Η ιταλική αντιπολίτευση κατακεραυνώνει τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι για εκχώρηση κυριαρχίας στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μετά τη δέσμευσή του για επιτάχυνση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων με αντάλλαγμα χείρα βοηθείας στην αγορά ιταλικών ομολόγων. Για κυβέρνηση υπό κηδεμονία μιλά το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα και μαζί με τα συνδικάτα ζητά να μάθει την «πραγματική κατάσταση» της χώρας και ακριβώς ποιους όρους αποδέχθηκε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Αντικατοπτρίζοντας το κλίμα στην Ιταλία, η εφημερίδα La Repubblica μιλά σε ανάλυσή της για «Palazzo Merkel», υπονοώντας ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχει… εγκατασταθεί στην επίσημη πρωθυπουργική κατοικία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, το Palazzo Chigi.

Η «μετονομασία» της πρωθυπουργικής κατοικίας ήλθε μετά τις πιέσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου και του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί προς τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι να υιοθετήσει τα απαιτούμενα οικονομικά μέτρα από τώρα έως το τέλος του Σεπτεμβρίου.

Υπό το βάρος των ασφυκτικών πιέσεων των αγορών ο Μπερλουσκόνι είχε αποδεχθεί το βράδυ της Παρασκευής να επιταχύνει την εφαρμογή των εξαγγελθέντων οικονομικών μεταρρυθμίσεων με ζητούμενο να εμφανίσει η Ιταλία ισοσκελισμένο προϋπολογισμό το 2013, ένα χρόνο νωρίτερα από τον αρχικό κυβερνητικό στόχο.

Το κλίμα ήλθε να δυναμιτίσει τη Δευτέρα η αποκάλυψη της «μυστικής επιστολής» προς τον Μπερλουσκόνι που υπογράφουν ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ και ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης Μάριο Ντράγκι (που θα αναλάβει τα ηνία της ΕΚΤ το Νοέμβριο), με την οποία θέτουν στον Ιταλό πρωθυπουργό συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη στήριξη της Ρώμης.

Η επιστολή, την οποία αποκαλύπτει η Corriere della Sera, εστάλη την περασμένη Πέμπτη ή Παρασκευή στον Ιταλό πρωθυπουργό. Το «αντάλλαγμα» για την οικονομία της χώρας δεν αναφέρεται στο κείμενο, αλλά έγινε γνωστό λίγο αργότερα: η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προανήγγειλε, υπό την πίεση της Γαλλίας και της Γερμανίας, την αγορά ιταλικών και ισπανικών ομολόγων προκειμένου να περιοριστούν οι πιέσεις των αγορών.

«Στην πραγματικότητα πρόκειται για κυβερνητικό πρόγραμμα» αναφέρει η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera, επισημαίνοντας ότι ζητείται η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και ιδιωτικοποιήσεις των δημοτικών και περιφερειακών οργανισμών κοινής ωφελείας.

«Τι μας ζητούν στ’ αλήθεια η ΕΚΤ και οι διεθνείς θεσμοί; Μια κυβέρνηση ανίσχυρη, εντελώς απαξιωμένη και πλέον υπό κηδεμονία οφείλει τουλάχιστον να πει ποια είναι η πραγματική κατάσταση», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος (PD) Πιερλουίτζι Μπερσάνι.

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της Ιταλίας των Αξιών, Αντόνιο ντι Πιέτρο, δήλωσε ότι ο Μπερλουσκόνι «σύρθηκε από το αυτί από την ΕΕ και τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς» στη συνέντευξη Τύπου κατά την οποία ανακοινώθηκαν τα μέτρα.

Στην Ιταλία είναι διάχυτος ο προβληματισμός και η ανησυχία σχετικά με τη συμφωνία της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Μιλώντας στην εφημερίδα Corriere della Sera η επικεφαλής του μεγαλύτερου ιταλικού συνδικάτου CGIL, Σουζάνα Καμούσο, απαιτεί να ανακοινώσει ο Μπερλουσκόνι «ποιοι όροι επιβλήθηκαν από την ΕΚΤ για την αγορά ιταλικών ομολόγων».

