Πλησιάζει άραγε η «πολιτική άνοιξη της Δαμασκού»; Είναι αυτή η αρχή του τέλους για την αιματοβαμμένη δυναστεία των Ασαντ, την «Αγία Οικογένεια» που εξουσιάζει μισόν αιώνα τώρα τη Συρία; Αν η σφαγή με τους 60 νεκρούς γίνει λαϊκή εξέγερση και εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα, όπως στην Αίγυπτο και στην Τυνησία, το καθεστώς θα βρεθεί αντιμέτωπο με τη μεγαλύτερη απειλή από ιδρύσεως του κόμματος Μπάαθ. Προς το παρόν ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Ασαντ διστάζει να άρει τον στρατιωτικό νόμο, σε ισχύ από το 1962, την ώρα που ο μεν αδελφός του ανοίγει πυρ στο ψαχνό, ο δε εξάδελφός τους καταληστεύει τους δημόσιους πόρους ενσαρκώνοντας το πιο μισητό πρόσωπο της διαφθοράς.

«Ασαντ» σημαίνει «λιοντάρι». Και οι Ασαντ «δίνουν μάχη για την πολιτική τους επιβίωση σαν πληγωμένα λιοντάρια. Θα χρησιμοποιήσουν και το καρότο και το μαστίγιο. Τις ερχόμενες ημέρες ο πρόεδρος Μπασάρ θα ανακοινώσει κάποιες οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις.Παράλληλα ο αδελφός του,ο συνταγματάρχης Μαχέρ, και ο γαμπρός τους, ο αρχηγός της μυστικής αστυνομίας στρατηγός Σαουκάτ, θα καταπνίγουν με τη βία κάθε διαμαρτυρία» λέει στο «Βήμα» ο Μοσέ Μαόζ, ισραηλινός ειδικός σε θέματα Συρίας.

Οι αιτίες της εξέγερσης είναι ίδιες σε όλον τον αραβικό κόσμο: φτώχεια, ανεργία, καταπίεση, διαφθορά, έλλειμμα δημοκρατίας. Αλλά επειδή στη Συρία η εξουσία είναι αποκλειστικά οικογενειακή υπόθεση, στόχος είναι η οικογένεια Ασαντ. Ο αδελφός του προέδρου, ο Μαχέρ αλ Ασαντ, είναι η προσωποποίηση της βίαιης καταστολής. Ο Ασέφ Σαουκάτ, σύζυγος της αδελφής του προέδρου, είναι επικεφαλής της μυστικής αστυνομίας. Και ο Ραμί Μαχλούφ, ο επιχειρηματίας εξάδελφος του προέδρου από την πλευρά της μητέρας του, βγάζει εκατομμύρια από κρατικά μονοπώλια, όπως η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας Syriatel.

«Εξω ο κλέφτης ο Ραμί!» ήταν ένα από τα συνθήματα που ακούστηκαν στην εξέγερση, στην πόλη Ντεράα, στον φτωχό Νότο της Συρίας. Οταν άρχισαν οι διαδηλώσεις, μετά τις συλλήψεις μαθητών που έγραφαν αντικυβερνητικά συνθή ματα στους τοίχους, το καθεστώς τις απέδωσε σε «προβοκάτορες και συνωμότες,βαλτούς από το Ισραήλ». Οταν συνεχίστηκαν, εξαπέλυσε αστυνομία και ελεύθερους σκοπευτές, με αποτέλεσμα ένα λουτρό αίματος. Μετά, κατέβασε στους δρόμους τους οπαδούς της κυβέρνησης και στο τέλος ο πρόεδρος αναγκάστηκε να απολύσει ολόκληρο το Υπουργικό Συμβούλιο.

«Αυτό που βλέπουμε στη Συρία δεν είναι επανάσταση, ούτε καν λαϊκή εξέγερση. Είναι μια αναταραχή με αίτημα την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων. Θα τις τολμήσει ο Ασαντ; Θα κάνει επιτέλους τη ρήξη με την εποχή του πατέρα του; Η μπάλα είναι τώρα στο δικό του γήπεδο» μας λέει ο δρ Μαόζ.

Ο Ασαντ δεν είναι Χόσνι Μουμπάρακ . Εχει μιλήσει πολλές φορές για μεταρρυθμίσεις, και η αποτυχία του να τις πραγματοποιήσει αποδίδεται συνήθως στην επιρροή που ασκεί η παλιά φρουρά στον 45χρονο πρόεδρο.

