Τριαντάρηδες συγκάτοικοι στην κρίση

«Εργαζόμενος 32 ετών αναζητεί συγκάτοικο σε περιοχή του κέντρου της Αθήνας».

Αγγελίες σαν και αυτή εμφανίζονται συχνότερα σε εφημερίδες και εξειδικευμένες ιστοσελίδες. Η ιδέα της συγκατοίκησης από εκεί που ήταν συνυφασμένη με τη φοιτητική ηλικία ή με κάποιες αμερικανικές κωμικές σειρές, περνάει όλο και περισσότερο από το μυαλό των ελλήνων thirtysomething. Οι αιτίες πολλές και διάφορες. Η οικονομική κρίση οδηγεί τους ανθρώπους να σκέφτονται ότι δύο ή και τρεις μαζί τα βολεύουν καλύτερα. Επιπλέον, για πολλούς νέους που σπούδασαν στο εξωτερικό τα προηγούμενα χρόνια και πλέον επέστρεψαν στην Ελλάδα, η ιδέα το να μένουν μαζί με κάποιον φίλο τους ή ακόμη και με κάποιον μέχρι πρότινος άγνωστο δεν φαίνεται καθόλου «ξένη».

Υπάρχει επίσης και μια… real estate παράμετρος. Η σύγκριση στα ενοικιαστήρια ανάμεσα σε γκαρσονιέρες και μεγάλα διαμερίσματα δείχνει ότι συγκατοικώντας εξασφαλίζεις περισσότερα τετραγωνικά μέτρα για λιγότερα χρήματα. «Επί δύο χρόνια συγκατοικούσα με μια καλή μου φίλη και πέρασα πολύ καλά» λέει η 33χρονη Κατερίνα Λεμονή. «Αυτή τη στιγμή είμαι άνεργη και αναζητώ συγκάτοικο προκειμένου να μοιραστούμε τα έξοδα του σπιτιού. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Οταν έχεις συνηθίσει να μένεις με κάποιον άλλο, το να είσαι ξανά μόνος στο σπίτι δεν συνηθίζεται εύκολα. Παλαιότερα φαινόταν σε αρκετούς περίεργο, τώρα όμως βλέπω ότι για όσους δεν έχουν οικογένεια και δεν θέλουν να επιστρέψουν στο σπίτι των γονιών τους η συγκατοίκηση είναι η μόνη λύση» τονίζει.

Παρά την αυξητική τάση που παρουσιάζει το φαινόμενο, η αναζήτηση συγκατοίκου δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. «Μέχρι στιγμής δεν στάθηκα τυχερή. Σε μια περίπτωση μάλιστα κάποιος ήρθε και έμεινε στο σπίτι για μία εβδομάδα και εξαφανίστηκε χωρίς να πληρώσει δεκάρα» επισημαίνει η 41χρονη ιδιωτική υπάλληλος Σταυρούλα Μωράκη η οποία προσφέρει χώρο για συγκατοίκηση στο ιδιόκτητο σπίτι της. «Είναι δύσκολο να βρεις κάποιον άλλον που να σου ταιριάζει» σημειώνει η κυρία Μωράκη και προσθέτει: «Ειδικά οι άντρες πολλές φορές θέλουν απλά να δείχνουν ότι μένουν μαζί με μια γυναίκα».

Νιπτήρας και…

Πολεοδομία

Παρόμοιες δυσκολίες είχε και ο 29χρονος ιπτάμενος συνοδός Χάρης Φραγκάκης. «Ο Ελληνας δεν έχει κουλτούρα συγκατοίκησης. Επιπλέον, τα περισσότερα σπίτια δεν εξυπηρετούν. Στη Δυτική Ευρώπη και στην Αμερική είναι συνηθισμένο κάθε δωμάτιο να έχει τη δική του τουαλέτα ή τουλάχιστον έναν νιπτήρα». Ο κ. Φραγκάκης ισχυρίζεται ότι αντιμετώπισε δυσκολία στην εύρεση συγκατοίκου λόγω του… φύλου του. «Αναζητούσα σπίτι την ίδια περίοδο με την ξαδέρφη μου. Οταν τηλεφωνούσα εγώ, μάθαινα ότι η αγγελία δεν ισχύει πλέον. Αμέσως μετά τηλεφωνούσε εκείνη και την υποδέχονταν μετά χαράς».

