Συνεχίστηκε και τον Απρίλιο η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του στο α΄ τετράμηνο της φετινής χρονιάς κατά 23,4% σε ετήσια βάση στα 9,7 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για μία εξέλιξη που συνδέεται άμεσα με την προείσπραξη κοινοτικών πόρων, τη μείωση των εισαγωγών λόγω της ύφεσης που πλήττει την ελληνική οικονομία, αλλά και τη σημαντική άνοδο των εξαγωγών από την αρχή του χρόνου.
Η μεταβολή των παραπάνω μεγεθών υπεραντιστάθμισε την αύξηση των ακαθάριστων πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1,5 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα της ανόδου των διεθνών τιμών του πετρελαίου.
Η πορεία του εμπορικού ισοζυγίου
Αναλυτικότερα, το συνολικό έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 878 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός πλοίων και καυσίμων κατά 1.670 εκατ. ευρώ και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 265 εκατ. ευρώ, δηλαδή εξελίξεων που υπεραντιστάθμισαν την αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1.056 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, ιδιαίτερη σημασία έχει ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 16,6%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 11,3%.
Από την άλλη πλευρά, η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 65 εκατ. ευρώ αντανακλά τη μείωση των καθαρών πληρωμών για «λοιπές» υπηρεσίες και τη μικρή άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 146 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, σχεδόν αποκλειστικά επειδή οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη αυξήθηκαν κατά 5,0%.
Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1.227 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 920 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, κυρίως λόγω της αύξησης των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης, οι οποίες αφορούν άμεσες ενισχύσεις και επιδοτήσεις στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, λόγω της ταχείας διεκπεραίωσης των σχετικών διαδικασιών, εισέρρευσε ήδη το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων που αφορούν τις τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης για ολόκληρο το 2011.
Εκροή κεφαλαίων στο εξωτερικό
Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 342 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 635 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010).
Ειδικότερα, η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 364 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν οριακή (μόνο 22 εκατ. ευρώ).
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 5,4 δισ. ευρώ, ακολουθώντας την αντίστοιχη περυσινή εκροή που έφτασε τα 2,9 δισ. ευρώ.
Η μεταβολή αυτή οφείλεται στην εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 8,0 δισ. ευρώ και δευτερευόντως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε παράγωγα εξωτερικού κατά 528 εκατ. ευρώ.
Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν μόνο εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 2,8 δισ. ευρώ και τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 278 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των «λοιπών» επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 15,4 δισ. ευρώ έναντι καθαρής εισροής 14,8 δισ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2010 οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 21,3 δισ. ευρώ.
Από το ποσό αυτό τα 21,1 δισ. ευρώ αφορούν τον καθαρό δανεισμό του τομέα της γενικής κυβέρνησης, ο οποίος αντανακλά ακαθάριστο δανεισμό ύψους 21,4 δισ. ευρώ βάσει του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας).
Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 4,0 δισ. ευρώ.
Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 9,8 δισ. ευρώ (εκροή).
Πάνω ο τουρισμός με χαμηλότερες τιμές
Χαρακτηριστικά των τάσεων που επικρατούν φέτος στην τουριστική αγορά είναι τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Σύμφωνα με αυτά, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2011 κατά 5,4%.
Την ίδια περίοδο ωστόσο οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 15,2%, στοιχείο ενδεικτικό των χαμηλότερων τιμών που ισχύουν σε σχέση με την περυσινή χρονιά.
Στον αντίποδα, οι δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος αυξήθηκαν κατά 4,7%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες να αυξηθούν κατά 11 εκατ. ευρώ.
