Εκατό χρόνια από τον θάνατό του ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης εξακολουθεί να αποτελεί σημείο σταθερής αναφοράς, ακόμη και ως υπόθεση αμφιλεγόμενη, απόδειξη αναμφισβήτητη της δύναμης του έργου του. Σε μιαν εποχή παγκοσμιοποίησης κοσμοπολιτισμού και πολυεθνικότητας, όπου η έννοια της ρίζας υπονομεύεται, όταν δεν αμφισβητείται, το έργο του ζωογονεί την αίσθηση της ιθαγένειας, χωρίς την οποία ο άνθρωπος μπορεί να γίνει φτερό στον άνεμο. Η σημερινή επικαιρότητά του θρέφεται κυρίως από τούτο· γιατί ως αντίβαρο στο φυγόκεντρο πνεύμα της εποχής μας μπορεί, με τον ποιητικό ρεαλισμό του (και πάνω από συντηρητικές και προοδευτικές ιδεολογίες), να βοηθήσει στην αναζήτηση μιας πνευματικής και συναισθηματικής εξισορρόπησης.
Ο κ.Νάσος Βαγενάς είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
