακμπαρ μετέφερε εκεί την πρωτεύουσά του.

Εκείνος που έλεγε σοφά ότι «αν η αυτοκρατορία θεμελιώνεται καβάλα στο άλογο, δεν μπορεί να διοικείται καβάλα στο άλογο» και αναζητούσε διέξοδο στις υπαρξιακές του ανησυχίες συζητώντας με φιλοσόφους τη δημιουργία μιας παγκόσμιας θρησκείας της Θείας Πίστης, η οποία θα περιελάμβανε κομμάτια απ’ όλες τις θρησκείες του κόσμου.

Η Αγκρα στολίστηκε με τζαμιά και παλάτια, όμορφους κήπους που θύμιζαν την αγαπημένη Καμπούλ του Αφγανιστάν, ενώ πολλοί Πέρσες έσπευσαν να ζητήσουν καταφύγιο στην αυλή και να διανθίσουν τις τέχνες με την περσική. Μια ραδιούργα Περσίδα, η Νουρ Τζαχάν – «Φως του Κόσμου» – κατάφερε να παντρευτεί τον διάδοχο Τζαχανγκίρ, να καθιερώσει την τεχνική της Πιέτρα Ντούρα (την ενσφήνωση των ημιπολύτιμων λίθων ζαντ, λάπις λάζουλι, αχάτη, μάτι τίγρεως στο μάρμαρο) στη διακόσμηση των κτιρίων, αλλά και την απόσταξη του αιθέριου ελαίου του ρόδου.

Η ευημερία της πρωτεύουσας συνεχίστηκε και με τον διάδοχο Σαχ Τζαχάν ώσπου μετά τον θάνατο της Μουμτάζ ο αυτοκράτορας εκθρονίστηκε από τον γιο του Αουρανγκτζέπ ο οποίος στη συνέχεια μετέφερε την πρωτεύουσα στην πόλη Αουρανγκαμπάντ στη Νότια Ινδία.

Χτισμένο από ροζ ψαμμόλιθο, το Φρούριο επιδεικνύει τη μογγολική ισχύ του Μεγάλου Ακμπαρ. Στην ανατολική πλευρά της πόλης στις όχθες του ποταμού Γιαμούνα, το φρούριο που παρήγγειλε στον Μεχμέτ Κασίμ Χαν ο ιδρυτής της τεράστιας αυτοκρατορίας ξεκίνησε να χτίζεται το 1565 για να τελειώσει εννέα χρόνια αργότερα.

Μέσα στα ψηλά τείχη των 21 μέτρων και μήκους 2,4 χιλιομέτρων και στην τάφρο το παλάτι του αυτοκράτορα συνδύασε τη μογγολική με την περσική, τη χριστιανική, την ινδική και τη μουσουλμανική τέχνη. Αργότερα ο διάδοχος του Τζαχανγκίρ γκρέμισε αρκετά από τα κτίρια και έκανε επεκτάσεις, ενώ ο εγγονός του Σαχ Τζαχάν έκανε εκ νέου διαμόρφωση ώστε το παλάτι να φτάσει στο απόγειο της δόξας του.

Από την Πύλη του Αμαρ Σίνγκχ θα περάσετε από διάφορες πτέρυγες και έναν λαβύρινθο από διαδρόμους, δωμάτια μικρά και μεγάλα, κιόσκια, εσωτερικές αυλές με κανάλια και ρυάκια και παρτέρια με λουλούδια για να φτάσετε στα ιδιαίτερα διαμερίσματα του αυτοκράτορα από μάρμαρο και αλάβαστρο και οροφές από μικρά κομματάκια καθρέφτη ώστε να λαμπυρίζουν τα βράδια υπό το φως των κεριών και να θυμίζουν το ουράνιο στερέωμα των αστεριών.

Οσο μεγάλη φαντασία και να διαθέτετε σίγουρα θα δυσκολευτείτε να δείτε το παλάτι την εποχή της δόξας του. Οταν τα πατώματα καλύπτονταν από πολύτιμα ολομέταξα χαλιά, στα περάσματα κρέμονταν αραχνοΰφαντες μεταξωτές κουρτίνες και τις γυναίκες με τα κατάμαυρα μακριά μαλλιά τυλιγμένες στα πολύχρωμα σάρι και στολισμένες με χρυσά βαρύτιμα κοσμήματα και πολύτιμες πέτρες, κάθονταν σε χρυσά υφαντά μαξιλάρια, κρατώντας βεντάλιες από φτερά παγονιού.

