Η γαλάζια φάλαινα, το μεγαλύτερο ζώο που έζησε ποτέ στη Γη, έχει τόσο μεγάλο και ελαστικό στόμα που μπορεί να κάνει μια χαψιά όγκους νερού ίσους με το βάρος της, αποκαλύπτουν νέοι υπολογισμοί.

Η απειλούμενη υπό εξαφάνιση γαλάζια φάλαινα (Balaenoptera musculus) ανήκει στις μπαλαινοφόρες φάλαινες (ή μυστακοκύτη), οι οποίες δεν έχουν δόντια αλλά μπαλαίνες, δηλαδή κεράτινα ελάσματα που φιλτράρουν το νερό.

Μπορούν έτσι να κατακρατούν στο σπηλαιώδες στόμα τους ολόκληρα κοπάδια από κριλ, τα μικροσκοπικά καρκινοειδή που αποτελούν τη βασική πηγή τροφή τους.

Ο Δρ Τζέρεμι Γκόλντμπογκεν στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο ξεκίνησε την έρευνα θέλοντας να μελετήσει κάτι διαφορετικό -πόση ενέργεια ξοδεύουν οι γαλάζιες φάλαινες σε κάθε κατάδυσή του.

Διαπίστωσε ότι η μέση διάρκεια κατάδυσης ήταν μόλις 11 λεπτά, χρόνος που φαίνεται υπερβολικά λίγος για ένα θαλάσσιο θηλαστικό τέτοιου μεγέθους.

Ο ερευνητής προσπάθησε τότε να υπολογίσει γιατί οι γαλάζιες φάλαινες καταναλώνουν το διαθέσιμο οξυγόνο τόσο γρήγορα.

Χρησιμοποιώντας υπολογιστικά μοντέλα και μετρήσεις από αισθητήρες που είχαν συνδεθεί στα κήτη, η ομάδα του Δρ Γκόλνμπογκεν έλυσε το μυστήριο: οι φάλαινες χρειάζονταν τεράστια ποσά οξυγόνου για να ανοίξουν το στόμα και να καταπιούν την τροφή τους. Συγκεκριμένα, η ενέργεια που απαιτεί μια χαψιά νερού είναι 100 φορές μεγαλύτερη από την ενέργεια που απαιτεί η κατάδυση.

Οι αισθητήρες έδειξαν ότι οι φάλαινες καταδύονται σε βάθος περίπου 200 μέτρων και στη συνέχεια στρέφουν το κεφάλι προς τα πάνω και ανοίγουν το στόμα.

Δεδομένου ότι το δέρμα κάτω από το στόμα έχει μεγάλες πτυχώσεις και αποθέσεις υποδόριου λίπους, το στόμα της μπορεί να τεντωθεί καθώς ανοίγει και να γίνει μεγάλο σαν αερόστατο.

«Το ισοδύναμο θα ήταν να μπορεί κανείς να βάλει το χέρι μέσα στο στόμα και κάτω από το δέρμα μέχρι να φτάσει στον αφαλό» σχολίασε στο BBC ο Δρ Ρόμπερτ Σάντγουικ, μέλος της ερευνητικής ομάδας από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας.

Οι υπολογισμοί της ομάδας έδειξε ότι μια γαλάζια φάλαινα των 90 τόνων θα μπορούσε να χωρέσει στο στόμα της 90 τόνους νερού ή μια άλλη γαλάζια φάλαινα με το ίδιο μπόι.

H έρευνα δημοσιεύεται στο Journal of Experimental Biology.ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