Οι πρώτες ανακοινώσεις την Τετάρτη

Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι και ο υπουργός Οικονομικών Τζούλιο Τρεμόντι έχουν δώσει μέχρι στιγμής ελάχιστες ενδείξεις για το τι ακριβώς σκοπεύουν να πράξουν, πέραν του ότι θα επιταχύνουν την εφαρμογή του πακέτου λιτότητας ύψους 48 δισ. ευρώ που έχει εγκριθεί από τη Βουλή. Όμως, οι νέες εξελίξεις εγείρουν ερωτήματα για τι περιθώρια ελιγμών έχουν στην πραγματικότητα.

Η ιταλική κυβέρνηση συνεχίζει να εργάζεται για να καταλήξει σε αποφάσεις για το ποιες θα είναι οι περικοπές που ζήτησαν ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ σε μήνυμά τους προς τον Ιταλό πρωθυπουργό.

Δημοσιεύματα του ιταλικού Τύπου αναφέρουν ότι για να επιτευχθεί ο στόχος του μηδενισμού του ελλείμματος στο ΑΕΠ το 2013 θα πρέπει να εξοικονομηθούν τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ φέτος και 16 δισεκατομμύρια το 2012.

Δεν αποκλείεται -όπως ανέφερε το μεσημεριανό δελτίο ειδήσεων του ιδιωτικού καναλιού «Tg5»- μέρος των οικονομικών μέτρων άμεσης εφαρμογής να αποφασισθούν ήδη στο Υπουργικό Συμβούλιο της Τετάρτης και να επισημοποιηθούν υπό την μορφή κυβερνητικού διατάγματος.

Τα κύρια σημεία στα οποία αναμένεται να επιμείνει η ιταλική κυβέρνηση για τον περιορισμό των δαπανών του Δημοσίου, όπως υπογραμμίζουν παρατηρητές, θα είναι τα εξής: διενέργεια αυστηρών ελέγχων στην λίστα των δικαιούχων των συντάξεων αναπηρίας, άμεση σύνδεση της αύξησης του προσδόκιμου ζωής με την συντάξιμη ηλικία, περιορισμός των συντάξεων που δικαιούνται οι χήρες, που θα μπορούσαν να αρχίζουν να καταβάλλονται βάσει ενός «ηλικιακού κριτηρίου», π.χ., μετά το 45ο έτος της ηλικίας.

Ιταλικά μέσα ενημέρωσης τονίζουν, παράλληλα, ότι «δεν αποκλείεται να αποφασισθεί και η έναρξη μιας νέας περιόδου ιδιωτικοποιήσεων, όπως και η αύξηση του φόρου προστιθέμενης αξίας για τα είδη πολυτελείας».

Γα την Τετάρτη, πάντα, έχει προγραμματισθεί νέα συνάντηση με τους κοινωνικούς εταίρους, που περιμένουν από την κυβέρνηση ένα συγκροτημένο σχέδιο προτάσεων και σαφές χρονοδιάγραμμα.

Μιλώντας στην εφημερίδα Il Messaggero ο Ιταλός υπουργός Δημόσιας Διοίκησης Ρενάτο Μπρουνέτα τονίζει ότι «οι κρίσεις αποτελούν πάντα φάσεις αλλαγής που ευνοούν τον προβληματισμό. Η κρίση, μπορεί, λοιπόν, να βοηθήσει στην επιτάχυνση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων: για την αντιμετώπιση του προβλήματος της πληθωρικής δημόσιας οικονομίας, των συντεχνιών, των παρωχημένων κανόνων που ρυθμίζουν τα διάφορα επαγγέλματα και των ελλιπών υποδομών».

Κυβερνητικοί παράγοντες τόνιζαν μετ’ επιτάσεως ότι η «εξυγίανση» και ο ισοσκελισμός του προϋπολογισμού σχεδιάζεται να επιτευχθούν με την περιστολή δαπανών, αλλά όχι με την αύξηση των φόρων.