Οσοι έχουν ζήσει στο εξωτερικό αντιμετωπίζουν πολύ πιο θετικά την όλη ιδέα. «Ειδικά όταν ζεις σε μια μεγάλη πόλη όπως η Αθήνα, η συγκατοίκηση προσφέρει πάνω από όλα κοινωνικοποίηση. Δεν χρειάζεται να είσαι μία ώρα στο αυτοκίνητο, κουρασμένος μετά τη δουλειά, για να συναντήσεις έναν άλλο άνθρωπο» λέει ο 32χρονος οικονομολόγος Χρήστος Δ., ο οποίος ώσπου να παντρευτεί και να δημιουργήσει οικογένεια συγκατοικούσε σε όλες τις φάσεις της ενήλικης ζωής του, σε Ελλάδα και Ιταλία. «Πέρα από το να ταιριάζεις με τους άλλους, για να πετύχει μια συγκατοίκηση μετρούν και άλλα ζητήματα… πολεοδομικής φύσεως. Για παράδειγμα, είναι σημαντικό το ένα δωμάτιο από το άλλο να απέχει αρκετά ώστε να έχεις τη δυνατότητα να απομονώνεσαι όποτε θες».

Μετράνε οι κανόνες

Και μόνο το να δει κανείς το σπίτι όπου μένουν η Γωγώ και η Μαριλένα αρκεί για να σε πείσει για τα πλεονεκτήματα της συγκατοίκησης. Ζουν εδώ και περίπου έναν χρόνο σε ένα μεγάλο διαμέρισμα στην Ηλιούπολη. «Πληρώνουμε από 350 ευρώ η κάθε μία για νοίκι. Με τα ίδια λεφτά το μόνο σπίτι που θα μπορούσαμε να βρούμε μόνες μας θα ήταν μια τρύπα» δηλώνουν.

Συμφωνούν ότι για να πετύχει μια συμβίωση βασικό είναι ο σεβασμός σε κάποιους κανόνες, αλλά και η ευχέρεια να πεις στον άλλο τι ακριβώς σε ενοχλεί. «Δεν θα συγκατοικούσα ποτέ με έναν άγνωστο. Με τη Μαριλένα ξέρω ότι αν μια μέρα δεν είμαι καλά μπορώ να κλειστώ στο δωμάτιό μου χωρίς να χρειάζεται να πω τίποτε» λέει η Γωγώ που εργάζεται ως τραπεζική υπάλληλος. «Δουλεύω ως το μεσημέρι, ενώ η Μαριλένα που εργάζεται σε ναυτιλιακή εταιρεία επιστρέφει αργά το απόγευμα. Μου αρέσει που αυτές τις λίγες ώρες έχω το σπίτι δικό μου αλλά ταυτόχρονα έχω την προσμονή του άλλου που θα επιστρέψει».

Και οι δύο συμφωνούν ότι άλλο συγκατοίκηση και άλλο κοινόβιο. «Εχω συμφωνήσει να συγκατοικήσω με τη φίλη μου. Το να είχε, για παράδειγμα, έναν φίλο ο οποίος δεν θα είχε δικό του σπίτι και ουσιαστικά θα μέναμε και οι τρεις μαζί είναι κάτι που δεν θα μπορούσα να το ανεχτώ».

Μια μικρή οικογένεια στα Εξάρχεια

Η Μαρίζα Γκλίστη, η Ναυσικά Ταραζή και ο Θοδωρής Τσιντσώνης είναι τρεις απόφοιτοι της Σχολής Σταυράκου που εδώ και λίγο καιρό μένουν μαζί στα Εξάρχεια. «Το σχήμα λειτουργεί καλά. Είναι σημαντικό το ότι γνωριζόμασταν από πριν» λέει η 29χρονη Μαρίζα και προσθέτει: «Δεν θα συγκατοικούσα με οποιονδήποτε. Σε μικρότερη ηλικία είχα δοκιμάσει να μείνω με άτομα που δεν γνώριζα καλά και δεν ταιριάξαμε».

