Συνταγή «μνημονίου» ακολούθησαν το 2010 οι τράπεζες με στόχο να αντιμετωπίσουν τις ασφυκτικές συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται να λειτουργήσουν, λόγω των συνεχών υποβαθμίσεων και του αποκλεισμού του ελληνικού δημοσίου από τις αγορές.
Στο πλαίσιο αυτό προχώρησαν σε ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας με την έκδοση νέων μετοχών και με μεγαλύτερη αξιοποίηση των στοιχείων των ενεργητικού τους, διέγραψαν μεγάλο μέρος των δανείων σε καθυστέρηση και περιόρισαν το κόστος λειτουργίας τους.
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζικών ομίλων, ο στόχος «νοικοκυρέματος» και θωράκισης των ισολογισμών τους για την αντιμετώπιση της κρίσης επιτεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό.
Ανάλογη στρατηγική ακολουθούν οι τραπεζίτες και την εφετινή χρονιά, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στη μείωση του κόστους λειτουργίας τους, αλλά και στην προετοιμασία του εδάφους για την επανασύνδεσή τους με το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Στόχος η ρευστότητα
Αν και βασική προϋπόθεση για το άνοιγμα της διατραπεζικής αποτελεί η επιστροφή του ελληνικού δημοσίου στις αγορές ομολόγων, οι τράπεζες πρέπει να συνεχίσουν την ίδια αμυντική πολιτική για να μπορέσουν να ξεπεράσουν τους «κραδασμούς» που αναπόφευκτα προκαλεί η κρίση.
Στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που περιλαμβάνεται η διάταξη για το νέο πακέτο κρατικών εγγυήσεων 30 δισ. ευρώ, αναφέρεται ρητά ότι για να λάβουν τη σχετική αρωγή θα πρέπει προηγουμένως να παρουσιάσουν ένα σχέδιο για τη μεσοπρόθεσμη χρηματοδότησή τους, το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από την τρόικα και θα ελέγχεται η εφαρμογή του.
Αυτή τη στιγμή οι τράπεζες έχουν κατατεθειμένες στην ΕΚΤ εγγυήσεις ύψους 162 δις. ευρώ, μέσω των οποίων έχουν δανειστεί περί τα 96 δισ. ευρώ. Με δεδομένο το «haircut» που εφαρμόζεται στις κρατικές εγγυήσεις υπάρχει επιπλέον χρηματοδοτικό περιθώριο της τάξης των 30 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα ποσό που κρίνεται επαρκές για την αντιμετώπιση εκροών από το μέτωπο των καταθέσεων το επόμενο διάστημα. Οι νέες εγγυήσεις λειτουργούν ως έξτρα «μαξιλάρι».
Τι πέτυχαν οι τράπεζες το 2010
1) Διενέργεια επαρκών προβλέψεων– Η Εθνική Τράπεζα προχώρησε σε αυξημένες προβλέψεις, οι οποίες ανήλθαν σε 1,36 δις. ευρώ, ποσό υψηλότερο κατά 31% σε σχέση με το 2009.
– Η Alpha Bank πραγματοποίησε προβλέψεις 885 εκατ. ευρώ έναντι 676 εκατ. ευρώ την αμέσως προηγούμενη χρήση.
– Η Eurobank EFG διενήργησε προβλέψεις 1,36 δισ. ευρώ από 1,18 δισ. ευρώ πέρυσι.
– Η Τράπεζα Πειραιώς πραγματοποίησε προβλέψεις 601 εκατ. ευρώ από 491 εκατ. ευρώ το 2009.
2) Ενίσχυση δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας
– Η Εθνική Τράπεζα μέσω της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 1,8 δισ. ευρώ αύξησε το Δείκτη Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Tier I) του Ομίλου σε13.1% από 11,3% και το συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 13,7%.
– Η Alpha Bank πέτυχε ενίσχυση κεφαλαιακών δεικτών μέσω τη; μείωσης της μόχλευσης του ισολογισμού της, γεγονός που περιόρισε τα σταθμισμένα για τον κίνδυνο στοιχεία του ενεργητικού της. Στο τέλος Δεκεμβρίου 2010 ο συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ανήλθε σε 13,5% από 13,2% ένα χρόνο νωρίτερα.
– Η Eurobank προχώρησε σε στρατηγική συνεργασία με τη Raiffeisen Bank στην Πολωνία και σε συγχώνευση με την Εταιρία Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου ΔΙΑΣ, με αποτέλεσμα την οργανική ενίσχυση της συνολικής κεφαλαιακής της επάρκειας κατά τουλάχιστον 135 μονάδες βάσης στο 13,1%
– Η Τράπεζα Πειραιώς πραγματοποίησε αύξηση κεφαλαίου 807 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας στο τέλος Δεκεμβρίου το συνολικό δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 11,2% με το δείκτη Tier I στο 10,4%. Εθνική Τράπεζα:
3) Μείωση του κόστους λειτουργίας
Alpha Bank: Η τράπεζα πέτυχε μείωση του λειτουργικού της κόστους κατά 4,4%, σε
1,1 δισ. ευρώ. Ο περιορισμός κατά 10,7% των γενικών εξόδων στην Ελλάδα συνεισέφερε σε 9,2% μείωση των γενικών εξόδων σε επίπεδο Ομίλου.
Eurobank: Ο Όμιλος, πέτυχε τη μείωση των συνολικών δαπανών κατά 3% σε ετήσια βάση το 2010 στα 1,42 δισ. ευρώ. Η επίδοση αυτή έρχεται να προστεθεί στη μείωση των δαπανών κατά 6,1% που είχε επιτευχθεί το 2009.
Τράπεζα Πειραιώς: Ο όμιλος εμφάνισε μειωμένο λειτουργικό κόστος σε ετήσια βάση κατά 1% στα €884 εκατ (€893 εκατ το 2009). Στην Ελλάδα πέτυχε μείωση 4% του κόστους λειτουργίας για 2ο συνεχόμενο έτος.
