Με προσφορές στις πιστωτικές κάρτες προς αντικατάσταση των εορτοδανείων που αποτελούσαν παράδοση την περίοδο των Χριστουγέννων μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης επιχειρούν οι τράπεζες να τονώσουν την εμπορική αγορά και τον τζίρο των επιχειρήσεων με τις οποίες συνεργάζονται. Αντί να προχωρήσουν στο λανσάρισμα καταναλωτικών δανείων με προνομιακούς όρους, όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια, δημιουργούν κίνητρα στους πελάτες του για να κάνουν χρήση των ήδη εγκεκριμένων πιστωτικών τους ορίων.

Το γεγονός αυτό δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να πραγματοποιήσουν τις χριστουγεννιάτικες αγορές τους με ευνοϊκούς όρους, εξασφαλίζοντας είτε χαμηλότερα επιτόκια για την εξόφλησή τους ή μεγαλύτερη επιβράβευση μέσω των σχετικών προγραμμάτων. Διαγωνισμούς που αφορούν όλους τους κατόχους καρτών, ανεξάρτητα από την τράπεζα που τις εξέδωσε, διοργανώνουν οι δύο μεγαλύτεροι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι, Visa και Μastercard, σε όσους επιλέξουν να κάνουν τα ψώνια τους με «πλαστικό χρήμα» τις ημέρες των εορτών.

Με τις συγκεκριμένες καμπάνιες τα πιστωτικά ιδρύματα στοχεύουν να ενισχύσουν με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασφάλεια τα έσοδα από τις εργασίες των πιστωτικών καρτών, από τις οποίες κινείται πλέον ο τομέας της καταναλωτικής πίστης, με δεδομένο ότι η ζήτηση για τα τοκοχρεολυτικά ή ανοιχτά δάνεια της κατηγορίας παραμένει «παγωμένη». Για τρίτη συνεχή χρονιά δεν υπήρξε γενικευμένο λανσάρισμα προνομιακών προγραμμάτων με αφορμή τον ερχομό των Χριστουγέννων και τη σημαντική αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης σε σχέση με τους άλλους μήνες του χρόνου.

Τελευταία χρονιά που χορηγήθηκαν εορτοδάνεια ήταν το 2007, όπου μέσα σε ένα δίμηνο οι νέες εκταμιεύσεις έφτασαν τα 1,7 δισ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών είχαν αυξηθεί την ίδια περίοδο κατά 321 εκατ. ευρώ. Στην εποχή της πιστωτικής κρίσης τα νούμερα αυτά μοιάζουν ασύλληπτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στο πρώτο εννεάμηνο του 2010 τα υπόλοιπα των καταναλωτικών δανείων μειώθηκαν κατά 1 δισ.

ευρώ, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των νέων χορηγήσεων κατευθύνθηκε στην εξόφληση παλαιών χρεών.

Ετήσιο όφελος ως και €1.000

Ηκαμπάνια των τραπεζών δεν σταματά τις ημέρες των εορτών, αλλά συνεχίζεται όλο τον χρόνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι αν ένα νοικοκυριό πληρώνει το σύνολο των υποχρεώσεών του μέσω του «πλαστικού χρήματος» μπορεί να έχει ετήσιο όφελος που ανάλογα με τη χρήση ενδεχομένως να ξεπεράσει ακόμη και τα 1.000 ευρώ, όσο είναι περίπου δηλαδή ένας μηνιαίος μισθός. Οι τρόποι με τους οποίους οι καταναλωτές μπορούν να επωφεληθούν από τη χρήση των πιστωτικών καρτών είναι οι εξής:

1Ατοκη περίοδος. Οι καταναλωτές πραγματοποιώντας τις αγορές τους με τις κάρτες και με την προϋπόθεση ότι κάθε μήνα εξοφλούν το σύνολο της οφειλής τους μπορούν να μεταθέσουν τις πληρωμές τους ως και 45 ημέρες. Αυτό συμβαίνει διότι οι τράπεζες δεν χρεώνουν με τόκους τις αγορές που αποπληρώνονται στο 100% την ημέρα λήξης πληρωμής του μηνιαίου λογαριασμού. Αν εξοφληθεί ολόκληρο το οφειλόμενο ποσό δεν επιβάλλεται κανένας χρεωστικός τόκος. Με αυτόν τον τρόπο τα νοικοκυριά μπορούν να εκμεταλλευθούν στο έπακρο τον τρόπο λειτουργίας των πιστωτικών καρτών, προγραμματίζοντας ανάλογα τις αγορές τους. Ετσι μπορούν για παράδειγμα να προβούν σε μια μεγάλη δαπάνη αμέσως μετά την έκδοση του τελευταίου λογαριασμού, ώστε να εξασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή άτοκη περίοδο. Σημειώνεται ότι προϋπόθεση για να γίνουν όλα τα παραπάνω αποτελεί η επάρκεια του πιστωτικού υπολοίπου που παρέχεται από την τράπεζα.

2Ατοκες δόσεις. Ο ανταγωνισμός που έχει αναπτυχθεί στο λιανεμπόριο έχει οδηγήσει χιλιάδες επιχειρήσεις στην πώληση των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους με άτοκες δόσεις. Τόσο τα μεγάλα εμπορικά κέντρα όσο και οι πιο μικρές επιχειρήσεις δίνουν τη δυνατότητα στον καταναλωτή να εξοφλήσει το ποσό για την αγορά στην οποία προέβη σε 3, 6, 9, 12 ή και περισσότερες άτοκες δόσεις.