Δυστυχώς δεν θα μπορέσετε να νιώσετε την ευωδιά που σκόρπιζαν τα αιθέρια έλαια του τριαντάφυλλου και του σανταλόξυλου και εκείνα τα περίεργα βλέμματα γεμάτα μυστικά πίσω από τα αλαβάστρινα καφασωτά. Μονάχα θα δείτε απογυμνωμένες τις μεγάλες αίθουσες των ιδιωτικών διαμερισμάτων αλλά και των δημοσίων ακροάσεων με τον τεράστιο μαρμάρινο θρόνο του αυτοκράτορα.

Εκεί στον αυλόγυρο βρίσκεται και ο τάφος του λόρδου Κέρζον που αγάπησε την Ινδία και ζήτησε να ταφεί στην αγαπημένη του πόλη. Σε ένα από τα δωμάτια του παλατιού ο τελευταίος Μογγόλος αυτοκράτορας Αουρανγκτζέπ φυλάκισε τον πατέρα του Σαχ Τζαχάν ώστε να χρησιμοποιήσει τα πλούτη της αυτοκρατορίας στις πολεμικές επιχειρήσεις του.

Το μόνο που ζήτησε ο Σαχ Τζαχάν, ο οποίος προτού φυλακιστεί σχεδίαζε να φτιάξει άλλο ένα ολόιδιο μαυσωλείο από μαύρο μάρμαρο στην απέναντι όχθη του Γιαμούνα (σχέδιο που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ), ήταν να έχει θέα στο Ταζ Μαχάλ. Και όταν ο Σαχ Τζαχάν έπαψε να βλέπει καλά, τότε ταίριαζε πάνω στον τοίχο του εξώστη ένα μεγάλο διαμάντι που αντανακλούσε την εικόνα του υπέρλαμπρου μαυσωλείου ώστε να μην το χάνει από τη ματιά του.

Οταν πέθανε η Μουμτάζ Μαχάλ – η Εκλεκτή του Παλατιού – στις 17 Ιουνίου 1631, όλη η απέραντη αυτοκρατορία του Σαχ Τζαχάν βυθίστηκε στο πένθος. Μερόνυχτα ολόκληρα έμενε ξάγρυπνος ο αυτοκράτορας θρηνώντας τον θάνατο εκείνης στην οποία χάρισε παντοτινά την καρδιά του. «Μόνο όταν ένας άντρας πονέσει όπως εγώ θα μπορέσει να δημιουργήσει αντάξιο της αγάπης μου μαυσωλείο» έλεγε, απορρίπτοντας δεκάδες σχέδια απ’ όλα τα μέρη του κόσμου, μέχρις ότου ο πόνος του θανάτου της γυναίκας του έκανε τον αρχιτέκτονα να μεγαλουργήσει.

Τριάντα δύο χρόνια χρειάστηκαν για να ολοκληρωθεί το συγκρότημα μαζί με τους κήπους, που στολίζονταν από σιντριβάνια και κάθε λογής πολύχρωμα λουλούδια. Το κυρίως μαρμάρινο μαυσωλείο τοποθετήθηκε πάνω σε εξέδρα με τέσσερις μιναρέδες – έναν σε κάθε γωνία της -, ενώ συμμετρικά αριστερά και δεξιά του στήθηκαν δύο «μαργαριταρένια» τεμένη.

Μέσα στο μαυσωλείο, τα κενοτάφια του Σαχ Τζαχάν και της Μουμτάζ από εξαιρετικό μάρμαρο και ενσφηνωμένες πολύτιμες πέτρες, όπως και στο προστατευτικό κιγκλίδωμα που τα περιβάλλει, και οι πραγματικοί τάφοι στο υπόγειο, όπου τα τελευταία χρόνια έχει απαγορευθεί η κάθοδος.

Περιγραφές ταξιδιωτών της εποχής εκείνης μιλούν για τα αμύθητα πετράδια – ολόκληρα τσαμπιά από ρουμπίνια, σμαράγδια, ζαφείρια και διαμάντια – που στόλιζαν το κιγκλίδωμα, τις τεράστιες ποσότητες χρυσού, όλα χαμένα στις πολεμικές επιχειρήσεις του διαδόχου Αουρανγκτζέπ και στις επιδρομές των Τζατ.

