Σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις, ο χριστιανισμός έφθασε για πρώτη φορά στην Ινδική χερσόνησο το 52 μ.Χ., όταν ο Απόστολος Θωμάςεπισκέφθηκε την περιοχή Κεράλα. Η επιτυχία δεν ήταν μεγάλη αφού έπειτα από περίπου 2.000 χρόνια οι χριστιανοί όλων των δογμάτων δεν ξεπερνούν το 2,5% του πληθυσμού της δεύτερης μεγαλύτερης χώρας του κόσμου. Το μήνυμα του Ευαγγελίου δεν πέρασε στους Ινδούς, τα σκεύη της χριστιανικής λατρείας φαίνεται όμως ότι τους συγκίνησαν, τόσο ώστε να ασχοληθούν με την κατασκευή και την εξαγωγή τους. Αποτέλεσμα είναι σήμερα την ελληνική αγορά εκκλησιαστικών ειδών να κατακλύζουν είδη made in Ιndia και made in Ρakistan.
Σε αυτό συνέβαλε και το ελληνικό εμπορικό δαιμόνιο. «Ξεκίνησε από κάποιους εισαγωγείςοι οποίοι επειδή δεν είχαν τη δυνατότητα να κατασκευάσουν οι ίδιοιπήγαν τα σχέδια σε ινδικά εργαστήρια. Το αποτέλεσμα είναι η ελληνική αγορά να έχει γεμίσει με σκευήόπως δισκοπότηρα, θυμιατήρια, μανουάλια, ακόμη και σταυρούς που κατασκευάστηκαν στην Ινδία ή στο Πακιστάν και κοστίζουν λιγότερο από το μισό σε σχέση με τα ελληνικά χειροποίητα» λέει ο κ. Νίκος Βλάχος, κατασκευαστής εκκλησιαστικών ειδών εδώ και 40 χρόνια, με κατάστημα κοντά στη Μητρόπολη Αθηνών. Η κρίση πλήττει το παγκάρι αλλά και τις δωρεές των πιστών. «Ο συνταξιούχος που θέλει να κάνει μια δωρεά στην εκκλησία θα σκεφθεί πάνω απ΄ όλα το κόστος» λέει ο κ. Βλάχος.
Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο κάτω είναι το κατάστημα του κ. Γρηγόρη Διαμαντόπουλου, η οικογένεια του οποίου δραστηριοποιείται στην κατασκευή εκκλησιαστικών ειδών από τα τέλη του 19ου αιώνα. Παρ΄ όλα αυτά, ακόμη και εδώ υπάρχουν είδη… made in Ρakistan, ενώ στο γραφείο του υπάρχει και διαφημιστικό φυλλάδιο των συγκεκριμένων προϊόντων. «Δεν γίνεται αλλιώς. Αν δείξειςσε έναν ιερέα από φτωχή ενορίατο χειροποίητο θυμιατήρι, θα σου απαντήσει ότι έχει βρει το ίδιο στη μισή τιμή. Φυσικάτους ενημερώνω για ποιον λόγο είναι τόσο φθηνάκαθώςυπάρχουν διαφορές στην ποιότητα των μετάλλων και στη χειροτεχνική δουλειά» σημειώνει.
Οι περισσότεροι έλληνες τεχνίτες έχουν περάσει εκατοντάδες ώρες σκαλίζοντας τα σκεύη τους και μαθαίνοντας την τέχνη βήμα προς βήμα. Πώς συμβιβάζονται όλα αυτά με τις… ινδικές λειψανοθήκες; «Γενικά οι ιερείς δεν προτιμούν τα συγκεκριμένα είδη, τα οποία συνήθως έχουν και μικρή διάρκεια ζωής.
Αν τους γίνει μια τέτοια δωρεά, είτε δεν θα τη χρησιμοποιήσουν είτε θα την “εξορίσουν” σε καποιο ξωκκλήσι της ενορίας τους» τονίζει ο κατασκευαστής εκκλησιαστικών ειδών Γιάννης. Πάντως ειδικά σε μικρές επαρχιακές ενορίες όπου πιστοί και ιερείς είτε δεν γνωρίζουν είτε αδιαφορούν για την ποιότητα των εκκλησιαστικών σκευών τα ινδικά δισκοπότηρα και θυμιατήρια κάνουν θραύση. Ή απλώς τη… δουλειά τους.
Οι τεχνίτες ανησυχούν ότι η επιδρομή των εισαγόμενων εκκλησιαστικών ειδών δημιουργεί προβλήματα επιβίωσης σε έναν κλάδο που, παρά τα όποια προβλήματα, παρουσίαζε δυναμισμό. «Τα ελληνικά εκκλησιαστικά είδη έχουν πολύ καλό όνομα. Κάναμε εξαγωγές σε όλες τις χώρες όπου υπάρχουν Ελληνες αλλά και ορθόδοξοι. Φοβάμαι ότι η είσοδος αυτών των προϊόντων που παράγονται μαζικόταταθα μας κάνει να χάσουμε κομμάτι από αυτές τις αγορές» τονίζει ο κ. Νίκος Κοψαλής, με κατάστημα και εργαστήριο εκκλησιαστικών ειδών στην οδό Απόλλωνος.
Την κάνουν τη δουλειά τους
Αντίθετη είναι η άποψη ενός ιερέα της πρωτεύουσας. «Τα άγια σκεύη δεν είναι καθαγιασμένα από μόνα τους, είναι η χρήση που τα κάνει τέτοια. Το αν κατασκευάζονται από χριστιανούς, μουσουλμάνους ή ινδουιστές δεν έχει σημασία» σχολιάζει ο πατέρας Εμμανουήλ Δανδουλάκης από τον Αγιο Αθανάσιο Πολυδρόσου Χαλανδρίου και συμπληρώνει ότι «σε τέτοιες εποχές, όποτε τύχει να χρειαστούμε κάτι, η τιμή αγοράς είναι καθοριστική. Πέρα από την έλλειψη πόρων, αφού οι δωρεές είναι περιορισμένες, δεν θέλουμε και να σκανδαλίζουμε τους πιστούς με πολυτελή είδη. Αρκεί να είναι ικανοποιητικής ποιότητας και κατασκευασμένα σύμφωνα με τα ορθόδοξα πρότυπα».
