O Γκονθάλο Μπογέ είναι ένας από τους πιο διάσημους δικηγόρους της Ισπανίας, ειδικευμένος σε ζητήματα προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ομαδικές αγωγές εναντίον ξένων αξιωματούχων- από τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους (για το κολαστήριο του Γκουαντάναμο) ως τον ισραηλινό υπουργό Αμυνας Μπέντζαμιν μπεν Ελιέζερ. Αν και οι αγωγές που υπογράφει συνήθως καταρρίπτονται από τα ισπανικά και τα διεθνή δικαστήρια λόγω «αναρμοδιότητας» ή νομικού κενού, ο Μπογέ δεν σταματά να τα «βάζει με τα θηρία»- γι΄ αυτό, άλλωστε, συχνά οι ισπανικές εφημερίδες τον παρουσιάζουν με στολή υπερήρωα και το γράμμα J (από το Justicia- Δικαιοσύνη) στο στήθος.
Πιο ακριβής όμως είναι, καθώς φαίνεται, ο τίτλος του «Δαβίδ» που του απένειμε πριν από λίγες ημέρες το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel», με αφορμή την τελευταία μήνυση που κατέθεσε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας μαζί με συναδέλφους του σε βάρος τριών πραγματικών «Γολιάθ»: των «big three» οίκων αξιολόγησης Standard & Ρoor΄s, Μoody΄s και Fitch.

«Μαγειρεμένες» εκθέσεις

Οι 12 δικηγόροι τονίζουν στην αγωγή τους ότι η χώρα τους ζημιώθηκε εξαιτίας των «μαγειρεμένων» εκθέσεων των μεγάλων οίκων. Οπως δήλωσε στο περιοδικό με την ιδιότητα του εκπρόσωπου των μηνυτών, οι συγκεκριμένοι οίκοι αξιολόγησης δημοσίευσαν αναληθείς εκθέσεις σχετικά με την πιστοληπτική ικανότητα της Ισπανίας, με αποτέλεσμα να ζημιωθεί η χώρα, καθώς οι εκθέσεις αυτές είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθούν τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων. Σας θυμίζει κάτι;
Μιλώντας στον γερμανικό «Καθρέφτη» ο Μπογέ ήταν σαφέστατος: «Οι οίκοι αξιολόγησης διαθέτουν πολύ μεγάλη ισχύ,αλλά και αυτοί μπορούν να χάσουν- έχουμε δει να πέφτουν και πιο ψηλοί πύργοι από αυτούς. Από καθαρά ποινικής άποψης, αυτό που κάνουν με τις οικονομικές προβλέψεις είναι έγκλημα»! Τονίζει δε ότι πέρα από την ενίσχυση των μηχανισμών διαφάνειας, χρειάζεται πλέον και η επιτήρηση των οίκων από δημόσιους φορείς, για να τους ελέγχουν και να αποτρέπουν τη «διαπλοκή» με τους κερδοσκόπους των αγορών χρέους.
Ο διάσημος ισπανός «abogado» (που στα νιάτα του υπήρξε επαναστάτης και έχει κάνει χρόνια στη φυλακή για τις σχέσεις του με τη βασκική αυτονομιστική οργάνωση ΕΤΑ και το χιλιάνικο αντάρτικο πόλης ΜΙR) δηλώνει αισιόδοξος για τη θετική έκβαση της υπόθεσης, επισημαίνοντας ότι αν η απόφαση είναι καταδικαστική, οι υπεύθυνοι των οίκων αξιολόγησης θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ποινές κάθειρξης «από έξι μήνες μέχρι τέσσερα χρόνια». Πάντως, εκτιμά ότι η διαδικασία αναμένεται να κρατήσει τρία χρόνια, καθώς οι οίκοι αξιολόγησης με τις πανίσχυρες νομικές υπηρεσίες τους και τα πολιτικά «λόμπι» θα κάνουν τα πάντα για να καθυστερήσουν την υπόθεση. Να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει αντίδραση από κάποιον από τους τρεις διεθνείς οίκους.

