«ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ κόμματα υπάρχει συναίνεση για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων». Αυτό τονίζει μιλώντας στο «Βήμα» ο Ντάνιελ Μπένετ Σμιθ. Στην πρώτη, αποκλειστική του συνέντευξη άμα τη ελεύσει του στην Αθήνα ο νέος αμερικανός πρεσβευτής
τονίζει ότι η συναίνεση αφορά την παραδοχή ότι «η Ελλάδα πρέπει να εξέλθει από την κρίση και να λύσει τα προβλήματα που την έφεραν εδώ». Και εκφράζει την «πολύ μεγάλη υποστήριξη» της Ουάσιγκτον προς την ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά στον κ. Γ. Παπανδρέου, αλλά και τον θαυμασμό του για την εξωτερική πολιτική
την οποία ακολουθεί, ιδιαίτερα έναντι της Τουρκίας. Ο κ. Σμιθ ξεκαθαρίζει ότι «ο δρόμος για την έξοδο από την κρίση έχει ένα όνομα:επενδύσεις» . Αφήνει επίσης ανοιχτό το παράθυρο για επίσκεψη είτε της Χίλαρι Κλίντον είτε του αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν στην Ελλάδα σε πρώτη ευκαιρία.
Αυτό που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη του γραφείου του αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα είναι το πόσο λιτό είναι- καμία σχέση με τα χλιδάτα υπουργικά γραφεία στην Ελλάδα, τα οποία ο κάθε νέος ένοικος αλλάζει δαπανώντας τεράστια ποσά κατά το δοκούν. Η πρώτη ερώτηση προς τον κ. Σμιθ δεν θα μπορούσε παρά να αφορά τη σχέση του με την κυρία Κλίντον, της οποίας υπήρξε «προσωπάρχης» ως το περασμένο καλοκαίρι.
«Είναι πολύ αποφασιστική και αφοσιωμένη. Και σε προσωπικό επίπεδοείναι πολύ θερμή. Ξέρετε, λίγο μετά την ορκωμοσία τηςήρθε στο γραφείο μου.Ηταν η πρώτη φορά που ένας υπουργός έμπαινε στο γραφείο μου.Και όχι μόνο αυτό,αλλά, αντί να με ρωτήσει για τα επαγγελματικά,με ρώτησε για την οικογένειά μου. Αυτό με έκανε να αισθανθώ πιο άνετα» θυμάται.
Ο κ. Σμιθ ήταν ενήμερος για το «βαρύ ιστορικό φορτίο» που φέρουν τόσο το κτίριο της πρεσβείας που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Βάλτερ Γκρόπιους όσο και το αξίωμα του αμερικανού πρεσβευτή. Πολλοί εκ των προκατόχων του άλλωστε, υπήρξαν αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, όπως ο Τζον Πιουριφόι, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κλίμα αντιαμερικανισμού. Ο κ. Σμιθ πάντως επιμένει ότι «οι Ελληνες έχουν θετική γνώμη για τους Αμερικανούς,χωρίς αυτό να σημαίνει ότι συμφωνούν πάντα με την αμερικανική εξωτερική πολιτική».
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται πάντως σήμερα σε πολύ καλό σημείο. «Ειλικρινά,υπάρχει πολύ μεγάλη υποστήριξη στην ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά στον πρωθυπουργό Παπανδρέου» τονίζει. «Η σχέση του κ.Παπανδρέου με τον πρόεδρο Ομπάμα και την κυρία Κλίντον είναι άριστη.Υπάρχει σεβασμός στο πρόσωπό του για τα όσα δύσκολα κάνει η Ελλάδα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις χρηματοοικονομικές αγορές και για να αντιμετωπίσει τις οικονομικές προκλήσεις. Θαυμάζουμε επίσης την εξωτερική πολιτική του Γιώργου Παπανδρέου. Η ενεργητική διπλωματία του,όχι μόνο στην περιοχή αλλά και ευρύτερα,δείχνει ότι συνεισφέρει ουσιαστικά στη σταθερότητα και στην επίλυση κοινών προβλημάτων» .
Κατά τον κ. Σμιθ, «η Ελλάδα κάνει αυτό που χρειάζεται για να μειώσει το έλλειμμα και προχωρεί σε μεταρρυθμίσεις σε θεσμούς που ίσως είχαν συμβάλει στη δημιουργία του ελλείμματος αυτού. Αυτό κάνουμε και εμείς στις ΗΠΑ.Αλλά μία από τις βασικότερες προκλήσεις που και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν είναι να βρούμε τρόπο εξόδου από την κρίση ώστε να μπούμε στον δρόμο της ανάπτυξης. Και στις δύο περιπτώσεις, ο δρόμος αυτός έχει το όνομα “επενδύσεις”. Χρειάζεται να δημιουργηθεί κλίμα τέτοιο ώστε οι επενδυτές να θέλουν να επενδύσουν. Χρειάζεται λοιπόν διαφάνεια τόσο στο οικονομικό σύστημα όσο και στο ρυθμιστικό πλαίσιο. Απαιτούνται σταθερότητα και συνέπεια στο φορολογικό σύστημα.
Πώς κρίνει ο αμερικανός πρεσβευτής τη γενικότερη στάση των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων στην παρούσα συγκυρία; «Στα μεγάλα κόμματα και ειδικότερα στην αξιωματική αντιπολίτευση υπάρχει συναίνεση για την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις. Τώραο τρόπος με τον οποίο αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα πραγματοποιηθούν αποτελεί αντικείμενο διαλόγου. Υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι η Ελλάδα πρέπει να εξέλθει από την κρίση και να λύσει τα προβλήματα που την έφεραν εδώ. Ανάλογος διάλογος διεξάγεται και στις ΗΠΑ».
WIKILEAKS
«Η εξωτερική πολιτική δεν γίνεται με διαρροές»
Σφοδρό πλήγμα έχει δεχθεί τις τελευταίες ημέρες η αμερικανική διπλωματία. Οι διαρροές στο WikiLeaks έχουν αμαυρώσει την εικόνα της Ουάσιγκτον και των εκπροσώπων της διεθνώς.Ο κ.Σμιθ αρνήθηκε ευγενικά να σχολιάσει το περιεχόμενο των τηλεγραφημάτων και περιορίστηκε σε μια γενικότερη τοποθέτηση.
«Η δημοσίευση απόρρητων πληροφοριών δεν είναι μόνο παράνομη.Θέτει σε κίνδυνο ζωές ανθρώπων και υποσκάπτει την εθνική μας ασφάλεια»επισημαίνει.«Ο διάλογος μεταξύ κρατών είναι κρίσιμος για την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε προβλήματα και προκλήσεις. Ο Τύπος έχει εστιάσει προς το παρόν στην κουτσομπολίστικη πλευρά αυτών των τηλεγραφημάτων.Η εξωτερική μας πολιτική γίνεται δημόσια.Και γίνεται από την Ουάσιγκτον,όχι από τα τηλεγραφήματα των πρεσβειών ανά τον κόσμο.Αυτές οι διαρροές υποσκάπτουν την εμπιστευτικότητα.Και επανέρχομαι στο ζήτημα των ανθρωπίνων ζωών.Υπάρχουν χώρες στις οποίες μιλάμε με ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή με αντιφρονούντες που θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο μιλώντας σε εμάς.Δεν υπάρχει τίποτε το ευγενές λοιπόν στο να αποκαλύπτεις αυτές τις πληροφορίες».
«Συνεχίστε τον διάλογο με την Τουρκία»
Με ιδιαίτερα θερμά λόγια μίλησε ο κ.Σμιθ για τη νέα εποχή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. «Είμαστε πολύ ενθαρρυμένοι από την ελληνοτουρκική προσέγγιση σε μια σειρά θέματα.
Και πρέπει να αναγνωρισθεί στον έλληνα πρωθυπουργό το άνοιγμά του προς την τουρκική κυβέρνηση,αλλά και οι αντίστοιχες κινήσεις τουΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Από αυτές τις κινήσεις μόνο ωφελημένες μπορούν να βγουν οι δύο χώρες.
