Ακριβώς ογδόντα χρόνια μετά τον θάνατο του Διονυσίου Σολωμού, ένας νεαρός ποιητής που έμελλε να αναδειχτεί σε σπουδαίο λογοτέχνη πατούσε στην Κέρκυρα που ανέπνεε ακόμη τον φιλόμουσο αέρα της ελευθερίας και της καλλιέργειας που έθρεψε τον εθνικό μας ποιητή.
Οι καιροί βέβαια μόνο ελεύθεροι δεν ήσαν: 1937, δικτατορία του Μεταξά. Ο εικοσιεξάχρονος Οδυσσέας Ελύτης φτάνει στο νησί μαζί με τον φίλο του Ευάγγελο Λουίζο -εύπορο νεαρό δικηγόρο από την Αμμόχωστο, χρηματοδότη της έκδοσης του περιοδικού «Τα Νέα Γράμματα» γύρω από το οποίο είχαν συγκεντρωθεί όλοι εκείνοι που αργότερα θα τους αποκαλούσαμε «γενιά του ’30»- για να φοιτήσει στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Εννέα μήνες, από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο, μένει ο Ελύτης στην Κέρκυρα, «απομονωμένος επάνω στο Φρούριο», όπως γράφει στα «Ανοιχτά χαρτιά».
Το 2006, ένας δημοσιογράφος φτάνει στο νησί με σκοπό να ερευνήσει την εκεί παραμονή του Ελύτη για άρθρο που ετοιμάζει με αφορμή τα δέκα χρόνια από τον θάνατο του ποιητή. Πώς πέρασε; Τι έκανε; Ποιους συναντούσε; Και, κυρίως, ποιες συναντούσε; Από το σημείο αυτό αρχίζει να ξετυλίγεται η ιστορία που αφηγείται ο πεζογράφος Φίλιππος Φιλίππου στο νέο του μυθιστόρημα, με τίτλο «Ερωτευμένος Ελύτης», που θα κυκλοφορήσει στα τέλη Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
Σε ένα κείμενο όπου το ιστορικό μυθιστόρημα συναντά το ρεπορτάζ, ανάμεσα σε αποσπάσματα εφημερίδων, μαρτυρίες, φωτογραφικά ντοκουμέντα και αναλύσεις ποιημάτων, ανασαίνει ένας αφηγηματικός κόσμος στον οποίο σεργιανούν ο Ανδρέας Εμπειρίκος με τη φωτογραφική του μηχανή στο χέρι, ο Μ. Καραγάτσης (που φτάνει στην Κέρκυρα για να ξεκαθαρίσει λογαριασμούς σχετικά με ένα «βλάσφημο» διήγημά του στην εφημερίδα «Κερκυραϊκό Βήμα»), ο κερκυραίος δημοσιογράφος Κώστας Δαφνής, η Μαρία Ασπιώτη, κόρη ντόπιου εργοστασιάρχη, και όλη η οικογένεια Ντάρελ, ο μυθιστοριογράφος Λόρενς με τη μητέρα του Λουίζα, τους αδελφούς του Τζέραλντ και Λέσλι, και τη νεαρή ζωηρή αδελφή τους Μαργκό. Στον κύκλο όλων αυτών προστίθεται το καλοκαίρι, αμέσως μόλις κλείνουν τα πανεπιστήμια, η εικοσάχρονη Ελένη Βεντούρα, φοιτήτρια φιλολογίας στην Αθήνα, η οποία επιστρέφει στο νησί για τις διακοπές της. Την ερωτεύτηκε ο νεαρός Οδυσσέας; Για την κερκυραία καλλονή γράφτηκε το ποίημα «Ελένη» των «Προσανατολισμών»; Αυτά προσπαθεί να διαλευκάνει ο δημοσιογράφος-αφηγητής σε αλλεπάλληλα ταξίδια του στο νησί, συνομιλώντας με τους ντόπιους και σκαλίζοντας τα αρχεία των τοπικών εφημερίδων.
Το «Ερωτευμένος Ελύτης» είναι το τρίτο μυθιστόρημα του Φίλιππου Φιλίππου που παίζει μεταξύ μυθοπλασίας και βιογραφίας. Προηγήθηκαν το «Οι τελευταίες ημέρες του Κωνσταντίνου Καβάφη» (Πατάκης, 2003) και το «Ο θάνατος του Ζορμπά» (Πατάκης, 2007), «δεν πρόκειται όμως για μυθιστορηματικές βιογραφίες», όπως μας λέει ο ίδιος. «Τα κείμενα αυτά προέκυψαν από την επιθυμία μου να μιλήσω για διάσημους έλληνες λογοτέχνες με τον δικό μου τρόπο και δεν αφορούν το σύνολο της ζωής τους. Εστιάζουν συνήθως σε μια σύντομη περίοδο της ζωής τους η οποία είναι εν πολλοίς άγνωστη και οι ελάχιστες πληροφορίες που έχουμε προκαλούν τη φαντασία να πλάσει ιστορίες και να κάνει υποθέσεις για τα γεγονότα».
Η ιδέα να γράψει ένα μυθιστόρημα για την περίοδο που ο Ελύτης έζησε στην Κέρκυρα -η οποία, σημειωτέον, είναι η γενέτειρα του Φιλίππου- γεννήθηκε το 2004. Έκτοτε ακολούθησε πολύ διάβασμα και έρευνα στο Αρχείο Ελύτη στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και στα αρχεία των τοπικών εφημερίδων στην Κέρκυρα, συναντήσεις με ανθρώπους από τον κύκλο του Ελύτη και Κερκυραίους που θυμούνταν την εποχή. Με όλους αυτούς συνομιλούν διαρκώς τα ποιήματα του νομπελίστα συγγραφέα σε ένα βιβλίο που δίνει διέξοδο αφενός στο γνωστό αρχειοδιφικό πάθος του Φιλίππου και αφετέρου στη μυθοπλαστική φαντασία του.
Θα μας πείσει ότι κατάφερε να ανασυνθέσει τα γεγονότα ενός ημιφωτισμένου διαστήματος της ζωής του ποιητή ο αφηγητής του «Ερωτευμένου Ελύτη»; Ο συγγραφέας του βιβλίου, αν και συνεργάτης του «Βήματος», δεν μας αποκάλυψε το τέλος της ιστορίας. Αυτό είναι το κουσούρι όσων έχουν πολλά πάρε-δώσε και με την αστυνομική λογοτεχνία: θέλουν πάντοτε να μας αφήνουν σε αγωνία.
