«Στα καλά καθούμενα ένιωσα έναν φοβερό πόνο στο στήθος σαν να με πίεζε ένα μηχάνημα και ένα κάψιμο το οποίο απλωνόταν στον θώρακα.Από τον οξύ πόνο είχε κοπεί η ανάσα μου και με είχε λούσει κρύος ιδρώτας. Το στόμα μου είχε στεγνώσει. Προσπάθησα να ηρεμήσω και να πάρω ένα παυσίπονο. Στην αρχή υποχώρησε λίγο ο πόνος και μετά από ένα εικοσάλεπτο ξανάρχισε. Δεν είχα μούδιασμα στο χέρι ούτε πόνο στην πλάτη. Στο αριστερό χέρι, μέσα στη φλέβα, ένιωθα πόνο, καθώς και στο στήθος…».

Ο 39χρονος κ. Κυριάκος Βιολεντής είχε πάθει έμφραγμα. Μέσα σε μιάμιση ώρα βρισκόταν στο Ιπποκράτειο. «Αυτό που έζησανα μην το ζήσει ούτε ο μεγαλύτερος εχθρός μου» λέει μία εβδομάδα μετά την άσχημη εμπειρία του. Παραδέχεται ότι η ζωή που έκανε δεν ήταν η καλύτερη: παχύσαρκος, καπνιστής, αγχώδης, διαβητικός… Τέσσερις παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και σε άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. «Εχω φοβερό άγχος λόγω της δουλειάς μου. Το τελευταίο εξάμηνο, εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης, καταλάβαινα ότι κάτι θα πάθω. Εργαζόμουν 12 ώρες μπροστά σε ένα κομπιούτερ, έτρωγα μία φορά την ημέρα και αυτή τις βραδινές ώρες, ενώ κάπνιζα πολύ. Τον τελευταίο χρόνο έκανα μισό πακέτο καπνού την ημέρα. Μέχρι πρόπερσι όμως κάπνιζα καθημερινά τέσσερα πακέτα τσιγάρα».

Μέσα στην ατυχία του νιώθει τυχερός που πρόλαβε να σωθεί και που νοσηλεύθηκε στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Ιπποκρατείου. «Ο κ. Βλαχόπουλος, o γιατρός μου, είναι ο σωτήρας μου και στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας μού συμπεριφέρθηκαν όλοι σαν οικογένειά μου». Τι θα κάνει από εδώ και πέρα; «Η αλήθεια είναι ότι σοκαρίστηκα.Θα κόψω το τσιγάρο,θα τροποποιήσω τη διατροφή μου, θα προσπαθήσω να ρίξω λίγο τους τόνουςδιότι είμαι αγχώδης. Νευριάζω, στενοχωριέμαι και έχω ταχυπαλμίες.Θέλω να αλλάξω τη ζωή μου. Αναρωτιέμαι όμωςαν η ζωή θα με αφήσει να την αλλάξω…».

Δεν προλαβαίνουν το νοσοκομείο

Το έμφραγμα του μυοκαρδίου εξακολουθεί να είναι μία από τις σοβαρότερες παθήσεις με πολύ υψηλή θνητότητα (θνητότητα μηνός: 49% στους άνδρες και 51% στις γυναίκες). Το συντριπτικό ποσοστό όμως (60%) των θανάτων από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου επέρχεται προτού ο ασθενής προλάβει να φθάσει στο νοσοκομείο. Μάλιστα τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν οι νεότεροι σε ηλικία.

Τις τελευταίες δεκαετίες η νοσοκομειακή θνητότητα έχει μειωθεί σημαντικά- σήμερα αγγίζει το 7% στην Ελλάδα και γενικότερα στην Ευρώπη, αποτέλεσμα της βελτίωσης του τρόπου θεραπείας. «Ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης αντιμετώπισης του εμφράγματος αποτελεί η επείγουσα επαναιμάτωση του ισχαιμούντος μυοκαρδίου με αποκατάσταση της ροής στην αποφραχθείσα στεφανιαία αρτηρία. Η επαναιμάτωση γίνεται είτε με φαρμακευτικό (θρομβόλυση) είτε με μηχανικό τρόπο (αγγειοπλαστική- ΡCΙ). Τα αποτελέσματα και των δύο μεθόδων είναι χρονοεξαρτώμενα. Οσο πιο γρήγορα τόσο περισσότερο μυοκάρδιο διασώζεται» τονίζει ο διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Κρατικού Νοσοκομείου Αθήνας «Γ. Γεννηματάς» κ. Βλ. Πυργάκης.

Κατά τη δεκαετία του 1960 το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αντιμετωπιζόταν με ακινησία του ασθενούς για περίπου έναν μήνα. «Τότε γίνονταν προσπάθειες για την επιβίωση του ασθενούς» επισημαίνει ο διευθυντής της Α΄ Καρδιολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Ιπποκράτειο και προέδρος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, καθηγητής κ. Χρ. Στεφανάδης. Σήμερα, με τη θρομβόλυση και την αγγειοπλαστική, τα πράγματα έχουν αλλάξει. «Αν ο ασθενής υποβληθεί σε αγγειοπλαστική κατά τις δύο πρώτες ώρες, μπορεί να θεραπευτεί» προσθέτει. Αν όμως ο ασθενής δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και αποτελεσματικά, μπορεί να πάθει καρδιαγγειακή ανεπάρκεια.

