ΑΒΕΒΑΙΗ θεωρείται η επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου ύψους 110 δισ. ευρώ από την τρόικα, παρά το γεγονός ότι το ΔΝΤ συμφωνεί και το Εurogroup δεσμεύθηκε ότι θα εξετάσει το ελληνικό αίτημα μετά την ανακοίνωση του πακέτου διάσωσης της Ιρλανδίας. Η αβεβαιότητα σχετίζεται με τη βούληση των Γερμανών να πειστούν ότι δεν θα
υπάρξει παρέκκλιση από το μνημόνιο, αλλά και με την αυξημένη αβεβαιότητα που απλώνεται στην ευρωζώνη μετά την επέκταση της κρίσης σε άλλες χώρες. Το θέμα της επιμήκυνσης ωστόσο έχει τεθεί σε εμπιστευτικές συζητήσεις του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου με τον γερμανό ομόλογό του κ. Β. Σόιμπλε και τη Γαλλίδα κυρία Κριστίν Λαγκάρντ, ενώ και ο κ. Λ. Παπαδήμος φέρεται να έχει θίξει τις λεπτομέρειες μιας τέτοιας διευθέτησης στις
συναντήσεις του στη Φραγκφούρτη και στο Βερολίνο τις τελευταίες εβδομάδες. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, αν όλα πάνε καλά, η συμφωνία για την επιμήκυνση θα ακολουθήσει την οριστικοποίηση του νέου Μηχανισμού Σταθεροποίησης που προετοιμάζει ο κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ εν όψει της συνόδου κορυφής, καθώς προέχουν η σταθεροποίηση της ευρωζώνης και η διάσωση του ευρώ.
Μπορεί ο κ. Ντομινίκ Στρος-Καν να μίλησε στη σύνοδο του ΔΝΤ στις αρχές Οκτωβρίου για την επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου της τρόικας στην Ελλάδα και να καταφθάνει την Τρίτη στην Αθήνα με αυτό το δώρο για τον κ. Γ. Παπανδρέου , ωστόσο στο υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζουν ότι η επιμήκυνση της αποπληρωμής των ευρωπαϊκών 2/3 του δανείου δεν θα εγκριθεί παρά μόνο έπειτα από επίπονη διαπραγμάτευση της ελληνικής πλευράς με τους εταίρους της και με τη «σφραγίδα» της τρόικας ότι το μνημόνιο εφαρμόζεται κατά γράμμα. Σε περίπτωση όμως που η κρίση επεκταθεί πέραν της Ιρλανδίας θα είναι δύσκολο για τα Κοινοβούλια να εγκρίνουν, όχι μόνο την επιμήκυνση, αλλά ακόμη και την εκταμίευση της επόμενης δόσης, και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αναζητηθούν νέοι τρόποι αναπλήρωσης των κεφαλαίων, πιθανώς από τον νέο ενισχυμένο Μηχανισμό Σταθεροποίησης που προετοιμάζει τώρα ο κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Κατά συνέπεια, η Αθήνα γνωρίζει ότι η επιμήκυνση περνάει από τη σταθεροποίηση της ευρωζώνης και η σταθεροποίηση εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του νέου μηχανισμού. Ο νέος μηχανισμός
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο νέος Μηχανισμός Σταθεροποίησης θα έχει τρία χαρακτηριστικά. Πρώτον, τριπλασιασμό των διαθέσιμων κεφαλαίων σε σχέση με τα κεφάλαια του τωρινού μηχανισμού έτσι ώστε αυτά να ανέλθουν σε 2-2,5 τρισ. ευρώ. Δεύτερον, οριστικοποίηση του αυστηρού μοντέλου δημοσιονομικής πειθαρχίας για τα κράτη της ευρωζώνης. Και τρίτον, εύσχημη εγκατάλειψη των «γερμανικών ευρεσιτεχνιών» και ενσωμάτωση ρυθμίσεων κοντά στους κανόνες που εφαρμόζει το ΔΝΤ σε περιπτώσεις αδυναμίας δανεισμού κρατών. Σύμφωνα με τους κανόνες αυτούς οι δανειστές δεν υπόκεινται σε ζημιές παρά μόνο ως έσχατη λύση. «Η ευρωζώνη θα προχωρήσει σε μια τέτοια πρόταση γιατί η κρίση κινδυνεύει να αγγίξει την καρδιά της Ευρώπης» εκτιμά ο πρώην υπουργός Οικονομικών κ. Ι. Παπαντωνίου . «Ως τώρα οι αγορές χαρακτήριζαν την Ελλάδα σάπιο κλαδί στο δέντρο, τώρα όμως κινδυνεύει η ρίζα του δέντρου αφού αν πτωχεύσουν ακόμη μερικές χώρεςκινδυνεύει με πτώχευση το γερμανικό τραπεζικό σύστημα που έχει δανείσει τις χώρες αυτές». Ο πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ κ. Λ.Παπαδήμος βρισκόταν τις προηγούμενες ημέρες στη Φραγκφούρτη και στο Βερολίνο και έχει συμμετάσχει στις σχετικές συζητήσεις για τον νέο μηχανισμό, για τον οποίο όμως πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί.
Ο φαύλος κύκλος
Εκείνο που προσδίδει υψηλή αβεβαιότητα στις ελληνικές εξελίξεις είναι ότι όπως ομολογούν παράγοντες των αγορών με τους οποίους ήλθε σε επαφή «Το Βήμα της Κυριακής», ακόμη και ένας νέος πανίσχυρος μηχανισμός μπορεί να μην είναι αρκετός για να σταματήσει την κρίση. Οι τραυματισμένες αγορές εκτιμούν ότι μια ευρωζώνη πολύ χαμηλής ανάπτυξης και αυξανόμενων κρατικών και εταιρικών χρεών, η οποία προσδιορίζεται από τη διπλή αδυναμία υποτίμησης του νομίσματος και κοπής νέου χρήματος, δεν μπορεί να αποφύγει την αναδιαπραγμάτευση και την «κουρά» των κρατικών και τραπεζικών χρεών. Όλοι γνωρίζουν όμως ότι η κουρά ενός αμνού θα προκαλέσει πανικό στο κοπάδι. Θα πυροδοτήσει φαινόμενα «ντόμινο» πτώχευσης κρατών και τραπεζών και γι΄ αυτό απλώς δεν μπορεί να αποφασιστεί. Ενδέχεται όμως να επιβληθεί από τις ίδιες τις εξελίξεις. Γι΄ αυτό τα πακέτα διάσωσης ερμηνεύονται από πολλούς ως κεκαλυμμένα «σήματα συναγερμού». Εκτιμάται ότι αποφασίστηκαν για να προσφερθεί χρόνος στις τράπεζες έτσι ώστε να προλάβουν να απομακρυνθούν από το κρατικό χρέος και να κατασκευάσουν «κιβωτούς ρευστότητας» για να διασωθούν από τον πιθανό κατακλυσμό. Κλείνοντας όμως τους κρουνούς των δανείων σε επιχειρήσεις και κράτη βυθίζουν τις οικονομίες σε μεγαλύτερη ύφεση, αυξάνουν τα spreads των κρατικών ομολόγων και συμβάλλουν στην επέκταση της κρίσης δανεισμού σε μέχρι πρότινος υγιείς χώρες διαμορφώνοντας έτσι τις προϋποθέσεις για έναν καταστροφικό φαύλο κύκλο. ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
