Ε κείνο το πρωινό του Αυγούστου του 2008, λίγα μόλις 24ωρα μετά την κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ρωσίας – Γεωργίας στον Καύκασο, στον υπαίθριο χώρο δίπλα από το βομβαρδισμένο Κοινοβούλιο του Τσχινβάλι, επικρατούσε οργασμός εργασίας. Στρατιώτες και πολίτες δούλευαν πυρετωδώς για να στήσουν την πρόχειρη εξέδρα και έτρεχαν εδώ κι εκεί προκειμένου να τακτοποιήσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες για την «επινίκια» συναυλία που διοργάνωνε το ίδιο βράδυ στην πόλη τους το Κρεμλίνο και επρόκειτο να μεταδοθεί τηλεοπτικώς σε ολόκληρη τη ρωσική επικράτεια. Λίγες ώρες αργότερα ο Βαλέρι Γκέργκιεφ ανέβηκε στη σκηνή περιστοιχισμένος από μικρά παιδιά της περιοχής. Προτού η Ορχήστρα του Θεάτρου Μαριίνσκι (πρώην Κίροφ) της Αγίας Πετρούπολης παίξει τις πρώτες νότες από τη Συμφωνία του Λένινγκραντ του Σοστακόβιτς ξυπνώντας μνήμες στους παλαιότερους, ο σουπερστάρ ρώσος αρχιμουσικός, Καυκάσιος και ο ίδιος στην καταγωγή, απευθύνθηκε στο πολυπληθές κοινό που κρατούσε αναμμένα κεριά και σημαίες της Ρωσίας και της Οσετίας.

«Ηρθα να δω με τα μάτια μου την καταστροφή της πόλης» είπε ο Γκέργκιεφ, παρομοιάζοντας το Τσχινβάλι με το Στάλινγκραντ. «Χωρίς την παρέμβαση του ρωσικού στρατούτα θύματα θα ήταν αναμφίβολα απείρως περισσότερα.Ως Οσετόςείμαι βαθιά ευγνώμων στη χώρα μου,τη μεγάλη Ρωσία,για αυτή τη βοήθεια…».

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Γκέργκιεφ, λαϊκός ήρωας στη Ρωσίας και ντε φάκτο «μουσικός πρέσβης» της χώρας στο εξωτερικό, όπως τον έχουν επανειλημμένως αποκαλέσει, επιχειρούσε μια δυναμική πολιτική παρέμβαση. Το 2004, λίγες ημέρες μετά τα τραγικά γεγονότα στο σχολείο του Μπεσλάν, εμφανίστηκε στην τηλεόραση συνιστώντας ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση. Τόσο αυτό, αλλά κυρίως η συναυλία στο Τσχινβάλι- η οποία προκάλεσε διεθνώς αμφιλεγόμενα σχόλια- επανέφεραν στο προσκήνιο την πολυσυζητημένη φιλία του 57χρονου Γκέργκιεφ με τον ισχυρό άνδρα της χώρας του, τον πρωθυπουργό Βλαντίμιρ Πούτιν. Εχει υποστηριχθεί μάλιστα ότι η φιλία των δύο ανδρών έχει «σφραγιστεί» από αμοιβαία κουμπαριά (ο ένας φερόταν ως νονός των παιδιών του άλλου), αλλά η φήμη αυτή έχει διαψευστεί κατηγορηματικά από τον Γκέργκιεφ.

Γεννημένος στις 2 Μαΐου 1953 στη Μόσχα, γιος συνταγματάρχη του σοβιετικού στρατού, ο Γκέργκιεφ- ο οποίος συμπεριλήφθηκε στη λίστα των 100 πιο ισχυρών ανθρώπων για το 2010 που δημοσιεύει ετησίως το περιοδικό «Τime»- είναι παγκοσμίως γνωστός για τον δυναμισμό του τόσο επάνω όσο και κάτω από τη σκηνή, για την ικανότητά του στη διοίκηση και στην εξεύρεση πόρων, αλλά και για τους κυριολεκτικά «τρελούς» ρυθμούς της ζωής του. Οχι σπάνια το πρόγραμμά του τον θέλει να διευθύνει σε δύο διαφορετικές χώρες την ίδια ημέρα, γεγονός το οποίο έχει κατά καιρούς προκαλέσει- στιγμιαία, είναι αλήθεια- προβλήματα στη συνεργασία του με ορισμένες ορχήστρες και θέατρα. Ο ίδιος έχει παραδεχθεί ότι η σχέση του με τον χρόνο είναι μάλλον δύσκολη. Μολονότι έχει διευθύνει τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου- τα τελευταία χρόνια μάλιστα διατηρεί τη θέση του μόνιμου αρχιμουσικού στη διάσημη Συμφωνική του Λονδίνου-, η σχέση του με το Μαριίνσκι παραμένει μοναδική. Ανέλαβε το τιμόνι του ιστορικού θεάτρου το 1988, σε ηλικία 35 μόλις ετών, και τα αμέσως επόμενα χρόνια, ενώ οι υπόλοιποι πολιτιστικοί οργανισμοί της Ρωσίας, μηδέ εξαιρουμένου του «αντίπαλου δέους» Μπαλσόι της Μόσχας, υφίσταντο ισχυρότατους κλυδωνισμούς, αυτός κατόρθωσε όχι μόνο να το διατηρήσει όρθιο, αλλά και να επεκτείνει εντυπωσιακά την παγκόσμια απήχησή του με «όχημα» τη δική του καριέρα και διασυνδέσεις.

Μεταξύ των νέων ρώσων καλλιτεχνών που έχει κατά καιρούς αναδείξει ο πολυβραβευμένος Γκέργκιεφ είναι και η λαμπερή υψίφωνος Αννα Νετρέμπκο, την οποία ανακάλυψε, 20χρονη ακόμη, να… σφουγγαρίζει τα πατώματα του Μαριίνσκι και της άνοιξε διάπλατα την πόρτα μιας αξιοζήλευτης καριέρας.

ΠΟΤΕ & ΠΟΥ
Η Συμφωνική Ορχήστρα Μαριίνσκι της Αγίας Πετρούπολης υπό τον Βαλέρι Γκέργκιεφ θα εμφανιστεί στις 8 και 9 Δεκεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (στις 20.30).Το πρόγραμμα περιλαμβάνει το Κοντσέρτο για βιολί,έργο 35 του Τσαϊκόφσκι με σολίστ τον Λ.Καβάκο και την Πέμπτη Συμφωνία του Μάλερ.Οι συναυλίες εντάσσονται στη σειρά «Μεγάλες ΟρχήστρεςΜεγάλοι Μαέστροι».Χορη- γός: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.Τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί.