«ΑΦΟΥ η Λία είναι Βίσση, άρα και η βία είναι λύση». Ηταν ευφυολόγημα και σύνθημα γραμμένο στους τοίχους της Αθήνας. Εγινε πλέον πραγματικότητα:η βία είναι εδώ, εκφράζεται με ποικίλους τρόπους, έχει τον θεσμικό χαρακτήρα της (Αστυνομία), αλλά έχει πλέον και τον εξωθεσμικό της. Στην εποχή του μνημονίου και των μεγάλων κοινωνικών εντάσεων, από τους πιτσιρικάδες των «Πυρήνων» στους κουκουλοφόρους των Εξαρχείων και από τους προπηλακισμούς ή ξυλοδαρμούς πολιτικών
στις δημόσιες διαπομπεύσεις με αφίσες (και κατά ΜΜΕ), η βία και η απειλή χρήσης της παίρνουν διαστάσεις και τείνουν να γίνουν ανεξέλεγκτες. Κι αυτό διότι, όπως αποδεικνύεται, αρκούν ελάχιστα πράγματα:ένα οργισμένο πλήθος και μια λάθος κίνηση σε εξίσου λανθασμένο χρόνο, όπως για παράδειγμα έπραξε ο βουλευτής και τέως υπουργός κ. Κωστής Χατζηδάκης, ένας κατά τεκμήριον «αθώος αίματος» πολιτικός. Αλλες φορές δεν αρκεί ένα τυχόν «αμαρτωλό» παρελθόν, μια παρεξήγηση ή η λογική της ισοπέδωσης, δεδομένα για τα οποία κατά τεκμήριον βάλλονται τα ΜΜΕ.

«Θα χυθεί αίμα» είναι η μόνιμη ατάκα που διαβάζει κανείς τον τελευταίο καιρό, κυρίως στο Διαδίκτυο, σε σχόλια απλών επισκεπτών ή πιο οργανωμένων κοινωνικών ομάδων. Η οργή ξεχειλίζει, οι πολιτικοί λαμβάνουν μέτρα, τα ΜΜΕ γίνονται επίσης στόχος και κανείς δεν μοιάζει να σκέφτεται το αυτονόητο- ή έστω να… σκέφτεται. Την άποψη συμμερίζεται ο ποιητής κ. Τίτος Πατρίκιος : «Τον τελευταίο καιρό επανερχόμαστε συνεχώς στα αυτονόητα, είτε για να τα επιβεβαιώσουμε φωναχτά, λες και χρειάζονται επιβεβαίωση, είτε για να τα υπονομεύσουμε χαμηλόφωνα,λες και δεν πρόκειται η υπονόμευσή τους να γίνει αντιληπτή» λέει στο «Βήμα».

«Διπλή γλώσσα, διπλή ηθική»

«Είναι κι αυτό ένα σύμπτωμα μιας διπλής γλώσσας, μιας διπλής πρακτικής, τελικά μια διπλής ηθικής που η εφαρμογή της όλο και διευρύνεται. Ετσι λοιπόν και εδώ το αυτονόητο είναι ότι η βία εν γένει είναι κακό πράγμα. Και δεν φαντάζομαι κανείς να πει το αντίθετο» σημειώνει. Για τον κ. Πατρίκιο όμως «πολλοί το σκέπτονται, αρκετοί το λένε και μερικοί το εφαρμόζουν: κακή είναι μόνον η βία του αντιπάλου, ενώ η δική τους βία που αποβλέπει σε έναν ιερό στην αντίληψή τους σκοπό είναι αναγκαία, χρήσιμη και φυσικά καλή».

Για τον συγγραφέα και ακαδημαϊκό κ. Θανάση Βαλτινό «ο κόσμος είναι οργισμένος γι΄ αυτά που γίνονται και για όσα ψυχανεμίζεται ότι θα ακολουθήσουν.Το αίσθημα της αδικίας εις βάρος του εκτονώνεται σε ύβρεις και κωμικές χειροδικίες, προς το παρόν.Αυτά με τους αδύναμους.Γιατί υπάρχουν και οι άλλοι:οι ομοτράπεζοι του κ. Πάγκαλου, συνδικαλιστές και τοιούτοι (εννοώ:κομμένοι από το ίδιο πανί). Αυτοί έφαγαν και θέλουν να φάνε ακόμη ή εν πάση περιπτώσει να μη χάσουν την κουτάλα από τα χέρια τους. Ο κίνδυνος είναι ακριβώς εδώ. Γιατί οι ύαινες (διανοητικές και ιδεολογικές) καιροφυλαχτούν να ριχτούν στα απομεινάρια της ευωχίας».