Σήμερα, έστω και αν δεν έχει το μαυσωλείο την αμύθητη πολυτέλεια του 1664, μας συγκινεί όχι μόνο η ποιητική, γεμάτη ερωτικό πόνο αρχιτεκτονική του, αλλά και οι εκατοντάδες προσκυνητές που το επισκέπτονται καθημερινά. Νεαρά ζευγάρια, οικογένειες ολόκληρες, κάθε ηλικίας και θρησκείας, αφήνουν με δακρυσμένα μάτια ένα μικρό λουλουδάκι στα κενοτάφια του Σαχ Τζαχάν και της Μουμτάζ που αγαπήθηκε ίσως όσο καμία γυναίκα και συμβολίζει το ιδεώδες ενός έρωτα ως την αιωνιότητα.

Το έργο κόστισε 18 εκατομμύρια χρυσές ρουπίες της εποχής εκείνης και 20.000 εργάτες εργάζονταν για περίπου 20 χρόνια, χώρια οι καλλιγράφοι και οι καλλιτέχνες της Πιέτρα Ντούρα (της τέχνης ενσφήνωσης ημιπολύτιμων λίθων στο μάρμαρο). Σύμβολο όλης της Ινδίας αποτελεί αυτό το θαυμαστό μνημείο, το ομορφότερο και το πιο αγαπημένο ανθρώπινο κτίσμα, όπου κάθε καρδιά υποκλίνεται στον έρωτα που το δημιούργησε και από αρκετούς θεωρείται το όγδοο θαύμα του κόσμου.

Θυμηθείτε ότι είναι χώρος προσκυνήματος, οπότε θα σας ζητηθεί να βγάλετε τα παπούτσια σας και να τα αφήσετε προς φύλαξη (με το απαραίτητο φιλοδώρημα) ή να πληρώσετε κάτι επιπλέον ώστε να σας φορέσουν τα ειδικά καλύμματα παπουτσιών.

Για να φτάσουμε στην Κύρια Πύλη του μνημείου θα περάσουμε από έναν διάδρομο με κήπο, όπου αριστερά και δεξιά στις κόγχες κάποτε στεγάζονταν οι κατοικίες των εργατών και τα μικρά μαγαζάκια που τους εξυπηρετούσαν – όλα χτισμένα από τον ταιριαστό ροζ ψαμμόλιθο.

Η μεγαλοπρεπής Πύλη από ροζ ψαμμόλιθο πάνω σε μια πλατφόρμα αποτελείται από τρία πατώματα και στις τρεις πλευρές της έχει εξώστες. Είναι διακοσμημένη με επιγραφές από το Κοράνι με προοπτική ώστε να φαίνονται τα γράμματα αρμονικά ίδιου μεγέθους απ’ όπου και αν κοιτάξεις. Πολύχρωμα μωσαϊκά είναι ενσφηνωμένα με τέχνη, ενώ στην εποχή του Σαχ Τζαχάν οι πόρτες ήταν από ατόφιο ασήμι με 1.100 καρφιά, που το καθένα είχε διαφορετική κεφαλή ασημένιου νομίσματος.

Δυστυχώς οι πόρτες εκλάπησαν από τους Τζατ, που τις έλιωσαν για τις πολεμικές τους επιχειρήσεις, ενώ αργότερα οι Εγγλέζοι τις αντικατέστησαν με πόρτες από ορείχαλκο. Για να εισέλθετε στην οκταγωνική αίθουσα της Πύλης θα περάσετε από το μηχάνημα ανίχνευσης μετάλλων και θα σας ζητηθεί να κλειδώσετε τσάντες και φωτογραφικές μηχανές στα ειδικά ντουλαπάκια.

Οπότε ό,τι φωτογραφία του μνημείου θα βγάλετε θα είναι από την απόσταση της Πύλης. Μέσα στην ανοιχτή αίθουσα, σε κάθε πλευρά υπάρχει ένα κοίλωμα με ένα δωμάτιο και σε κάθε γωνιά υπάρχει σκάλα που οδηγεί στο επάνω πάτωμα, ενώ στο κέντρο η ταράτσα έχει 16 πλευρές. Στη μέση οι πυργίσκοι είναι 22 και οι πύργοι τέσσερις. Στον δυτικό τοίχο της Πύλης υπάρχει επιγραφή που αναφέρει ότι με τη χάρη του Θεού αποπερατώθηκε το 1641 μ.Χ.

Οι Μογγόλοι αυτοκράτορες αγάπησαν τους ωραίους κήπους που τους θύμιζαν την αγαπημένη τους Καμπούλ, και τους στόλισαν με κάθε λογής λουλούδι. Ανάμεσα στα πολύχρωμα παρτέρια που τα χώριζαν κελαρυστά ρυάκια, κάποια εξέδρα φιλοξενούσε την ορχήστρα των μουσικών που διασκέδαζε τον αυτοκράτορα, ενώ γυναίκες του χαρεμιού με αραχνοΰφαντα σάρι χόρευαν για να τον σαγηνεύσουν.

Βεβαίως από ένα μνημείο όπως το Ταζ Μαχάλ δεν θα μπορούσε να απουσιάζει ο υπέροχος γαλήνιος κήπος. Αμέσως μόλις περάσετε την Πύλη θα θαμπωθείτε από την αντανάκλαση του Ταζ Μαχάλ πάνω στο νερό των σιντριβανιών με τα κανάλια όπου επιπλέουν τα άνθη του λωτού. Το πλακόστρωτο με τους κόκκινους ψαμμόλιθους διακόπτεται από δύο σειρές κυπαρίσσια που οδηγούν στην πρώτη και στη συνέχεια στη δεύτερη μαρμάρινη πλατφόρμα με τις δεξαμενές του νερού με τα σιντριβάνια.

Ο μογγολικός κήπος περιλαμβάνει πολλά παρτέρια με λουλούδια, ενώ οι περιγραφές των ταξιδιωτών της εποχής του μιλούν για όλες τις ποικιλίες των λουλουδιών και των φυτών από τα οποία έχει επιζήσει μόνο το δέντρο Σιμούλ. Σήμερα θα κάνετε τον περίπατό σας στα μονοπάτια απολαμβάνοντας τα κελαηδίσματα των πουλιών στα ψηλά δέντρα, και θα ξεκουραστείτε σε κάποιο παγκάκι παρατηρώντας τα μικρά παιχνιδιάρικα σκιουράκια.

Από την άλλη πλευρά του ποταμού Γιαμούνα, σε έναν όμορφο κήπο βρίσκεται το μαυσωλείο του Ιτμάντ Ουντ Νταουλάχ, της «Κολόνας του Κράτους», τίτλο που έλαβε ο πατέρας της Νουρ Τζαχάν, Μίζρα, όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία μετά τον θάνατο του γαμπρού του Τζαχανγκίρ. Ο Πέρσης έμπορος που αναζήτησε την τύχη του στην αυλή του μεγάλου Μογγόλου Ακμπαρ τιμήθηκε από την κόρη του Νουρ με βασιλική ταφή.

Οι καλύτεροι οικοδόμοι και καλλιτέχνες ένωσαν τις δυνάμεις τους σε αυτό το μαυσωλείο που είναι ένα τετράγωνο οικοδόμημα πάνω σε μια πλατφόρμα. Σε κάθε γωνιά του οικοδομήματος υψώνεται ένας πύργος σαν μιναρές. Στο εσωτερικό συνδύασαν ιρανικά και ινδομουσουλμανικά στοιχεία στη διακόσμησή του, ενσφηνώνοντας ημιπολύτιμες πέτρες πάνω στο λευκό μάρμαρο, κοσμώντας τις ταφικές αίθουσες και τις οροφές με σμάλτο και χρυσό αλλά και ζωγραφίζοντας κυπαρίσσια, βάζα με λουλούδια, κύπελλα με φρούτα και υδροχόες.

Ο Ακμπαρ υπήρξε ο πιο φωτισμένος ανάμεσα στους Μογγόλους αυτοκράτορες. Το 1602 ο ίδιος προσδιόρισε τη θέση του μαυσωλείου του στη Σικάντρα, δέκα μόλις χιλιόμετρα έξω από την Αγκρα, και ξεκίνησε να το χτίζει. Ομως τρία χρόνια μετά πέθανε και το αποπεράτωσε ο γιος του αυτοκράτορας Τζαχανγκρίρ, το 1613. Στο πάρκο Μπαχισταμπάτ, που περιβάλλεται από μεγάλο τείχος με τέσσερις πύλες, είναι χτισμένο το μαυσωλείο που αποτελείται από πέντε πατώματα.

