ΤΟ ΒΗΜΑ – NEW YORK TIMES
Αυτές τις ημέρες μοιάζουμε όλοι ομόθρησκοι στην εκκλησία της πολυμερούς δράσης. Ο πόλεμος στο Ιράκ το 2003 υπενθύμισε στους πάντες ότι δεν πρέπει να αναλαμβάνουμε διεθνή δράση χωρίς μία ευρεία συμμαχία. Να όμως που σήμερα, καθώς μία συγκροτημένη πολυμερής δύναμη επεμβαίνει στη Λιβύη, δυσάρεστα παλαιά συναισθήματα επανέρχονται στην επιφάνεια.
Αυτά τα συναισθήματα ήταν θαμμένα από τη δεκαετία του 1990, όταν οι πολυμερείς δράσεις απέτυχαν στο Κοσσυφοπέδιο, την Ρουάντα και το Ιράκ. Αφορούν στις δομικές αδυναμίες που κατατρύχουν τις πολυμερείς δράσεις. Μας υπενθυμίζουν ότι η μονομέρεια δεν είναι θεμιτή, αλλά και ότι η πολυμέρεια έχει τα δικά της χαρακτηριστικά προβλήματα, που εμφανίζονται ήδη στη Λιβύη.
Πρώτον, οι πολυμερείς δράσεις σκιάζονται από θολές διαδικασίες λήψεως αποφάσεων και στρατηγικές ασάφειες. Είναι δύσκολο να συμφωνήσουν σε ένα κοινό σχέδιο δράσης ηγέτες από διαφορετικά κράτη με διαφορετικές αξίες.
Ιδού μερικές ασάφειες: στόχος της σημερινής συμμαχίας είναι άραγε η ανατροπή του Καντάφι; Οι συμμαχικές δυνάμεις προσπαθούν να σταματήσουν την προέλαση του Καντάφι ή να αποδυναμώσουν την κυβέρνησή του; Η συμμαχία είναι υπέρ της διχοτόμησης της Λιβύης; Οι σύμμαχοι δεν μπόρεσαν να ομοφωνήσουν στις απαντήσεις και έτσι ο στόχος της επιχείρησης παραμένει ασαφής.
Δεύτερον, οι ηγέτες σε πολυμερείς προσπάθειες εμμένουν στις διπλωματικές διαδικασίες και παραμελούν την πραγματικότητα στο έδαφος. Ποιοί ακριβώς είναι αυτοί οι αντάρτες τους οποίους υποστηρίζουμε; Πόσο αδύναμη είναι η κυβέρνηση του Καντάφι; Πώς θα αντιδράσει ο λαός της Λιβύης στους βομβαρδισμούς της Δύσης;
Τρίτον, οι πολυμερείς προσπάθειες καθυστερούν και συχνά ακινητοποιούνται από την περίπλοκη διαδικασία της λήψεως αποφάσεων. Και ήδη εμφανίζονται ρήγματα. Ο Αραβικός Σύνδεσμος επικρίνει τα πρώτα αποτελέσματα. Οι Γάλλοι δεν συντονίζονται καλά με τους συμμάχους τους. Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ διαφωνούν για τη δομή της διοίκησης των επιχειρήσεων.
Τέταρτον, οι πολυμερείς δυνάμεις χάνουν συχνά τον πόλεμο σε επίπεδο ηθικής και της κινητοποίησης, διότι σπανίως εμπνέουν τους λαούς. Οργανώνονται από ελίτ, και βασίζονται σε υπολογισμούς, όχι στον πατριωτισμό. Κανείς δεν θέλει να πεθάνει για τον Αραβικό Σύνδεσμο, για τον ΟΗΕ ή για κάποια προσωρινή «συμμαχία των προθύμων». Αντιθέτως, οι δυνάμεις του Καντάφι πολεμάνε για την γη, τα σπίτια, τον Θεό και την πατρίδα τους.
Τέλος, οι πολυμερείς δράσεις οικοδομούνται γύρω από ένα ψέμα. Εκείνοι που τις οργανώνουν υποκρίνονται ότι όλα τα μέρη μοιράζονται τα βάρη. Στην πραγματικότητα, μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να κάνουν τις περισσότερες από τις δράσεις που απαιτούνται. Αν τα άλλα κράτη αποτύχουν, οι ΗΠΑ θα πρέπει να αναλάβουν όλο το βάρος. Οι σύμμαχοι της Αμερικής συμμετέχουν γνωρίζοντας ότι δεν έχουν την τελική ευθύνη για την επιτυχία ή την αποτυχία. Αυτή την έχουν οι Αμερικανοί.
