Η κυβέρνηση της Κίνας αποφάσισε να προχωρήσει σε νέα μείωση των εξαγωγών σπάνιων μετάλλων για το 2011 παρά την προειδοποίηση των ΗΠΑ ότι θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι τα επιτρεπτά ποσοστά εξαγωγής μετάλλων για την επόμενη χρονιά θα είναι μειωμένα κατά 10 έως 11% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα ποσοστά του 2010.

Επίσης προαναγγέλθηκε αύξηση του φόρου επί των εξαγωγών από το 15% στο 25%. Οι νέες ρυθμίσεις αφορούν 17 μέταλλα τα οποία χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία αυτοκινήτων και όπλων, στα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και για τις εγκαταστάσεις των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η Κίνα διαθέτει το 97% των παγκόσμιων αποθεμάτων και παράγει περίπου το 90% του συνολικού όγκου των μετάλλων: κέριο, πρασεοδύμιο, νεοδύμιο, λανθάνιο, σαμάριο, τέρβιο, ευρώπιο, χόλμιο, προμήθειο, γαδολίνιο, δυσπρόσιο, θούλιο, ύτριο και λουτένιο. Η παγκόσμια ζήτηση για τα υλικά αυτά έχει τριπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία ενώ η Κίνα εκμεταλλευόμενη τη μονοπωλιακή της θέση έχει περιορίσει σημαντικά τις εξαγωγές.

Ενδεικτικά, το προηγούμενο εξάμηνο προχώρησε σε μείωση του ποσοστού εξαγωγών κατά 40% προφασιζόμενη αυξημένες ανάγκες της εγχώριας αγοράς. Αποτέλεσμα του προστατευτισμού της κινεζικής ηγεσίας είναι η κατακόρυφη άνοδος των τιμών πρώτων υλών τα οποία χρησιμοποιούνται σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης στη Δύση όπως τα κινητά τηλέφωνα, οι οθόνες πλάσμα και οι λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας.

Σχεδόν το σύνολο της κινεζικής παραγωγής σπάνιων μετάλλων προέρχεται από ένα συγκεκριμένο ορυχείο της κινεζικής ενδοχώρας κοντά στη Μογγολία. Το Πεκίνο είχε προαναγγείλει από την αρχή του έτους ότι πιθανόν να περιορίσει την εξαγωγή ορισμένων μετάλλων ενώ κινέζοι αξιωματούχοι είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι εξετάζεται απαγόρευση εξαγωγών για πέντε από αυτά. Τόσο η Κίνα όσο και οι δυτικές χώρες (ΗΠΑ, Ευρώπη και Αυστραλία) αναζητούν ήδη νέες πηγές καθώς υπολογίζεται ότι η επέκταση της χρήσης «πράσινης τεχνολογίας» θα διπλασιάσει τη ζήτηση αυτών των υλικών μέσα στην επόμενη πενταετία.

Οι συνεχείς περιορισμοί στη διάθεση σπάνιων πρώτων υλών από το Πεκίνο έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Η Ουάσιγκτον έχει προειδοποιήσει ότι εξετάζει το ενδεχόμενο προσφυγής στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.