Μέσα στο πάρκο ζουν πολλά πιθηκάκια τα οποία περιμένουν από εσάς να τα ταΐσετε με τους σπόρους και τα αράπικα φιστίκια που πωλούν οι μικροπωλητές στην είσοδο της κύριας πύλης. Το μαυσωλείο είναι χτισμένο από κόκκινη πέτρα με ενσφηνώσεις από λευκό μάρμαρο που σχηματίζουν γεωμετρικά μοτίβα.

Η είσοδος γίνεται από τη Νότια Πύλη που είναι και η κύρια πύλη, και το οικοδόμημα αποτελείται από τέσσερις μικρούς μιναρέδες από άσπρο μάρμαρο και τρία πατώματα με έναν πυργίσκο στη κορυφή της κάθε γωνίας του. Κάθε μιναρές έχει 92 σκαλοπάτια ως την κορυφή του. Οι πόρτες της πύλης ήταν από αρωματικό σανταλόξυλο και η οροφή της ήταν από ασήμι διακοσμημένο με χρυσό που έξυσαν και έκλεψαν στις επιδρομές τους οι Τζατ.

Το πυραμοειδές μαυσωλείο έχει ύψος 24 μέτρα και η αρχιτεκτονική του είναι μια ανάμειξη στοιχείων ινδικής βουδιστικής και μουσουλμανικής τέχνης καθώς ο Ακμπαρ ήταν θαυμαστής και των τριών θρησκειών και ιδρυτής της Θείας Πίστης – μιας θρησκείας που αποτελούνταν από στοιχεία όλων των άλλων θρησκειών.

Στην Αγκρα θα βρείτε αρκετά μαγαζιά μουσικών οργάνων, όπως επίσης μάρμαρα με ενσφηνωμένες ημιπολύτιμες πέτρες, κατά την τεχνική της Πιέτρα Ντούρα, κατάλληλα κυρίως για τραπέζια τα οποία αναλαμβάνει υπεύθυνα ο εξυπηρετικότατος Μαχέντρα του Handicrafts Inn 3, Garg Niketan, να σας τα στείλει ταχυδρομικά (shipping) στην Ελλάδα.

(Προσοχή! Σε πολλά καταστήματα της Αγκρα πωλούν απομιμήσεις από μαρμαρόσκονη η οποία θρυμματίζεται προτού καν τελειώσει το ταξίδι.) Στο κατάστημα του Μαχέντρα μπορείτε επίσης να παραγγείλετε να σας ράψουν σε μια μέρα οποιοδήποτε σχέδιο σε μεταξωτό ύφασμα που θα επιλέξετε, σε πολύ χαμηλές τιμές (μην ξεχνάτε το παζάρι).

Στην Αγκρα θα βρείτε επίσης εργόχειρα κεντημένα με χρυσοκλωστές και ημιπολύτιμους λίθους που μπορείτε και να κορνιζάρετε και περίτεχνα ξύλινα διακοσμητικά από σανταλόξυλο. Αξίζει επίσης να αγοράσετε υφαντά χρυσοποίκιλτα υφάσματα.

Την περίοδο αυτή η αεροπορική εταιρεία Qatar Airways έχει την καλύτερη και οικονομικότερη προσφορά από Αθήνα για Νέο Δελχί μέσω Ντόχα, σε 9,30 ώρες.

Στην Αγκρα μπορείτε να μεταβείτε αεροπορικώς με τοπική πτήση, επειδή όμως απέχει μόλις 200 χλμ. από τον καινούργιο αυτοκινητόδρομο σχεδόν όλοι οι επισκέπτες προτιμούν την οδική μετάβαση ώστε να έχουν και μια εικόνα των περιχώρων και της διαδρομής.

Μέσα στην πόλη μπορείτε να μετακινηθείτε άνετα και πολύ φθηνά με τα τρίκυκλα ρίκσα (αφού παζαρέψετε την τιμή εκ των προτέρων), ή ρομαντικά με ιππήλατη άμαξα.