Αντιδράσεις

Οπως ήταν φυσικό, οι καταγγελίες των ισπανών δικηγόρων προκάλεσαν αίσθηση σε ολόκληρη την Ευρώπη, αναζωπυρώνοντας τη συζήτηση για τον πραγματικό ρόλο των οίκων αξιολόγησης. Οπως έγραψε χαρακτηριστικά η γερμανική «S ddeutsche Ζeitung»: «Ηρθε η ώρα οι υπεύθυνοι των οίκων να καθήσουν στο εδώλιο, διότι κατέφυγαν στην καταδίκη της ισπανικής οικονομίας για ίδιον όφελος, καταγράφοντας αύξηση κερδών της τάξεως του 50%». Η ιταλική «La Stampa» συμπληρώνει ότι «οι βασίλισσες των ratings αντιμετωπίζουν την πρώτη ευρωπαϊκή δίκη» και σημειώνει (σε επώνυμο editorial του Τζιαν Αντόνιο Ορίγκι) ότι το πραγματικό τους κίνητρο ήταν «η προσπάθεια χειραγώγησης των τιμών στις αγορές μέσω των υποβαθμίσεων, για όφελος τόσο δικό τους όσο και των μεγάλων πελατών τους, προκαλώντας ανυπολόγιστες βλάβες στο ευρύ κοινό και στους μικρούς αποταμιευτές και οδηγώντας τα κράτη σε μια δίνη χρέους». Τη θερμότερη υποδοχή όμως στην πρωτοβουλία των ισπανών δικηγόρων την επιφύλαξε η γαλλική «Le Μonde» και η στήλη του Μπερνάρ Λεόν, με τίτλο «Ζήτω η Ισπανία!». «Πρέπει επειγόντως να δοθεί η μάχη στο όνομα του δικαίου, της δημοκρατίας και της ηθικής ώστε να ρυθμιστεί η συμπεριφορά αυτής της ολιγαρχίας που απαρτίζεται από την πλειονότητα των διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών, των τραπεζών, των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των πολιτικών αξιωματούχων που τις υποστηρίζουν. Περιμένουμε σύντομα παρόμοιες ενέργειες στη Γαλλία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης»…

«Να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας»

– Πώς προέκυψε η ιδέα να τα βάλετε με τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης;

«Η ιδέα προέκυψε γιατί η δραστηριότητα αυτών των υπηρεσιών προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις μέρες μας. Επειτα από μια σειρά εκθέσεων που είδαμε να βγαίνουν στα ΜΜΕ, αρχίσαμε να ερευνούμε και γρήγορα συνειδητοποιήσαμε ότι υπάρχουν εγκληματικές ενέργειες. Πολλοί λένε ότι μια τέτοια αγωγή δεν έχει τύχη και ότι οι οίκοι αυτοί είναι “υπεράνω του νόμου”, με την έννοια ότι δεν τιμωρήθηκαν ούτε καν συμβολικά από τις κυβερνήσεις για τις σοβαρές ευθύνες τους στο ξεδίπλωμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Οπως σχολίασα όμως και σε προηγούμενη συνέντευξη, και ο (αμερικάνος χρηματιστής και μεγαλοαπατεώνας Μπέρναρντ) Μέιντοφ εθεωρείτο “υπεράνω του νόμου” λόγω των υψηλών διασυνδέσεών του και αυτή τη στιγμή εκτίνει ποινή 150 χρόνων. Δεν τον αναφέρω τυχαία, αλλά γιατί οι οίκοι αξιολόγησης τον βαθμολογούσαν με τους υψηλότερους βαθμούς!».

– Σε ποιον βαθμό πιστεύετε ότι ευθύνονται
οι τρεις οίκοι για τη σημερινή κρίση χρέους της Ισπανίας, της Ελλάδας και άλλων κρατών της ευρωπαϊκής περιφέρειας;

«Οι υπηρεσίες αυτές έχουν διαδραματίσει ιδιαίτερα σκοτεινό ρόλο με τις αξιολογήσεις τους. Οι αναλύσεις που κάνουν απέχουν πολύ από το να είναι επιστημονικές. Δυσφημώντας υπέρμετρα τις οικονομικές προοπτικές μας, οδηγηθήκαμε στη σημερινή δύσκολη κατάσταση. Οικονομολόγοι με τους οποίους συνεργαστήκαμε για την κατάρτιση της αγωγής μάς λένε ότι με τη στάση τους οι οίκοι παρατείνουν τη διάρκεια της κρίσης και καθιστούν δυσκολότερη την έξοδό μας από αυτήν. Αλλωστε δεν ανακαλύψαμε την Αμερική: για την ακρίβεια, η αμερικανική Γερουσία πραγματοποίησε σειρά ανακρίσεων σε βάρος των οίκων, ενώ αγωγές εναντίον τους έχουν καταθέσει και τρεις πολιτειακές κυβερνήσεις».

– Γιατί πιστεύετε ότι οι κυβερνήσεις- της
Ισπανίας, της Ελλάδας, της Ουγγαρίαςδεν ανέλαβαν ως τώρα παρόμοιες νομικές πρωτοβουλίες; Θυμόμαστε ότι πριν από λίγους μήνες η κυβέρνηση Θαπατέρο είχε καταγγείλει δημόσια τους οίκους για «χειραγώγηση των αγορών», όπως και η κυρία Μέρκελ, που είχε ζητήσει την εποπτεία τους, αλλά στη συνέχεια δεν έγινε τίποτε...

«Και οι κυβερνήσεις έχουν όρια μέσα στα οποία μπορούν να κινούνται. Υπάρχουν νομικά κενά εξαιτίας των οποίων τα κράτη δεν μπορούν να δράσουν αποτελεσματικά. Είναι υποχρέωση, λοιπόν, της κοινωνίας των πολιτών, όλων ημών που πληττόμαστε από αυτή την ιστορία, να πάρουμε επιτέλους την κατάσταση στα χέρια μας».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