Αντίθετα από την Αίγυπτο, η εξέγερση δεν έχει εξαπλωθεί στα μεγάλα αστικά κέντρα και ο στρατός αποκλείεται να πάρει το μέρος των εξεγερμένων, διότι η ένστολη ελίτ προέρχεται, όπως και η οικογένεια Ασαντ, από τη θρησκευτική μειονότητα των αλεβιτών. Γαντζωμένοι στην εξουσία σε μια χώρα κυρίως σουνιτών, απολαμβάνουν προνόμια τα οποία εξαρτώνται από την επιβίωση της δυναστείας.

Περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της περιοχής, η Συρία είναι ένα μωσαϊκό θρησκευτικών πίστεων (74% σουνίτες, 13% αλεβίτες, ισμαηλίτες και άλλοι σιίτες, 10% χριστιανοί, δρούζοι, Κούρδοι), και ταυτοχρόνως η πιο πολυεθνική χώρα της Μέσης Ανατολής.

«Με σύμμαχο το Ιράν, προτεκτοράτο τον Λίβανο και χωρίς συμφωνία ειρήνης με το Ισραήλ,η Συρία είναι παίκτης στην περιοχή και η σταθερότητά της συμφέρει φίλους και εχθρούς.Αν ο Μπασάρ αλ Ασαντ ανακοινώσει την άρση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης και μια σταδιακή επιστροφή στον πολυκομματισμό,οι περισσότεροι θα μείνουν ικανοποιημένοι. Αν μάλιστα θυσιάσει συμβολικά τον αδελφό του Μάχερ και τον Ραμί Μαχλούφ, τόσο το καλύτερο» καταλήγει ο δρ Μαόζ.

Συνέντευξη


«Το φράγμα του φόβου έσπασε, αλλά δεν θα γίνει της Τυνησίας»

«Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, δεν πιστεύω ότι η Συρία θα είναι το επόμενο ντόμινο που θα πέσει στον αραβικό κόσμο» λέει στο «Βήμα» ο Πάτρικ Σιλ, βετεράνος ανταποκριτής του «Οbserver» στη Μέση Ανατολή και συγγραφέας του βιβλίου The Struggle for Syria (Ο Αγώνας για τη Συρία, Οxford University Ρress).



Κατ΄ αρχάς, αντίθετα από τον Μουμπάρακ και τον Μπεν Αλι, ο Ασαντ είναι δημοφιλής.Αν γίνονταν αύριο εκλογές θα έπαιρνε 60%.O περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι ο πρόεδρος θέλει να κάνει ένα άνοιγμα, αλλά τον φρενάρει η παλιά φρουρά των ανθρώπων του πατέρα του. Επειτα, η εχθρότητα της Συρίας έναντι του Ισραήλ και των ΗΠΑ είναι πολύ δημοφιλής στους δρόμους. «Το καθεστώς εκμεταλλεύεται τον συνεχιζόμενο πόλεμο με το Ισραήλ για να δικαιολογεί την πολιτική καταπίεση επικαλούμενο λόγους εθνικής ασφαλείας» λέει.

Ο βρετανός δημοσιογράφος θεωρεί βέβαιο ότι έρχονται αλλαγές, «όμως μάλλον εκ των έσω, με κάποιες παραχωρήσεις από το ίδιο το καθεστώς.Το φράγμα του φόβου έσπασε, αλλά δεν θα γίνει της Τυνησίας».



Και εξηγεί: «Ο στρατός έχει ακόμη πιο στενές σχέσεις με το καθεστώς απ΄ ό,τι στην Αίγυπτο. Αλεβίτες κατέχουν όλα τα υψηλά αξιώματα στην κυβέρνηση, στο κόμμα, στις δυνάμεις ασφαλείας και στις επιχειρήσεις. Δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τον Ασαντ. Και το σημαντικότερο: καθώς δεν υπάρχει κοινωνία των πολιτών και συνδικαλιστικό κίνημα στη Συρία, μου είναι δύσκολο να φανταστώ πώς μπορεί να οργανωθεί η αντιπολίτευση. Η μυστική αστυνομία, η μουχαμπαράτ, έχει πράκτορες και σπιούνους παντού».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