3Χαμηλότερα επιτόκια. Λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν νοικοκυριά που δεν έχουν τη δυνατότητα να εξοφλούν κάθε μήνα το σύνολο των οφειλών τους από κάρτες, ορισμένες τράπεζες δημιούργησαν προγράμματα που προσφέρουν χαμηλότερα επιτόκια για την εξόφληση αγορών αγαθών πρώτης ανάγκης, όπως είναι τα καύσιμα ή τα τρόφιμα. Ετσι η εξόφλησή τους γίνεται με επιτόκια ως και 70% χαμηλότερα σε σχέση με τα συμβατικά. Με τον τρόπο αυτόν μπορούν να εξοικονομηθούν σημαντικά ποσά από τους μειωμένους τόκους που τελικά πληρώνει το νοικοκυριό. Για παράδειγμα, σε μια οφειλή της τάξεως των 500 ευρώ οι τόκοι ενός έτους ανέρχονται σε περίπου 80 ευρώ με επιτόκιο 16%, ενώ με επιτόκιο 5% το κόστος πέφτει στα 25 ευρώ. Παράλληλα, έχουν ενεργοποιηθεί τα προγράμματα επιβράβευσης των νοικοκυριών που πληρώνουν στην ώρα τους την ελάχιστη μηνιαία καταβολή, η οποία συνήθως ανέρχεται στο 2,5% του εκάστοτε υπολοίπου. Πολλές είναι οι τράπεζες που απέστειλαν στους πελάτες τους το τελευταίο δίμηνο ενημερωτικό σημείωμα το οποίο αφορούσε τη μείωση του επιτοκίου τους ως και 2% λόγω της συνέπειας που επέδειξαν.

4Προγράμματα επιβράβευσης. Οσο περισσότερες και μεγαλύτερης αξίας συναλλαγές πραγματοποιεί με την κάρτα του ο κάτοχός της τόσο αυξάνεται το κέρδος που μπορεί να αποκομίσει. Οι τράπεζες ανταμείβουν με επιστροφή μετρητών ή με δωροεπιταγές ή με εκπτώσεις στις επόμενες αγορές τους καταναλωτές που κάνουν χρήση της κάρτας τους. Ορισμένες τράπεζες προσφέρουν απευθείας έκπτωση στον λογαριασμό του κατόχου της για όλες τις συναλλαγές του, δίνοντάς του τη δυνατότητα να κερδίζει ανάλογα με την κατανάλωση ως και 600 ευρώ κάθε χρόνο.

Οι προσφορές που «τρέχουν»
Πλέον το παιχνίδι των προσφορών παίζεται στις κάρτες, οι οποίες λειτουργούν ως ανοιχτή πίστωση. Αυτό σημαίνει ότι όσοι διαθέτουν πιστωτικά υπόλοιπα μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για τις αγορές τους, κερδίζοντας με ποικίλους τρόπους είτε στην περίπτωση που η κάρτα χρησιμοποιηθεί ως μέσο δανεισμού είτε ως μέσο πληρωμών. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν διάφορες προσφορές, οι οποίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:

α) Κάρτες με χαμηλότερα επιτόκια. Ειδικά για την περίοδο των εορτών ορισμένες τράπεζες δίνουν τη δυνατότητα στους πελάτες τους να δανειστούν μέσω των καρτών για την πραγματοποίηση των αγορών τους και να αποπληρώσουν την οφειλή με επιτόκια χαμηλότερα ως και 50% σε σχέση με τα αντίστοιχα των καταναλωτικών δανείων. Οι οφειλές που θα δημιουργηθούν αυτές τις ημέρες θα μπορούν να εξοφληθούν με ευνοϊκούς όρους, όπως συνέβαινε παλαιότερα και με τα εορτοδάνεια.

β) Μεγαλύτερη επιβράβευση των αγορών. Αλλες τράπεζες κάνουν πιο ελκυστικά τα χαρακτηριστικά των προγραμμάτων επιβράβευσης των κατόχων των καρτών τους, ανταμείβοντάς τους περισσότερο σε σχέση με τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου. Για παράδειγμα, μεγάλη εμπορική τράπεζα προσφέρει τετραπλάσιους πόντους για τις αγορές που θα πραγματοποιήσουν αυτές τις ημέρες. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται το κέρδος που θα έχουν στις επόμενες αγορές τους. Αλλες τράπεζες προσφέρουν αυξημένες εκπτώσεις ή δωροεπιταγές ειδικά για τις αγορές στις συμβεβλημένες επιχειρήσεις ως και το τέλος του χρόνου.

γ) Διαγωνισμοί από Visa και Μastercard. Οι δύο χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί θα πραγματοποιήσουν τον ερχόμενο μήνα κληρώσεις προσφέροντας στους τυχερούς πλούσια δώρα. Για να κερδίσει κάποιος συμμετοχή στην κλήρωση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τις κάρτες που φέρουν το σήμα τους, ανεξάρτητα από την τράπεζα που τις εξέδωσε. Οσο πιο μεγάλος είναι ο αριθμός των συναλλαγών τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για κάποιον να κερδίσει το έπαθλο. Στόχος των δύο εταιρειών είναι να εξοικειώσει τους έλληνες καταναλωτές με τη χρήση της κάρτας για τις καθημερινές τους συναλλαγές.