Πέντε μουσεία της Θεσσαλονίκης συνεργάζονται για την 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης που θα γίνει τον Σεπτέμβριο στη συμπρωτεύουσα με έμφαση στη Μεσόγειο και στους πολιτισμούς της. Ο γενικός τίτλος της διοργάνωσης είναι «Παλιές Διασταυρώσεις – Make it new» και για τη διεξαγωγή της, από 18 Σεπτεμβρίου ως 18 Δεκεμβρίου, τον πρώτο ρόλο θα έχει Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΚΜΣΤ) με το οποίο συνεργάζονται το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Εκθέσεις, εργαστήρι νέων καλλιτεχνών, φεστιβάλ performance, συνέδρια και ένα συμπόσιο περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα που θα έχει ένα κεντρικό τμήμα και πολλά παράλληλα. Τη διεύθυνση έχει η πρόεδρος του ΚΜΣΤ Κατερίνα Κοσκινά.
«Ο γκρεμός και το ρέμα» είναι ο τίτλος του κεντρικού προγράμματος για το οποίο οι καλλιτέχνες καλούνται να παράγουν έργα, που αφ’ ενός συλλαμβάνουν την αίσθηση του εύθραυστου και του επικίνδυνου που κυριαρχούν στον χώρο της Μεσογείου και αφ’ ετέρου χαρακτηρίζονται συχνά από μία αμυντική, ειρωνική διάθεση. Αυτά τουλάχιστον λένε οι επιμελητές της έκθεσης Πάολο Κολόμπο, Μαχίτα Ελ Μπάτσα Ουριέτα και Μαρίνα Φωκίδη. Στο παράλληλο πρόγραμμα εξάλλου περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι εκθέσεις:
«Οι Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη. Ανεξίτηλα σημάδια στον χώρο» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Η αφήγηση της έκθεσης αρχίζει από την αρχαιότητα με τους Ρωμανιώτες (ελληνόφωνοι Εβραίοι), συνεχίζεται στον Μεσαίωνα με την άφιξη των Ασκεναζίμ (γερμανόφωνοι Εβραίοι) και βέβαια με το μεγάλο κύμα των Σεφαραδιτών Εβραίων που φθάνουν στη Θεσσαλονίκη το 1492. Η έμφαση δίνεται στην περίοδο ακμής της οικονομικής δραστηριότητας των Εβραίων από τα μέσα του 19ου και εξής, τη μεγάλη πυρκαϊά της πόλης όταν καίγεται μεγάλο μέρος των εβραϊκών σπιτιών και επιχειρήσεων και στο Ολοκαύτωμα ενώ η έκθεση κλείνει με τους θεσσαλονικείς Εβραίους της σημερινής εποχής.
«Βυζάντιο και Αραβες» στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, όπου θα παρουσιασθούν οι σχέσεις και αλληλεπιδράσεις ανάμεσά τους από τον 7ο αιώνα έως το 1453 με στόχο την ανάδειξη πτυχών και των δύο πολιτισμών. Η έκθεση θα περιλαμβάνει πάνω από 100 έργα όπως εικόνες, χειρόγραφα, κοσμήματα, νομίσματα, κεραμικά και γλυπτά ενώ οι θεματικές ενότητες θα αναφέρονται στην ταυτότητα των Αράβων, τη γέννηση της νέας θρησκείας του Ισλάμ και τα χαλιφάτα, την εξάπλωσή τους στην αραβική χερσόνησο και στη Μεσόγειο, τις πολιορκίες της Κωνσταντινούπολης και την άλωση της Θεσσαλονίκης το 904. Επίσης όμως στις ειρηνικές συναλλαγές και τις αλληλεπιδράσεις των δύο πολιτισμών στους τομείς των γραμμάτων, των επιστημών και της τέχνης.
Εκθεση του Γιαν Φαμπρ στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με αφορμή τη συμμετοχή του μουσείου στην παρουσίαση του νέου έργου του καλλιτέχνη «Pietas» στην 54η Μπιενάλε της Βενετίας (04-06-27.11.2011).
«Roaming Images» στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ενα πρόγραμμα, στο οποίο σύγχρονοι καλλιτέχνες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με την πολιτιστική κληρονομιά της αραβικής χερσονήσου και της Ανατολικής Μεσογείου ως τόπων με μακρόχρονη καλλιτεχνική και πολιτιστική σύγκλιση. Πρόκειται για ένα νομαδικό φόρουμ με διαφορετικές δράσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν σε διάφορες πόλεις – σταθμούς κατά μήκος της νοητής διαδρομής, που συνδέει το Μουσκάτ (Ομάν) με τη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, ιδρύματα και συνεργάτες και με τη συμμετοχή ντόπιων καλλιτεχνών, συγγραφέων και επιστημόνων.
«Θραύσματα και σπαράγματα από τη Φουστάτη» στο Τελλόγλειο Ιδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ, μία έκθεση για την πρώτη πρωτεύουσα της Αιγύπτου την περίοδο της κυριαρχίας των Αράβων (7ος αιώνας) με πολλά αρχαιολογικά ευρήματα που προέρχονται από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.
Η 3η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μακεδονία – Θράκη 2007-2013» και συμμετέχει στο πρόγραμμα «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι Πολιτισμών» του ΥΠΠΟΤ. Στην πραγματοποίησή της εξάλλου συμμετέχουν και άλλοι χώροι εκτός των μουσείων, όπως το Αλατζά Ιμαρέτ, το Γενί Τζαμί, η Κάζα Μπιάνκα, το Μπαζάρ Χαμάμ και το Μπέη Χαμάμ.