Πώς επιφανείς αμερικανοί γιατροί επί μισό αιώνα συνεργάζονταν με τις μυστικές υπηρεσίες, έδιναν ναρκωτικά και έκαναν πειράματα ελέγχου της σκέψης σε ψυχικά αρρώστους και φυλακισμένους, παραβιάζοντας κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα
Tο 1943 στη Βασιλεία της Ελβετίας ο γιατρός Αλμπερτ Χόφμαν έκανε πειράματα στο εργαστήριό του για λογαριασμό της μεγάλης φαρμακευτικής εταιρείας Sandoz, προσπαθώντας να βρει νέα φάρμακα. Μια μέρα αισθάνθηκε μια ευχάριστη ζάλη κατά τη διάρκεια της οποίας άρχισε να βλέπει παράξενες και λαμπερές εικόνες. Ο γιατρός είχε ανακαλύψει κατά σύμπτωση το LSD.
Την ίδια περίοδο στο Νταχάου ναζιστές γιατροί έδιναν στους κρατουμένους μεσκαλίνη προκειμένου να μελετήσουν τις ψυχολογικές και σωματικές τους αντιδράσεις. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, σε συνεργασία με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, δηλαδή το Οffice of Strategic Services (Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών), πρόδρομο της CΙΑ, ο ψυχίατρος Γουίνφρεντ Οβερχόλσερ, διευθυντής της Αγίας Ελισάβετ, ενός από τα μεγαλύτερα ψυχιατρικά νοσοκομεία, πειραματιζόταν πάνω στον λεγόμενο ορό της αλήθειας. Ως πειραματόζωα χρησιμοποιούσε ψυχασθενείς και φυλακισμένους.
Ελάχιστα γνωρίζουμε για τα αντίστοιχα πειράματα των Σοβιετικών και των Κινέζων. Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου όμως και την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου τα πειράματα αυτά συστηματοποιήθηκαν, επεκτάθηκαν και έπαιξαν βασικό ρόλο στον πόλεμο των κατασκόπων, όταν οι παλαιοί σύμμαχοι ήταν πλέον μισητοί εχθροί. Η πλύση εγκεφάλου έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο επί του προκειμένου, δηλαδή ο έλεγχος του νου και της συνείδησης. Τον πρωταγωνιστικό ρόλο είχε το αφεντικό τής CΙΑ Τζον Φόστερ Ντάλες, ο οποίος δεν μπορούσε να δεχθεί ότι σε αυτόν τον τομέα Σοβιετικοί και Κινέζοι είχαν επιτύχει θεαματικότερα αποτελέσματα σε σύγκριση με τους Αμερικανούς.
Τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη CΙΑ και τους ψυχιάτρους οι οποίοι συνεργάστηκαν μαζί της ερευνά το βιβλίο Οι γιατροί της CΙΑ του ψυχιάτρου Κόλιν Α. Ρος. Βασισμένο σε επίσημα έγγραφα και άλλα στοιχεία μας δίνει μια ανατριχιαστική εικόνα της ανηθικότητας των επιστημόνων, οι οποίοι υπέβαλαν σε ανήθικα πειράματα χιλιάδες κρατουμένους και διανοητικά πάσχοντες προκειμένου να αντληθούν συμπεράσματα και να εφαρμοστούν μέθοδοι ελέγχου της σκέψης και της προσωπικότητας. Βέβαια, η μελέτη του Ρος προϋποθέτει ένα άλλο σημαντικό βιβλίο που εκδόθηκε το 1979 από τους «Νew Υork Τimes», το Τhe Search for Μanchurian Candidate του Τζον Μαρκς, το οποίο δυστυχώς όμως δεν κυκλοφορεί στα ελληνικά.