Σώζει η έγκαιρη αντιμετώπιση

Η εφαρμογή καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης από τους παρευρισκομένους πριν από την άφιξη ασθενοφόρου του ΕΚΑΒ είναι ζωτικής σημασίας. Αν ο ασθενής νιώσει έντονο πόνο στο στέρνο και δυσκολεύεται να αναπνεύσει, μπορεί να πάρει προληπτικά μία ασπιρίνη ή ένα υπογλώσσιο φάρμακο, αν έχει στο σπίτι του, προκειμένου να προλάβει να φθάσει στο νοσοκομείο. Αν όμως πάθει ανακοπή καρδιάς, οι κινήσεις θα πρέπει να είναι πιο γρήγορες καθώς στα δύο λεπτά αρχίζουν να σχηματίζονται βλάβες και στα εννέα λεπτά έχει επέλθει ο εγκεφαλικός θάνατος. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να γίνουν στον ασθενή μαλάξεις στην περιοχή του θώρακα και να του δοθούν διασωστικές αναπνοές.

Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι αυτόματοι απινιδωτές. Η έγκαιρη ανάνηψη και αυτόματη απινίδωση- μέσα σε ένα ή δύο λεπτά μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα επιβίωσης σε ποσοστό πάνω από 60%. Σύμφωνα με τον κ. Στεφανάδη, έπειτα από περίπου μία εβδομάδα νοσηλείας ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του. Η ζωή του από εκεί και πέρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την υπολειπόμενη βλάβη. «Ο ασθενής δεν είναι δυνατόν να μπει σε γυάλα. Μπορεί να έχει κανονική ζωή αλλά θα πρέπει να προσέχει,διότι έχει ευαισθησία σε ορισμένους παράγοντες.Για παράδειγμα,κάποιος που παθαίνει έμφραγμα κόβει υποχρεωτικά το κάπνισμα» τονίζει ο καθηγητής και προσθέτει: «Οι νέοι άνθρωποι που παθαίνουν έμφραγμα έχουν προδιάθεση. Αν όμως ακολουθούσαν κάποιους κανόνες υγιεινής ζωής, θα μπορούσαν να κερδίσουν χρόνο ως τα 80 ή τα 90 έτη ή ακόμη και να μην εκδηλώσουν ποτέ έμφραγμα».

«Ο,ΤΙ ΜΟΥ ΠΕΙ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΓΙΑΤΙ ΘΕΛΩ ΝΑ ΖΗΣΩ»

Δεν καπνίζει, ασκείται καθημερινώς,προσέχει τη διατροφή του και επισκέπτεται τακτικά τον γιατρό του. Αυτούς τους τέσσερις κανόνες ακολουθεί πιστά ο 67χρονος κ. Μανώλης Χατζηστυλιανός τα τελευταία επτά χρόνια, απ΄ όταν υπέστη οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και υποβλήθηκε σε τριπλό μπαϊπάς. Σήμερα δηλώνει ότι νιώθει άλλος άνθρωπος. «Επαθα έμφραγμα τον Μάιο του 2004.Τρεις τέσσερις μήνες πριν είχα κάποιες ενοχλήσεις στην περιοχή του στήθους, αλλά δεν έδινα σημασία.Νόμιζα ότι ήταν νευρικό. Στα μέσα του Μαΐου βρισκόμουν με τη σύζυγό μου στη Νεράντζα Κορινθίας. Ηταν βράδυ. Είχαμε πάει για φαγητό και μετά για ένα ποτό. Εκεί που καθόμασταν με έπιασε ένας τρομερός πόνος στο στήθος. Κατάφερα να πάω σε έναν κηπάκο εκεί δίπλα και έκανα εμετό. Ευτυχώς ήταν κοντά και ο γιος μου. Με μετέφεραν στο Νοσοκομείο της Κορίνθου, όπου έμεινα 13 ημέρες. Οι γιατροί της Καρδιολογικής Κλινικής με έσωσαν στην κυριολεξία. Σκεφθείτε ότι οι δικοί μου άκουσαν το πρώτο βράδυ τη συνομιλία δύο νεαρών γιατρών οι οποίοι αναρωτώνταν πώς ήταν δυνατόν να ζω έχοντας τόσο σοβαρό πρόβλημα».

Προτού πάθει το έμφραγμα ο κ.Χατζηστυλιανός κάπνιζε δύο πακέτα τσιγάρα. Σήμερα; «Ούτε συζήτηση να γίνεται.Το τσιγάρο κόπηκε “μαχαίρι”. Επίσης, προσέχω τη διατροφή μου, χωρίς υπερβολές. Δηλαδή,παλαιότερα πήγαινα συχνά για ουζάκι, έτρωγα μεζέδες, λίπη, γλυκά. Σήμερα τα έχω περιορίσει στο ελάχιστο». Ο βασικότερος κανόνας που πρέπει όλοι να ακολουθούμε,σύμφωνα με τον κ. Χατζηστυλιανό, είναι η άσκηση. «Οι γιατροί μού είχαν πει τότε ότι έπρεπε να περπατώ τέσσερα χιλιόμετρα την ημέρα. Στην αρχή δεν μπορούσα να κάνω ούτε το τετράγωνο του σπιτιού μου. Σιγά-σιγά και με τη βοήθεια της συζύγου μου άρχισα να περπατάω περισσότερο.Σήμερα κάνω πέντε με έξι χιλιόμετρα».

Επίσης, παρακολουθείται συχνά από τους γιατρούς. «Κάθε τρεις μήνες κάνω εξέταση αίματος και στο εξάμηνο τρίπλεξ. Ολες οι εξετάσεις είναι καλύτερες από εκείνες προ του εμφράγματος.Παλαιότερα δεν “έβγαζα” το τεστ κοπώσεως.Τώρα μπορώ να το κάνω και δύο φορές. Δεν κάνω κάτι φοβερό.Ακολουθώ κατά γράμμα ό,τι μου πει ο γιατρός.Θέλω να ζήσω λίγο περισσότερο. Είναι απλό…».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