«[…] Οι θεοί του μπάσκετ δεν έχουν ευνοούμενους, μετρούν το ισοζύγιο της απόδοσής σου κάθε βράδυ» (Φιλ Τζάκσον, The Last Season, σ. 265).

Το μπάσκετ δεν είναι τόσο τυχερό όσο το ποδόσφαιρο: οι υμνητές του περιορίζονται στο εφήμερο των καθημερινών εντύπων ή στους άϋλους τόπους των δικτυακών σελίδων. Ως άθλημα δεν έχει αποσπάσει την προσοχή ενός Μιγκέλ Βάσκεθ Μονταλμπάν ή ενός Γεβγκένι Γεφτουσένκο. Η λογοτεχνία είναι σχεδόν ανύπαρκτη, η must read λίστα των non-fiction κειμένων μικρή και απηχεί κυρίως τις εμπειρίες όσων το αγαπούν από την άλλη όχθη του Ατλαντικού. Για όσους θέλουν να εντρυφήσουν στο τι σημαίνει μπάσκετ στα γηπεδάκια που αποτελούν τις «αλάνες» της Νέας Υόρκης το Heaven is a Playground του Ρικ Τελάντερ αποτελεί την εκ των ων ουκ άνευ ανάγνωση. Για όσους θέλουν να ρίξουν μια αλογόκριτη ματιά στα παρασκήνια μίας από τις κορυφαίες ομάδες στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου ο Φιλ Τζάκσον έχει γράψει το The Last Season (Penguin, 2005).

Αίροντας το άβατο των αποδυτηρίων του ΝΒΑ, το βιβλίο καταγράφει μια σειρά από βινιέτες προσώπων και καταστάσεων. Οι παίκτες που διαπληκτίζονται δια του Tύπου. Ο κατηγορούμενος για βιασμό αστέρας που ταξιδεύει αυθημερόν στο Κολοράντο για τη δίκη και επιστρέφει στην προετοιμασία της ομάδας. Ο προπονητής που θέτει ως όρο για την επέκταση του συμβολαίου την απομάκρυνσή του προηγούμενου εξαιτίας της ανωριμότητάς του και γιατί «δεν τον αντέχει άλλο». Η σχέση του προπονητή με την κόρη του ιδιοκτήτη.

Ως χρονικό μιας αποτυχίας, της ήττας των Λέικερς στους τελικούς του 2004 από τους Ντιτρόιτ Πίστονς, δεν μασάει τα λόγια του. Η ανίκητη στα χαρτιά πλειάδα αστέρων στην οποία πρωτοστατούσαν οι Γκάρι Πέιτον, Κόμπι Μπράιαντ, Καρλ Μαλόουν και Σακίλ Ο’Νιλ, αποκαλούνταν από τα media «οι τέσσερις φανταστικοί», αναφορά στο γνωστό κόμικ Fantastic Four. Ο Φιλ Τζάκσον την περιγράφει μονολεκτικά ως «δυσλειτουργική». Οι φίλαθλοι είθισται να τιμώνται (και εκεί) ως «ο υπέροχος κόσμος μας». Ο Φιλ Τζάκσον παρατηρεί ότι το μόνο που ενδιαφέρει τη χολιγουντιανή μάζα εκείνων του L.A. είναι «ο βαθμός δυσκολίας των καλαθιών του Μπράιαντ».

Και ο ίδιος ο Τζάκσον; Η αυτοεικόνα του ανθρώπου με τα 11 πρωταθλήματα (6 με τους Σικάγο Μπουλς, 5 με τους Λος Αντζελες Λέικερς), τα περισσότερα από κάθε άλλο κόουτς στο ΝΒΑ, είναι κάτι μεταξύ ψυχιάτρου και παιδονόμου, που από τη μία διδάσκει συστήματα και από την άλλη καλεί τους παίκτες σε συνεδρίες διαλογισμού. Δεν είναι φυσικά η φιλαλήθεια των λεγομένων του το ζητούμενο: άλλωστε αρκετά σημεία του κειμένου αμφισβητήθηκαν από διάφορους πρωταγωνιστές και κανείς δεν είναι υπεράνω «βελτιώσεων» όταν γράφει με το ένα μάτι στην υστεροφημία του.

Η χρησιμότητα του κειμένου του Τζάκσον είναι ότι αναδεικνύει την «άγρια μεριά» του αθλητισμού,όταν τακύπελλα δεν έρχονται, όταν ταπανηγύρια τελειώνουν. Δίπλα στη χαρά του παιχνιδιού το άγχος και η πίεση, δίπλα στην άμιλλα η άσβεστηαντιπαλότητα, δίπλα στην εκτίμηση η μικροπρέπεια. Καιηχθεσινή συντριβή των πρωταθλητών Λέικερς από τους Ντάλας Μάβερικς και το πρόωρο τέλος μιας χρονιάς πουο ίδιος είχε δηλώσει ότιθα ήταν έτσι κι αλλιώς η τελευταία τουείναι ακριβώς η πικρή γεύσηπου έχουν όλοι όσοι βρίσκονται στη σκιά του πρώτου.