Τέσσερις-πέντε απολύτως έμπιστοι βοηθοί του Τζούλιαν Ασάνζ, εκατοντάδες εθελοντές, χιλιάδες ανώνυμοι πληροφοριοδότες, δεκάδες χιλιάδες μικροχρηματοδότες. Σέρβερ υπολογιστών κρυμμένοι για ασφάλεια σε παλιά πολεμικά καταφύγια, συνεχείς μετακινήσεις των (μη
αμειβομένων) στελεχών, πολλές συσκευές κινητών τηλεφώνων. Κριτές και νομικοί εξετάζουν την αξία των αποκαλυπτικών αρχείων και δίνουν το τελικό ΟΚ προτού τα εκτοξεύσουν μαζικά στον κυβερνοχώρο. Τα πιο έγκυρα ΜΜΕ στήνουν ασπίδα προστασίας στο WikiLeaks με αντάλλαγμα να δημοσιεύουν πρώτα τις πολυπόθητες πληροφορίες. Στελέχη τραπεζών και επιχειρήσεων,
στρατιωτικοί, διπλωμάτες, δημοσιογράφοι, αλλά και πολίτες με πρόσβαση σε κάθε είδους αρχεία «ξεμπροστιάζουν» ανώνυμα την πολιτική και οικονομική εξουσία, της οποίας αποτελούν τμήμα. Είναι φανερό: ο μηχανισμός του αποκαλυπτικού ιστοτόπου WikiLeaks δουλεύει σαν καλοκουρδισμένο ελβετικό «ρολόι». Αλλά πώς δουλεύει ακριβώς;
Το WikiLeaks λειτουργεί με μια μικρή ομάδα αφοσιωμένων και σκληρά εργαζομένων ανθρώπων. Δεν είναι περισσότεροι από πέντε και ελάχιστοι γνωρίζουν πού βρίσκονται. Τους συντόνιζε ως τη σύλληψή του στο Λονδίνο ο ίδιος ο Ασάνζ, μέσω πολλών κινητών τηλεφώνων και ταξιδεύοντας διαρκώς μαζί με σωματοφύλακες.
Οι διαχειριστές επιβοηθούνται από 800 εθελοντές και μερικές δεκάδες χιλιάδες άλλα άτομα που διατηρούν μια πιο χαλαρή σχέση με το WikiLeaks. Είναι μηχανικοί, δημοσιογράφοι, κομπιουτεράδες, μαθηματικοί, φοιτητές και ακτιβιστές.
Οποιος θέλει, μπορεί να στείλει αρχεία με έγγραφα ή οπτικοακουστικό υλικό. «Δεχόμαστε απόρρητο, λογοκριμένο ή με άλλο τρόπο απαγορευμένο υλικό με πολιτική, διπλωματική ή ηθική σημασία, αλλά όχι φήμες, απόψεις ή πρωτογενές υλικό και αναφορές που ήδη έχουν δημοσιοποιηθεί» έχει ξεκαθαρίσει ο Ασάνζ. Ανώνυμοι γραφειοκράτες, διπλωμάτες, δημοσιογράφοι, στρατιωτικοί αποτελούν τους καλύτερους πληροφοριοδότες του WikiLeaks.
Οι βοηθοί του Ασάνζ σε ρόλο «κριτών» αποφασίζουν αν αξίζει να δημοσιευτεί ή όχι ένα αποκαλυπτικό αρχείο στο Διαδίκτυο. Προσπαθούν να προσδιορίσουν τα κίνητρα και τους στόχους του ανώνυμου πληροφοριοδότη. Αν κριθεί ότι τα κίνητρα είναι ευγενή και το αρχείο περάσει τις εξετάσεις, ανεβαίνει αμέσως στο Ιnternet.
«Χρησιμοποιούμε προχωρημένες κρυπτογραφικές τεχνικές και νομικές δικλίδες για να προστατεύσουμε τις πηγές μας» έχει εξηγήσει ο Ασάνζ. «Στόχος μας είναι να δώσουμε τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσβαση στο ευρύ κοινό όσοι υφίστανται λογοκρισία ή δεν έχουν άλλο τρόπο να το κάνουν». Το WikiLeaks χρηματοδοτείται κυρίως από δωρεές προσώπων που πιστεύουν στη σημασία του έργου του. Οι δωρεές γίνονται κυρίως με μικρά ποσάυπάρχει ένα άτυπο όριο 2.000 ευρώώστε να μην το παίρνουν χαμπάρι οι τράπεζες. Τα έξοδά του ανέρχονται σε 200.000 ευρώ τον χρόνο, κυρίως για τη χρήση των σέρβερ, την αγορά εξοπλισμού και τα ταξίδια των υπευθύνων.