Εφθασαν μάλιστα και τηλεοπτικές εκπομπές μεγάλης τηλεθέασης και δημοφιλίας, ειδικά μεταξύ των νέων ανθρώπων, χιουμοριστικές και επιτυχημένες, καυστικές, όπως το «Ράδιο Αρβύλα» στον ΑΝΤ1, να υποστηρίζουν με ειλικρινές πάθος ότι δεν επικροτούν πράξεις όπως ο ξυλοδαρμός οποιουδήποτε, αλλά να τον προβάλλουν ως αντιστάθμισμα των κατά καιρούς ξυλοδαρμών πολιτών από δυνάμεις των ΜΑΤ. Αυτή την άποψη ίσως σχημάτιζε κάποιος παρακολουθώντας την εκπομπή της περασμένης Δευτέρας. «Με όλα όσα έχουμε ζήσει σε αυτή τη χώρα τα τελευταία χρόνια, αυτό που θα έπρεπε να μας κάνει εντύπωση είναι το αν δεν υπήρχε τόση οργή στον κόσμο» επιμένει αιρετικά ο παρουσιαστής της κ. Αντώνης Κανάκης . Τονίζει με έμφαση ότι η βία δεν ισοφαρίζεται με κανέναν τρόπο, αλλά εξηγεί: «Οπως είπα και στην εκπομπή, ακόμη και ο νομοθέτης προέβλεψε το “εν βρασμώ ψυχής”, που ουσιαστικά δεν είναι τίποτε άλλο από την αναγνώριση ενός ισχυρού εξωγενούς παράγοντα,που λειτούργησε ως “ηθικός αυτουργός” στην άσκηση βίας. Στην προκειμένη περίπτωση,χωρίς να θέλουμε να δικαιολογήσουμε τη βία,αλλά αν θέλουμε να ερμηνεύσουμε το τι έγινε, πρέπει να αναγνωρίσουμε όσα ίσως έχουν παίξει ρόλο ηθικού αυτουργού, όπως αυτή η μορφή βίας που τόσα χρόνια διαπράττει το ελληνικό κράτος κατά των πολιτών του:ότι δηλαδή ξεδιάντροπα τους εμπαίζει και τους κοροϊδεύει με το να κατασπαταλά το δημόσιο χρήμα,είτε λόγω ανικανότηταςείτε με τα γνωστά και μη γνωστά σκάνδαλα.Και κανένας μα κανένας από αυτούς ποτέ να μην έχει την παραμικρή συνέπεια, σε αντίθεση με τους πολίτες οι οποίοι με την παραμικρή παρατυπία που κάνουν βρίσκουν σε χρόνο dt τον μπελά τους».

«Βία ασκεί και το κράτος»
Για τον κ. Κανάκη «υπάρχουν πολλές μορφές βίας που ασκούνται από το κράτος προς τους πολίτες. Για παράδειγμα, αν είσαι ένας μεγάλος άνθρωπος που έχεις περάσει ατελείωτες ώρες στις ουρές του ΙΚΑ να πάρεις τη σύνταξή σου ή να δεις τον γιατρό, αν βιώσεις όλα αυτά τα πράγματα μπορεί τη στιγμή που θα βρεθείς μέσα σε έναν εξαγριωμένο όχλο και δεις τον Χατζηδάκη μπροστά σου,μπορεί να απλώσεις το χέρι σου. Μπορεί μετά να το μετανιώσεις, μπορεί να μην είναι το σωστό, όμως μπορεί να το κάνεις… Και όλα αυτά δεν αποτελούν δικαιολογία αλλά ερμηνεία. Καλό είναι αντί να μένουμε στη στείρα τοποθέτηση και την πολιτικώς ορθή στάση τού να καταδικάζουμε τη βία, να προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε και να αναλύσουμε όλες τις προϋποθέσεις και όλες τις συνθήκες που οδηγούν ένα άτομο,είτε έναν όχλο, στο να συμπεριφερθεί όπως συμπεριφέρθηκε» .

Τις… επικές καταστάσεις που επικρατούν τα τελευταία χρόνια στα πανεπιστήμια έχει ζήσει από πρώτο χέρι ο καθηγητής Εγκληματολογίας κ. Γιάννης Πανούσης. Την ώρα που έδινε διάλεξη για την κοινωνική μέριμνα προς τους φυλακισμένους, περίπου 50 κουκουλοφόροι εισέβαλαν στην αίθουσα «Κωστής Παλαμάς» του Πανεπιστημίου Αθηνών και τον ξυλοκόπησαν. Ο ίδιος θεωρεί τη βία πολυπρόσωπη: «Αλλοτε κατασκευασμένη και άλλοτε μεταμφιεσμένη, άλλοτε πραγματική και άλλοτε εικονική,άλλοτε στοχευμένη και άλλοτε συγκυριακή, η κοινωνική οργή και βία είναι παρούσα πλέον στο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Πάνω σ΄ αυτήν (ή μέσα από αυτήν) χτίζονται και διακινούνται συμφέροντα, ιδεολογήματα και αναδρομικές εκδικήσεις. Πίσω από αυτήν κρύβονται πρόσωπα, διασυνδέσεις και αναδιατάξεις του συστήματος. Το τοπίο είναι θολό. Για να ξεκαθαρίσει δεν αρκούν δαιμονοποιήσεις, στερεότυπα και συνωμοσιολογίες.Χρειάζεται περισσότερο φως και περισσότερη ειλικρίνεια. Μόνον έτσι το μήνυμα δεν θα είναι- όπως και η βία- τυφλό».

