Παρατείνεται η πιστωτική ασφυξία στην αγορά παρά τη διαφαινόμενη θετική κατάληξη των διαπραγματεύσεων στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Η διατήρηση των spreads των 10ετών ομολόγων πάνω από τις 900 μονάδες βάσης αποτυπώνει την αβεβαιότητα των επενδυτών για την αποτελεσματικότητα των μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.

Πράγμα που σημαίνει ότι η επιστροφή της χώρας στις αγορές για δανεισμό δεν είναι ορατή ακόμα. Ως εκ τούτου καθυστερεί και η επανασύνδεση των τραπεζών με το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι σε όσες κινήσεις και αν προχωρήσουν προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της κεφαλαιακής τους επάρκειας, δεν είναι δυνατό να επανέλθουν τα επίπεδα ρευστότητας σε φυσιολογικά πλαίσια, χωρίς να έχει προηγηθεί η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του ελληνικού κράτους διεθνώς.

Μέχρι σήμερα, μοναδικός τροφοδότης κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών αποτελεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) λόγω της αποδοχής εγχώριων τίτλων ως εγγύηση. Πρόκειται πάντως για μία κατάσταση που δεν μπορεί να συνεχιστεί επ΄ αόριστον.

Θετικό είναι το γεγονός ότι ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις και το ποσοστό των χορηγήσεων προς τον ιδιωτικό τομέα είναι χαμηλότερο στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Ωστόσο, η σημαντική αύξηση των καθυστερήσεων σε ιστορικά υψηλά στην εποχή του ευρώ και η υποχώρηση των αποταμιεύσεων που διατηρούν στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αναγκάζει τις τράπεζες να κρατούν κλειστή την κάνουλα των δανείων.

Στο τέλος της περυσινής χρονιάς οι επισφάλειες εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το 10%, σε μία περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας οι εκροές καταθέσεων προσέγγισαν τα 30 δισ. ευρώ.

Αρνητική ροή χρηματοδότησης

Το 2010 ο ρυθμός μεταβολής των υπολοίπων των δανείων διαμορφώθηκε σε αρνητικά επίπεδα, με την καθαρή ροή χρηματοδότησης προς την οικονομία να διαμορφώνεται στα -972 εκατ. ευρώ.

Ίδια παραμένει η κατάσταση και τους πρώτους μήνες του 2011. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Ιανουάριο επιταχύνθηκε ο ρυθμός μείωσης των χορηγήσεων, οι οποίες υποχώρησαν κατά 152 εκατ. ευρώ.

Η πτώση των δανείων προς ιδιώτες ήταν ακόμη μεγαλύτερη, καθώς ξεπέρασε τα 315 εκατ. ευρώ. Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντική μείωση δεν έχει καταγράψει μόνον η προσφορά χρήματος, αλλά και η ζήτηση, με τις αιτήσεις για δανεικά να έχουν υποχωρήσει κατά 40% – 45% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.