– Γεννήθηκα στην Αθήνα και μεγάλωσα με τον πατέρα μου (σ.σ.: τον σημερινό υπουργό Δικαιοσύνης Μιλτιάδη Παπαϊωάννου) και με τη θεία μου, καθώς η μητέρα μου πέθανε όταν ήμουν πολύ μικρός. Σπούδασα στη Νομική Αθηνών, συνέχισα τις σπουδές με ένα μεταπτυχιακό στο Columbia University που συνδύαζε τη νομική επιστήμη με τα οικονομικά και ολοκλήρωσα το διδακτορικό μου στη London Business School με αμιγώς οικονομικό προσανατολισμό. Hθελα κάτι περισσότερο εφαρμοσμένο από τη Nομική, μου άρεσε η οικονομετρία, εργάστηκα για κάποιο διάστημα στο Τμήμα Χρηματοπιστωτικής Ερευνας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και έπειτα αφοσιώθηκα στην ακαδημαϊκή ζωή.
– Ηταν εξαιρετικά ενδιαφέρον να είσαι οικονομολόγος και να βρίσκεσαι στην Αμερική το τρομακτικό φθινόπωρο του 2008. Θυμάμαι ότι ο κόσμος δεν ήξερε τι θα του ξημερώσει. Αν και οι Αμερικανοί γενικά δεν έχουν την κακή συνήθεια που έχουμε στην Ελλάδα να κοιτάζουμε συνέχεια τι θα πει η τηλεόραση, εκείνον τον καιρό όλοι το έκαναν. Ο κόσμος ήταν πραγματικά φοβισμένος. Θυμάμαι επίσης ότι φάνηκε το πώς λειτουργεί το αμερικανικό πολιτικό σύστημα σε μια περίοδο όπως αυτή της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης μετά το κραχ του ’29: Παρά τις αντιδράσεις και τα αντικρουόμενα συμφέροντα, υπήρχε ένας πολύ ισχυρός θεσμός, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, υπό τον Μπερνάνκι, που επενέβη με πάρα πολύ αποφασιστικό τρόπο μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και της AIG. Σταδιακά δόθηκε πάλι εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στις αγορές. Σε αντιδιαστολή με την Ευρώπη, το σύστημα αντέδρασε αποφασιστικά. Υπάρχουν πολλές ενστάσεις για το αν αντέδρασαν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, μα αφού αποφάσισαν το πώς θα αντιδράσουν δεν άφησαν κανέναν να αμφισβητήσει την απόλυτη αφοσίωσή τους.
– Στην Αμερική, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, ο διάλογος περί κρίσης έχει ιδεολογικό πρίσμα, για παράδειγμα οι Ρεπουμπλικανοί που αντιδρούν στις χαλαρές επιλογές της ομοσπονδιακής τράπεζας. Στην Ευρώπη αυτό συμβαίνει, όχι σε ιδεολογικό επίπεδο, αλλά σε εθνικό: κάποιες χώρες φοβούνται να λάβουν αποφάσεις που θεωρούν ότι είναι απέναντι στα συμφέροντά τους και κάποιες άλλες όχι.
– Οσο περνά ο καιρός χάνονται όπλα για την αντιμετώπιση της ευρωπαϊκής κρίσης. Οσο η κρίση ήταν περιορισμένη στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία, το EFSF θα μπορούσε να δώσει κάποια λύση. Οσο η κρίση επεκτείνεται στην Ισπανία και στην Πορτογαλία και δεν διαφαίνεται λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα όπλα λιγοστεύουν, τα ευρωπαϊκά κράτη εξαναγκάζονται να ακολουθούν τις αγορές αντί να προηγούνται. Υπάρχουν καλές και κακές πολιτικές, όμως ακόμη χειρότερες είναι οι μη αποφασιστικές πολιτικές. Ολο αυτό λειτουργεί σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία όσο περνά ο καιρός.
– Στην Ελλάδα το πρόβλημα ξεκινάει από το κράτος: είναι δυσανάλογα μεγάλο και ταυτοχρόνως δυσανάλογα αναποτελεσματικό. Ακόμη και στους τομείς όπου δεν δραστηριοποιείται άμεσα, επιφέρει στρεβλώσεις στο σκηνικό. Αυτό το σύστημα, ανεξαρτήτως του τι θα συνέβαινε στις ΗΠΑ ή στην ευρωζώνη, ήταν σε κάθε περίπτωση μη βιώσιμο και δεν θα μπορούσε να διαιωνίζεται. Ακόμη και τις χρονιές που η Ελλάδα εμφανιζόταν να πηγαίνει καλά και ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν σε καλά επίπεδα, τα ελλείμματα δεν μειώνονταν, όπως θα περίμενε κάποιος. Ακόμη και σήμερα, δηλαδή, δεν έχουμε πλήρη εικόνα του προβλήματος σε απόλυτους αριθμούς.
– Στην Ελλάδα επιδιδόμαστε κατά κόρον στο blame game, κατηγορούμε συνεχώς κάποιον άλλον για την κατάστασή μας. Σε έρευνα που έγινε παγκοσμίως για τις αξίες τις οποίες οι γονείς δηλώνουν ότι διδάσκουν στα παιδιά τους, οι Ελληνες κατατάχθηκαν τελευταίοι για τις αξίες «ανοχή» και «σεβασμός». Καμιά φορά, μοιάζουμε με σκυλί που κυνηγάει την ουρά του.
