ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ των παιγνίων αποκαλείται «chicken game» (σε ελεύθερη απόδοση, «παιχνίδι του δειλού»). Δύο αυτοκίνητα κινούνται ολοταχώς από αντίθετες κατευθύνσεις, και μόνο ένα χωρά να περάσει. Ποιος οδηγός θα δειλιάσει πρώτος; Ετσι και στην Αίγυπτο: από τη μια μεριά, ο επαναστατημένος λαός, που φωνάζει «δεν πάει άλλο» αψηφώντας πληρωμένους φονιάδες και τανκς. Και από την άλλη, το παραπαίον σύστημα
εξουσίας του Χόσνι Μουμπάρακ, βασισμένο σε 30 χρόνια βίας και διαφθοράς. Το αόρατο τείχος του φόβου κατέρρευσε. Το ξημέρωμα όμως αργεί. Η επόμενη ημέρα μπορεί να φέρει από μια στρατιωτική χούντα ως ένα πρωτόγνωρο για τον αραβικό κόσμο πείραμα δημοκρατίας, με τους ισλαμιστές της «Μουσουλμανικής Αδελφότητας» να καραδοκούν ως ρυθμιστές.
Με οργανωμένη «αντεπίθεση» ο 82χρονος Μουμπάρακ αιματοκύλισε ξανά το Κάιρο. «Ή εγώ ή το ισλαμιστικό χάος» φωνάζει προς κάθε κατεύθυνση. Οι μέρες του όμως στην εξουσία είναι- σε αυτό συμφωνούν πλέον όλοι- μετρημένες. Πίσω από τις ματωμένες εικόνες των ξένων καναλιών, μικρές και μεγάλες δυνάμεις σφάζονται, ενίοτε κυριολεκτικά, για το ποιος θα καθορίσει τις αβέβαιες ισορροπίες της επόμενης ημέρας. 1 Η εκδίκηση του Μουμπάρακ -φαραώ
Παρά την πίεση όχι μόνο του εξεγερμένου λαού, αλλά πλέον και των στενών συμμάχων του, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, για άμεση παραίτηση και «ομαλή μετάβαση» προς μια ελεγχόμενη δημοκρατία, ο Μουμπάρακ έχει γαντζωθεί στον θρόνο του και απαντά με την (παρα)κρατική βία. Αν ο στρατός πάρει οριστικά το μέρος του «προέδρου», η Ταχρίρ θα γίνει Τιανανμέν. Οι πιθανότητες όμως για κάτι τέτοιο, και άρα για διατήρηση του Μουμπάρακ στην προεδρία τουλάχιστον ως τις εκλογές του φθινοπώρου, φαντάζουν ελάχιστες. Το πιθανότερο είναι ότι ο Μουμπάρακ θα φύγει, αλλά δικοί του άνθρωποι-«κλειδιά», όπως ο αντιπρόεδρος και αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών Ομάρ Σουλεϊμάν, αλλά και βασικός συνομιλητής της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ, θα διατηρήσουν τον έλεγχο της χώρας- ανεξαρτήτως πόστου.
2 «Περνάει ο στρατός, της Αιγύπτου φρουρός…»
Στα επεισόδια των τελευταίων 24ώρων οι ένοπλες δυνάμεις κράτησαν μια κλασική «ανατολίτικη» στάση: αφού πρώτα επέτρεψαν στους τραμπούκους του καθεστώτος να αιματοκυλίσουν τις αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις, να επιτεθούν στους ξένους δημοσιογράφους και να λεηλατήσουν περιουσίες, ιδίως στις «μεσαίες» γειτονιές, εδέησαν την Πέμπτη να δημιουργήσουν «ουδέτερες ζώνες» σε όλη τη χώρα. Για ένα coup d΄etat ο στρατός δεν θα χρειαστεί καν να μετακινήσει τις δυνάμεις του- τα πάντα είναι έτοιμα. Οσο για το ποιος μπορεί να είναι ο επόμενος… Εβρέν, πιθανότερος υποψήφιος είναι ο 62χρονος «μετριοπαθής» σημερινός επιτελάρχης Σαμί Ενάν. Ηδη μάλιστα έχει λάβει τις σχετικές «συστατικές επιστολές» από τους περισσότερους ενδιαφερομένους – τις ΗΠΑ, μέσω του ομολόγου του Μάικ Μάλεν, αλλά και τη «Μουσουλμανική Αδελφότητα», μέσω του εξόριστου κληρικού Καλέλ ελ Χελμπάουι, που τον χαρακτήρισε «αποδεκτό» και «αδιάφθορο». Εμπρός, μαρς;
3 Η «ατομική λύση» προς μια ομαλή μετάβαση
Η αιφνίδια επιστροφή του στην Αίγυπτο, αλλά και η τεράστια προβολή που του επεφύλαξαν από την πρώτη στιγμή τα διεθνή ΜΜΕ δεν πέρασαν απαρατήρητες: ο νομπελίστας Ειρήνης πρώην διευθυντής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας μπορεί να μη διαθέτει το απαραίτητο «γκελ» στον αιγυπτιακό λαό, αλλά μοιάζει το ιδανικό πρόσωπο για να ηγηθεί μιας μεταβατικής, «υπηρεσιακής», αν προτιμάτε, κυβέρνησης εθνικής ενότητας, που θα αλλάξει το Σύνταγμα και θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές- ελεύθερες ή… λιγότερο ελεύθερες, αυτό μένει να φανεί. Ατού του Ελ Μπαραντέι είναι η διεθνής αναγνωρισιμότητα και η εμπιστοσύνη της Δύσης. Οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», αντίθετα, τον δέχονται μεν ως διαπραγματευτή, αλλά μόνο με… ημερομηνία (σύντομης) λήξης. Ως υποψήφιος πρόεδρος της Αιγύπτου «αυτοπροτάθηκε» και ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Αμρ Μούσα.
4 Ζητείται Ερντογάν για τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους»
Στην Τουρκία, χώρα με πολιτιστικές ομοιότητες και βαθύτατες ιστορικές διασυνδέσεις με την Αίγυπτο, το πολιτικό Ισλάμ χρειάστηκε δεκαετίες για να βρει τον «πρωταθλητή» του στο πρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ενα αντίστοιχο χαρισματικό πρόσωπο αναζητούν πυρετωδώς τα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, τα οποία ύστερα από τόσες συστηματικές διώξεις νιώθουν για πρώτη φορά κοντά στην εξουσία. Είναι η μόνη οργανωμένη πολιτική δύναμη στη χώρα, ξέρουν ωστόσο ότι, παρά το «μετριοπαθές» προφίλ τους, που δανείζεται στοιχεία από το τουρκικό ΑΚΡ, ο δρόμος δεν θα είναι εύκολος. Γι΄ αυτό και κορυφαία στελέχη της Αδελφότητας δήλωσαν ότι δεν θα διεκδικήσουν την προεδρία με δικό τους υποψήφιο, αλλά θα στηρίξουν κάποιον ανεξάρτητο, πλην «συμπαθούντα» και κυρίως «αδιάφθορο» – με πιθανότερη επιλογή τον επικεφαλής του Συνταγματικού Δικαστηρίου Φαρούκ Αχμάντ Σουλτάν.
