Μικροσκοπικοί αισθητήρες οι οποίοι παρακολουθούν την υγεία των κυττάρων εντός του οργανισμού αναπτύχθηκαν από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Το νέο επίτευγμα εκτιμάται ότι μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση αλλά και στη θεραπεία ασθενειών όπως ο καρκίνος, η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον μέσω της δημιουργίας ενός διαγνωστικού τεστ. Παράλληλα πιστεύεται ότι θα προσφέρει σημαντική γνώση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίον αντιδρούν τα κύτταρα στις θεραπείες.

Πολλοί αισθητήρες σε ένα κύτταρο

Οι αισθητήρες που δημιουργήθηκαν από ειδικούς του Τμήματος Χημείας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου υπό τον δρα Κόλιν Κάμπελ είναι τόσο μικροσκοπικοί ώστε αρκετοί από αυτούς μπορούν να χωρέσουν μέσα σε ένα και μόνο κύτταρο – για την ακρίβεια ο καθένας τους έχει διάμετρο της τάξεως των 130 νανομέτρων. Καθήκον τους είναι να μετρούν τα ηλεκτρικά σήματα που αποστέλλουν τα κύτταρα. Όταν τα σήματα αυτά παρουσιάσουν «ανωμαλίες», ουσιαστικά το μήνυμα είναι πως τα κύτταρα έχουν υποστεί βλάβη εξαιτίας φλεγμονής, τοξικότητας ή κάποιας νόσου.

Όπως ανέφερε ο δρ Κάμπελ «η ηλεκτρική δραστηριότητα των κυττάρων είναι αυστηρά ελεγχόμενη και υπό φυσιολογικές συνθήκες δουλεύει… ρολόι – έτσι όταν υπάρχει κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία της, αυτό αποτελεί δείγμα νόσου. Οι νανοσυσκευές μας προσφέρουν μια ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο ελέγχου της υγείας των κυττάρων».

«Χρυσά» μόρια- μετρητές του δυναμικού

Οι αισθητήρες αποτελούνται από μόρια τα οποία αποκρίνονται στο δυναμικό των κυττάρων. «Οχήματα» μεταφοράς των μορίων είναι σωματίδια χρυσού τα οποία μπορούν να εισαχθούν στα ανθρώπινα κύτταρα χωρίς να τους προκαλέσουν βλάβη. Οι ειδικοί με χρήση λέιζερ και με «βοηθούς» τους αισθητήρες μπορούν να μετρήσουν την ηλεκτρική δραστηριότητα των κυττάρων και να δουν αν αυτά είναι υγιή.

Μέχρι στιγμής η ερευνητική ομάδα από το Εδιμβούργο έχει δοκιμάσει τους νανοαισθητήρες της σε καλλιέργειες κυττάρων στο εργαστήριο, όπως αναφέρει με δημοσίευσή της στο επιστημονικό περιοδικό «ACS Nano». Ωστόσο βρίσκεται σε διαδικασία ανάπτυξης ενός διαγνωστικού… νανο-τεστ για χρήση σε ανθρώπους.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι σε σχέση με παρόμοιες συσκευές που αναπτύσσονται από άλλες ομάδες η δική τους έχει μεγαλύτερη ευαισθησία και ακρίβεια ενώ δεν παρεμβαίνει και στη λειτουργία των κυττάρων.