Πέρυσι τέτοια εποχή το WikiLeaks δεχόταν απλώς νέο υλικό και τα παλαιότερα αρχεία του δεν ήταν διαθέσιμα. Λέγεται ότι ο Ασάνζ το έκανε για να υποχρεώσει τους δωρητές να μην εφησυχάζουν. Οπως και έγινε: μέσα σε δύο μήνες- τον Φεβρουάριο του 2010- η κατάσταση ομαλοποιήθηκε.
Τα οικονομικά προβλήματα επανήλθαν μετά τον τελευταίο σάλο και δεν θα λυθούν σύντομα. Η Visa, η ΜasterCard, η ΡayΡal και το ελβετικό ταχυδρομικό ταμιευτήριο (ΡostFinance) ανακοίνωσαν ότι σταματούν την επεξεργασία των πληρωμών προς το WikiLeaks, εμποδίζοντας όσους τη χρηματοδοτούν. Υπάρχουν όμως ακόμη ανοιχτοί τραπεζικοί λογαριασμοί στη Γερμανία και την Ισλανδία, καθώς και μια ταχυδρομική θυρίδα στην Αυστραλία. Η σύλληψη του 39χρονου Αυστραλού προκάλεσε την οργή των πάμπολλων υποστηρικτών του WikiLeaks, οι οποίοι, θυμίζοντας πρακτική ένοπλης οργάνωσης, με την ονομασία «Ανώνυμοι» (Αnonymus), προκηρύξεις κ.λπ., στράφηκαν εναντίον του «εχθρού». Ετσι, η ΜasterCard, η σουηδική εισαγγελία που εξέδωσε το ένταλμα για τη σύλληψη, το γραφείο ενός σουηδού δικηγόρου και άλλοι είδαν τους ιστοτόπους τους να «πέφτουν» από την επίθεση των «χακτιβιστών», δηλαδή των ακτιβιστών που παλεύουν με όπλο το χάκινγκ.
Το ίδιο το Ιnternet διασφαλίζει το WikiLeaks και τη μακροημέρευσή του, καθώς η φιλοξενία του σε τόσα διαφορετικά μέρη καθιστά σχεδόν αδύνατη τη διακοπή της λειτουργίας του. Αυτός είναι και ο εφιάλτης των κυβερνήσεων: αν ο Ασάνζ και η παρέα του εκλείψουν, το site θα συνεχίσει να υπάρχει. Και «οι Ασάνζ του μέλλοντος» περιμένουν ταμπουρωμένοι στα ψηφιακά τους οχυρά.
«Ιερή συμμαχία» με τα κορυφαία μίντια
Το WikiLeaks «χάρισε» σε μεγάλες εφημερίδες («Νew Υork Τimes», «Guardian», «Le Μonde», «Εl Ρais») και περιοδικά («Der Spiegel») το προνόμιο της δημοσίευσης των αρχείων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που έχει στην κατοχή του.
Η λογική είναι απλή: οι δημοσιογράφοι δεν αρνούνται να δημοσιεύσουν το υλικό, ο διεθνής μιντιακός θόρυβος λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας για τον ιστότοπο και τον ιδρυτή του. Εξάλλου στο παρελθόν μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί όπως το πρακτορείο Αssociated Ρress και η εφημερίδα «Los Αngeles Τimes» έχουν καλύψει νομικά έξοδα για τις περισσότερες από 100 αγωγές που έχει δεχτεί ως τώρα το Wikileaks. Τυχαίο;
Σε θέση μάχης, 30 μέτρα κάτω από τη γη
Για την ασφαλή λειτουργία του WikiLeaks έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο από σέρβερ σε ολόκληρο τον κόσμο, που δίνει τη δυνατότητα στους διαχειριστές του site να το μεταφέρουν κατά βούληση και ανάλογα με τις περιστάσεις. Αυτό συνέβη μετά την πρόσφατη εκδίωξή του από τον βασικό πάροχό του στις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕveryDΝS και το «λουκέτο» στη Γαλλία, στην Κίνα και αλλού. Η «βάση» του παραμένει πάντως στη Σουηδία. Ο σουηδικός πάροχος Βahnhof διατηρεί τους σέρβερ του σε ένα παλιό πολεμικό καταφύγιο, σε βάθος 30 μέτρων κάτω από τη γη!
Το σουηδικό «Κόμμα των Πειρατών», που έκανε την έκπληξη στις τελευταίες ευρωεκλογές, φιλοξενεί επίσης σέρβερ του WikiLeaks, καθώς είναι δεδομένη η θέση του υπέρ της ελεύθερης διακίνησης πληροφοριών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ,REUTERS/Ruben Sprich