Καταζητούνται όσοι δεν… συμφωνούν
Η βία εκφράζεται με πολλούς τρόπους.Αποκορύφωμά της είναι περιστατικά όπως ο ξυλοδαρμός του Κωστή Χατζηδάκηαπό τυχαίους και μη οργανωμένους, αλλά Μια αφίσα με μεγάλη αποδοχή μιλούσε για 173 «Βandidos» (μτφ.«Ληστές») και φιλοξενούσε κάτω από την ταμπέλα «Wanted» («Καταζητούνται») τους βουλευτές που ψήφισαν τον περασμένο Μάιο υπέρ του μνημονίου.Η αφίσα εκείνη βέβαια είχε…

διεύθυνση και υπογραφή («Αγωνιστική Συσπείρωση Εργαζομένων ΟΤΕ»),όμως η ουσία της δεν αλλάζει,όπως και το μήνυμα-έκκληση.Οι αφίσες έχουν την τιμητική τους και στον αντεξουσιαστικό χώρο.Το προηγούμενο Σάββατο στο κέντρο της Αθήνας ομάδα αντεξουσιαστών προχώρησε σε αφισοκόλληση.Υπό τον τίτλο «Αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι»,στη μαύρου φόντου αφίσα αναφέρονταν ονόματα δημοσιογράφων του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου,με την επίκληση της δικαιολογίας της σπίλωσης των κοινωνικών αγώνων. Η «συνέλευση αλληλεγγύης» που υπέγραφε την αφίσα γεννήθηκε το 2002,στο περιθώριο των συλλήψεων για τη «17 Νοέμβρη», δραστηριοποιήθηκε έντονα για κάθε σχετική υπόθεση περί τρομοκρατίας,ζητώντας εφαρμογή των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων,τους οποίους χαρακτήριζε«κοινωνικούς αγωνιστές»,και επανεμφανίστηκε με την περιβόητη αφίσα που έκανε τον γύρο,κυρίως,του Διαδικτύου. «Ηθελαν να με σκοτώσουν»

Ο πρώην πρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Πολυζωγόπουλος το 2006 έπεσε θύμα επίθεσης από 20 άτομα τα οποία τον ξυλοκόπησαν με αγριότητα (φωτογραφία αρχείου)

Στις 30 Ιανουαρίου 2006, περίπου στις οκτώ το βράδυ,20 άτομα είχαν στήσει ενέδρα στον τότε πρόεδρο της ΓΣΕΕ κ.Χρήστο Πολυζωγόπουλο . Εγκλώβισαν το αυτοκίνητό του στο κέντρο της Αθήνας και τον ξυλοκόπησαν άγρια,καταφέρνοντάς του 42 χτυπήματα μόνο στο κεφάλι.«Ηθελαν να με σκοτώσουν» λέει σήμερα στο «Βήμα». «Ηταν προσχεδιασμένη ενέργεια, με πολύμηνη προετοιμασία και εκτέλεση».Τονίζει αυτή τη διαφορά σε σχέση με περιστατικά όπως αυτό του Κωστή Χατζηδάκη,σημειώνοντας ότι«άλλο το “θέλω να χτυπήσω” και άλλο το “θέλω να σκοτώσω”». Εξηγεί όμως τα τωρινά γεγονότα, αποδίδοντάς τα «στην εποχή της γενίκευσης που ζούμε,σε μια εποχή όπου κυριαρχεί το ισοπεδωτικό “όλοι φταίνε”». Ο κ.Πολυζωγόπουλος δεν είναι αισιόδοξος για το αποσπασματικό των περιστατικών βίας.«Θα πολλαπλασιαστούν» εκτιμά.«Αν όλοι οι θεσμικοί παράγοντες που διαμορφώνουν συνειδήσεις,επηρεάζουν την κοινή γνώμη,δεν στρέψουμε την προσοχή μας στην αποφυγή της γενίκευσης και του ισοπεδωτισμού, θα γίνουν χιονοστιβάδα»τονίζει,σημειώνοντας ότι«δεν πρέπει να κατασκευάζονται εχθροί και στόχοι.

Χρειαζόμαστε μια ισορροπημένη κοινωνία,όχι όμως και συμβιβασμένη.Η αντιπαράθεση είναι θεμιτή,ακόμη και η σύγκρουση είναι υγεία.Η τυφλή ρήξη,αυτά τα χτυπήματα,είναι αρρώστια»λέει και καταλήγει: «Η βία φέρνει βία και οδηγεί με ακρίβεια στην κοινωνική παρακμή».