Μεγάλο πεντάστερο και παλιό ξενοδοχείο το «Hotel Mughal Sheraton» (τηλ.: +91-562-4021 700) έχει κατά καιρούς τιμηθεί με πολλά βραβεία – ανάμεσά τους το βραβείο Αγά Χαν για τη μογγολική αρχιτεκτονική του – και είναι κτισμένο με κόκκινα τούβλα, ασορτί με το χρώμα του Κόκκινου Φρουρίου.

Το υπερπολυτελές «Hotel Amar Vilas Oberoi» (reservations@oberoigroup.com, τηλ.: +91-11-2389 0606) απέχει μόλις 600 μέτρα από το Ταζ Μαχάλ, με κλασική μογγολική αρχιτεκτονική τόσο στο ξενοδοχείο όσο και στους κήπους με τα περίπτερα και τα σιντριβάνια.

Χαριτωμένο, οικονομικό και αξιοπρεπές το «Trident Hotel» (τηλ.: +91-562-2235 000), σε κοντινή απόσταση (με τα πόδια) από το Ταζ Μαχάλ και με κήπους έκτασης 6 εκταρίων.

Αρκετά οικονομικό το τριών αστέρων «Hotel Grand Imperial» (info@hotelgrandimperial.com, τηλ.:+ 91-0562-4002 781), στεγάζεται σε ένα παλιό ανάκτορο 100 ετών και είναι διακοσμημένο με αντίκες και πολυτελή υφάσματα.

Το ινδικό φαγητό μπορεί να είναι μια μεγάλη απόλαυση, αλλά και να γίνει πραγματικός εφιάλτης αν δεν δώσετε την απαραίτητη προσοχή. Φυσικά δεν τρώμε ωμά λαχανικά και καλύτερα να επιλέγουμε τα εστιατόρια των μεγάλων ξενοδοχείων.

Προσοχή επίσης και στους φρέσκους χυμούς και στα παγάκια, ακόμη και σε εκείνα στο ποτό σας. Για τους Ινδούς το κρέας της αγελάδας είναι ταμπού και προτιμούν περισσότερο εκείνο του κοτόπουλου και του αρνιού. Αν βρείτε κάπου μπριζόλες θα είναι βουβαλίσιες, ενώ το χοιρινό αποτελεί ταμπού για τους μουσουλμάνους.

Οι Ινδοί αγαπούν πολύ τα μπαχαρικά και κυρίως το κάρι που το ταιριάζουν παντού, ακόμη και σε μια απλή ομελέτα, ενώ το «μασαλά» είναι το μείγμα των μπαχαρικών «λίγο απ’ όλα». Οι περισσότεροι ξένοι βρίσκουν τα φαγητά εξαιρετικά καυτερά, αλλά στα εστιατόρια των ξενοδοχείων είναι λιγότερο καυτερά, προσαρμοσμένα κατά πολύ στα γούστα των τουριστών.

Η μογγολική σπεσιαλιτέ που θα αναζητήσετε στην Αγκρα είναι το ταντόορι. Πρόκειται για μαριναρισμένο κρέας κοτόπουλου σε μπαχαρικά και γιαούρτι, ψημένο σε πήλινο σκεύος στον φούρνο.

Το ίδιο ψήσιμο έχει και το μπιργιάνι, όπου μαζί με κοτόπουλο ή αρνάκι θα ψηθεί και το πορτοκαλί μακρύκοκκο ρύζι μπασμάτι μαζί με ξηρούς καρπούς ή χουρμάδες – παραδοσιακό στοιχείο της μογγολικής κουζίνας.

Διαλέξτε ακόμη κεμπάπ, ψητά μακρόστενα μπιφτέκια, γεμάτα μυρωδικά, σε πολλές παραλλαγές. Μην ξεχάσετε τις πίτες τζαπάτι και γλυκαθείτε με γκουλούπ γιαμούν που μοιάζουν με σιροπιασμένους λουκουμάδες.

Αν είστε τολμηροί δοκιμάστε και το παγωτό κούλφι με πράσινο φιστίκι. Πιείτε τσάι γλυκό με γάλα, limca λεμονίτα και μπίρα Kingfisher.

Τα κρασιά είναι πανάκριβα όπως και τα αλκοολούχα ποτά που τα σερβίρουν αφού τα μετρήσουν με μεζούρα παρουσία του πελάτη.