Ποιος είναι όμως ο Ανθρωπος της Μαντζουρίας; Είναι εκείνος ο οποίος έχοντας υποστεί πλύση εγκεφάλου εκτελεί κάθε εντολή (δολοφονίες κατ΄ εξοχήν) με το άκουσμα μιας κωδικής φράσης. Ως κλασικά παραδείγματα Ανθρώπων της Μαντζουρίας ο Ρος αναφέρει ανάμεσα σε άλλους τον Σιρχάν Σιρχάν, δολοφόνο του Ρόμπερτ Κένεντι, την Πάτι Χιρστ, κόρη του μεγιστάνα των ΜΜΕ Ράντολφ Χιρστ που το 1974 από όμηρος της τρομοκρατικής οργάνωσης Συμβιωτικός Απελευθερωτικός Στρατός μεταβλήθηκε σε οπαδό και ενεργό της μέλος, και τον Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν, τον δολοφόνο του Τζον Λένον. Τον Σιρχάν και τον Τσάπμαν ο Ρος τους αποκαλεί «αυτοδημιούργητους Ανθρώπους της Μαντζουρίας». Πώς δημιουργείται ωστόσο ένας τέτοιος άνθρωπος; Με τη δημιουργία συμπτωμάτων διαταραχής και διχασμού της προσωπικότητας ή πολυδιάσπασής της. Και γι΄ αυτό χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι όπως: ο υπνωτισμός, τα πειράματα με LSD, οι εμφυτεύσεις ηλεκτροδίων στον εγκέφαλο και το ηλεκτροσόκ. Επισήμως, η έννοια Ανθρωπος της Μαντζουρίας δεν υπάρχει. Ο μόνος επιφανής ψυχίατρος που το έχει παραδεχθεί είναι ο Τζ. Χ. Εσταμπρουκς, στην περίπτωση του οποίου ο Ρος αφιερώνει ιδιαίτερο κεφάλαιο. Οπως γράφει «ο Εσταμπρουκς βρισκόταν στον κόμβο των προγραμμάτων δημιουργίας Ανθρώπων της Μαντζουρίας» και «διεξήγαγε εκτεταμένη εκπαίδευση σε προσωπικό των στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών» και «ήταν συνεργάτης του υπουργείου Πολέμου κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου». Οπως είχε δηλώσει στην εφημερίδα «Ρrovidence Εvening Βulletin», στις 13 Μαΐου του 1968, «το κλειδί στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού κατασκόπου ή δολοφόνου βρίσκεται στη διαίρεση της προσωπικότητας του ανθρώπουή στη δημιουργία πολλαπλής προσωπικότηταςμε τη βοήθεια του υπνωτισμού… Αυτό έχει γίνει και συνεχίζει να γίνεται. Εγώ το έχω κάνει».
Για χρόνια, πέπλο σιωπής σκέπαζε την ανήθικη συνεργασία μυστικών υπηρεσιών και ψυχιάτρων.Τα έγγραφα όμως της CΙΑ που έχουν έλθει στη δημοσιότητα την αποδεικνύουν,μολονότι ο Ρος παραδέχεται ότι ακόμη και σήμερα μικρό μέρος της αλήθειας γνωρίζουμε. Εν τούτοις,με ακρίβεια, αντικειμενικότητα,συγκεκριμένα παραδείγματα και αυστηρή έρευνα ο ίδιος κατάφερε να μας δώσει ένα γενικό σχήμα του τι ακριβώς συνέβη – και φoβάται κανείς πως συμβαίνει και σήμερα. Στα διαγράμματα που συνοδεύουν το βιβλίο βλέπουμε ποιες ήταν οι βιτρίνες χρηματοδότησης της CΙΑ για την έρευνα ελέγχου του μυαλού, ποιοι δημιούργησαν Ανθρώπους της Μαντζουρίας,πόσοι και ποιοι από αυτούς το παραδέχθηκαν και ποιοι το αρνήθηκαν, ποιοι γιατροί και ποιες υπηρεσίες συνεργάστηκαν με την Υπηρεσία Πληροφοριών του στρατού και τη CΙΑ στην έρευνα εμφύτευσης ηλεκτροδίων στον εγκέφαλο, ποια μεγάλα πανεπιστήμια της χώρας εμπλέκονται στην υπόθεση, ακόμη και τι χορηγίες δόθηκαν στους ερευνητές.Παραθέτει επιπλέον φωτοτυπημένα τα σχετικά έγγραφα της CΙΑ που το επιβεβαιώνουν. Ο Κόλιν Ρος ανήκει στους επιφανέστερους ψυχιάτρους του αγγλοσαξονικού κόσμου και είναι ιδρυτής και πρόεδρος του Ross Ιnstitute for Ρsychological Trauma. Στόχος του βιβλίου του ήταν αφενός μεν να αποκαλύψει εκείνους που παρέβησαν τον όρκο του Ιπποκράτη,αφετέρου δε να θέσει ξανά το επιτακτικό αίτημα της ηθικής τής επιστήμης,όπως το είχε διατυπώσει ο Φράνσις Μπέικον στην Αγγλία τον 17ο αιώνα.Αυτό όμως είναι ένα βιβλίο που δεν αφορά μόνο τους γιατρούς αλλάκαι κυρίως- όλους όσοι επιθυμούν να γνωρίσουν μια από τις σκοτεινότερες πλευρές της μεταπολεμικής Ιστορίας που αμαυρώνει τον πολιτισμό και τις αξίες του δυτικού κόσμου.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