Ξέρω ότι μερικά από τα προβλήματα είναι πολύ δύσκολα και διαρκούν πολλά χρόνια, οπότε δεν μου αρέσει να είμαι αφελής.Ο διάλογος όμως μόνο καλό μπορεί να κάνει είτε για την επίλυση των θεμάτων του Αιγαίου είτε για το Κυπριακό».
Ο αμερικανός πρεσβευτής υπήρξε πάντως πολύ προσεκτικός όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο η συνεκμετάλλευση των πιθανών ενεργειακών πόρων στο Αιγαίο να βοηθήσει να υπερκεραστούν οι διμερείς ελληνοτουρκικές διαφορές.«Δεν θα ήθελα να σχολιάσω τα περί συνεκμετάλλευσης.Αυτό πρέπει να το αποφασίσουν η Ελλάδα και η Τουρκία.Θα σας πω όμως το εξής.Οι οικονομικές σχέσεις είναι πολύ σημαντικές και ισχυροποιούνται συνεχώς.
Δεν λύνουν όλα τα προβλήματα αλλά συνεισφέρουν στον διάλογο».
Απότα όσα λέει πάντως ο κ. Σμιθ καθίσταται σαφής η ανησυχία των Ηνωμένων Πολιτειών για τη νέα τουρκική εξωτερική πολιτική.«Η Δύση χάνει την Τουρκία;» ήταν το ερώτημα και η απάντηση του αμερικανού πρεσβευτή ήταν χαρακτηριστική: «Θέλουμε η Τουρκία να είναι προσανατολισμένη προς τη Δύση.Και θέλουμε την τελική ένταξή της στην ΕΕ, μια άποψη που συμμερίζεται και η Ελλάδα.Δεν είμαι αφελής όμως και αναγνωρίζω τα προβλήματα στην πορεία αυτή.Διακρίνει κανείς σαφώς αλλαγές στη χώρα αυτή.
Υπάρχουν αλλαγές και σε ορισμένες πτυχές της εξωτερικής πολιτικής της,είτε επειδή βλέπουν κάποια πράγματα από διαφορετική σκοπιά ή επειδή θέλουν να έχουν μια πιο ισορροπημένη πολιτική.Η αίσθησή μου είναι όμως ότι η σχέση Δύσης- Τουρκίας παραμένει σημαντική».
Οι προκάτοχοι του κ. Σμιθ που θα θυμόμαστε…
OΙ «ΚΑΚΟΙ»…
Ο πλέον αντιδημοφιλής αμερικανός πρεσβευτής στη σύγχρονη ελληνική ιστορία υπήρξε αναμφίβολα ο Τζον Πιουριφόι(1950-1953,φωτογραφία).Στα πρώτα χρόνια μετά τον εμφύλιο πόλεμο ο Πιουριφόι εθεωρείτο ο άνθρωπος που ουσιαστικά διοικούσε τη χώρα σε συνεργασία με το Παλάτι.ΟΝόρμπερτ Ανσουτζπου υπήρξε για σύντομο διάστημα,το καλοκαίρι του 1965,επιτετραμμένος φέρεται να αγωνιούσε πώς θα ολοκληρωθεί η εξαγορά και αποστασία βουλευτών της Ενώσεως Κέντρου.
…ΚΑΙ Ο «ΚΑΛΟΣ»
Η άνοδος τουΑνδρέα Παπανδρέουστην εξουσία αλλά και η τρομοκρατία έστρεψαν τους Αμερικανούς σε έμπειρους διπλωμάτες όπως οΡόμπερτ Κίλι(1985-1989).Ο Κίλι γνώριζε καλά την Ελλάδα από την προηγούμενη θητεία του στη χώρα μας στα τέλη της δεκαετίας του 1960.Ο Κίλι είχε καλές σχέσεις με τον Ανδρέα και ήταν ο μόνος αμερικανός διπλωμάτης που συναντούσε τη Μαργαρίτα μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχώνΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
