ΒΕΡΟΛΙΝΟ Σύμφωνα με τη θεωρία των πιθανοτήτων, μια «Φουκουσίμα» μπορεί να συμβεί άπαξ στα 100.000 χρόνια. Το χτυπημένο εργοστάσιο όμως κατασκευάστηκε μόλις πριν από 45 χρόνια. Η πραγματική στιγμή του ατυχήματος βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία προς τον θεωρητικά αναμενόμενο χρόνο της εκδήλωσής του.
« Το ενδιαφέρον είναι ότι οι μαθηματικοί εξακολουθούν να έχουν δίκιο » λέει ο κ. Μπεκ. « Η θεωρητική πιθανότητα νέου πυρηνικού δυστυχήματος παραμένει και μετά τη Φουκουσίμα η ίδια- μία στα εκατό χιλιάδες χρόνια ».
Το συμπέρασμά του; «Οι μαθηματικοί υπολογισμοί έρχονται σε αντίθεση με τη Φύση. Τα πραγματικά γεγονότα αναιρούν τα υποθετικά. Η καταστροφή στις πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι ο κανόνας, όχι η εξαίρεση».
Το παράδοξο αυτό, λέει, αρχίζει να γίνεται τώρα αντιληπτό σε μερικές χώρες της Δύσης, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γερμανία, όπου «πάγωσαν» μερικώς κάποια πυρηνικά προγράμματα.
Ομως αλλού, όπως στη Ρωσία την Κίνα και την Τουρκία, «πέρα βρέχει». «Απλώςοι ιθύνοντες αυτών των χωρών εξακολουθούν να πιστεύουν τυφλά στα θαύματα της τεχνικής προόδου. Αυτό σε συνδυασμό με τον “ορθολογισμό του ρίσκου”, δηλαδή με τις διαβεβαιώσεις για σχεδόν απόλυτη ασφάλεια που τους δίνει η επιστήμη, τους κάνει να κλείνουν τα μάτια μπροστά στις θανάσιμες παρενέργειές της. Ετσι όμως η καταστροφή είναι προγραμματισμένη» λέει ο κ. Μπεκ.
Διφορούμενη είναι η κατάσταση και σε άλλους κλάδους υψηλής τεχνολογίας, όπως στη βιοτεχνολογία. «Τα γενετικά μεταλλαγμένα προϊόντα απειλούν την υγεία μας περισσότερο από τα φυτοφάρμακα, μόνο που το κάνουν με πιο συγκαλυμμένο και γι΄ αυτό πιο ύπουλο τρόπο. Αλλά και στις “συμβατικές” τεχνολογίες, τα πράγματα δεν πάνε καλύτερα.
Παράδειγμα, το αυτοκίνητο. Η νίκη του σε πλανητικό επίπεδο έχει συμβάλει αποφασιστικά στην κλιματική αλλαγή,απειλώντας την επιβίωσή μας» λέει.
Το ζητούμενο είναι νέες εναλλακτικές μορφές επικοινωνίας και συγκοινωνίας σε τοπικό επίπεδο που θα κάνουν αδύνατα πλέον τέτοια σκάνδαλα, όπως αυτό που αποκαλύφτηκε πρόσφατα στη Γερμανία: την αλίευση καραβίδων στη Βόρεια Θάλασσα, την αεροπορική μεταφορά τους στην Τυνησία για αποφλοίωση και την επιστροφή τους με φορτηγά για πώληση στις γερμανικές αγορές. « Τέτοια σπατάλη ενέργειας πρέπει να σταματήσει πλήρως » λέει. « Διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να βάλουμε ποτέ τάξη στην οικονομία μας ».
Ο πολιτισμός της αβεβαιότητας και η κουλτούρα της ανασφάλειας δεν θα είχαν αποκτήσει ποτέ μαζική βάση, αν δεν συνέπρατταν στη διάδοσή της τα μέσα ενημέρωσης, ιδίως τα λαϊκίστικα. Αυτά είναι που μεταφέρουν στο σαλόνι μας κάθε καταστροφή, πραγματική ή όχι. « Οταν χαρακτηρίζονται όλα επικίνδυνα,τότε δεν παίρνεται κανείς κίνδυνος στα σοβαρά » μας λέει ο διάσημος γερμανός κοινωνιολόγος. «Η υπερβολική κινδυνολογία οδηγεί στην απώλεια του αισθήματος κινδύνου».
Το ρίσκο υπάρχει βέβαια και χωρίς την κουλτούρα του. Και αυτό, λέει ο κ. Μπεκ, δεν μπορεί να εκριζωθεί στο πλαίσιο του « βιομηχανικού καπιταλισμού ». Και ίσως και καθόλου, αν δεν βελτιώσουμε κάποτε ριζικά τη σχέση μας με τη φύση, αλλά και με εαυτούς και αλλήλους.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