Και οι τρεις δεν έχουν σταθερή εργασία, οπότε η συγκατοίκηση είναι τρόπος περιορισμού των εξόδων. «Με τη συγκατοίκηση εξοικονομείς περίπου 200 ευρώ τον μήνα, ενώ έχεις και περισσότερο χώρο από το αν έμενες μόνος σου. Το οικονομικό είναι ένα σκέλος αλλά δεν είναι το σημαντικότερο. Για να πετύχει μια συμβίωση πρέπει να αντιμετωπίζεις με χαλαρότητα πολλά πράγματα. Οι στριμμένοι μπορούν πάντα να επιλέξουν να μείνουν μόνοι τους. Στο κάτω κάτω, τα νοίκια στην Ελλάδα δεν είναι τόσο ακριβά» λέει η Ναυσικά.

Η συγκατοίκησή τους αποτελεί ζωντανή απόδειξη της κοινωνικότητας που προσφέρει η όλη εμπειρία. Στο σπίτι μπαινοβγαίνουν φίλοι και των τριών. «Είναι σημαντικό ότι πάντα υπάρχει κάποιος να πεις μια κουβέντα» τονίζει ο Θοδωρής. Τα πρακτικά προβλήματα της καθημερινότητας δεν φαίνεται να τους αγγίζουν. «Ούτως ή άλλως και οι τρεις ξεχνάμε ανοιχτό τον… θερμοσίφωνα, οπότε όλοι το πληρώνουμε». Οι τρεις φίλοι περνούν τόσο καλά μαζί μάλιστα που όπως λένε με ένα στόμα: «Ακόμη και αν αύριο είχαμε όσα χρήματα χρειαζόμαστε για να μείνουμε μόνοι, δεν θα μετακομίζαμε με τίποτε».

Το στέκι της παρέας

Ο 30χρονος ιατρικός επισκέπτης Βαγγέλης Λαυρεντιάδης και ο 31χρονος ξάδερφός του αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Βαλαής εδώ και έναν χρόνο νοικιάζουν μαζί ένα διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας. «Εψαχνα έναν τρόπο να φύγω από το σπίτι, ο μισθός μου δεν επαρκούσε για μείνω μόνος, συνέπεσε εκείνη την εποχή να επιστρέψει ο Αλέξανδρος από τη Γερμανία και αποφασίσαμε να συγκατοικήσουμε» λέει ο Βαγγέλης. «Στη Γερμανία η συγκατοίκηση είναι κοινός τόπος. Οταν έψαχνα σπίτι εκεί ήταν σαν να περνάω interview για δουλειά» θυμάται ο Αλέξανδρος.

Οταν δεν υποδέχονται κόσμο σπίτι τους, τα δύο ξαδέλφια περνούν την ώρα τους σχετικά απομονωμένα. Λόγω και της τοποθεσίας όμως το σπίτι έχει γίνει σημείο συνάντησης για τους φίλους των δύο συγκατοίκων. Τα πάρτι και οι συγκεντρώσεις που γίνονται θυμίζουν ξανά φοιτητική ηλικία. «Πλέον οι φίλοι του ενός έχουν γίνει και φίλοι του άλλου». Τσακωμοί για θέματα όπως η διακόσμηση δεν υπήρξαν αφού ο Βαγγέλης θεωρεί το σπίτι έναν χώρο απλώς για να κοιμάται, οπότε το θέμα το ανέλαβε το αρχιτέκτονας ξάδερφός του. Οι όποιες μικροπαρεξηγήσεις έχουν να κάνουν με θέματα… όσφρησης. Ο ένας είναι καπνιστής και ο άλλος διατηρεί μια οικόσιτη γάτα. «Με λίγη κουβέντα όμως και αμοιβαίες υποχωρήσεις όλα λύνονται». Ο τελευταίος λόγος ανήκει στη συνάδελφο του Βαγγέλη, Σόνια. «Δεν με πειράζει ο άντρας να συγκατοικεί με κάποιον φίλο του. Αυτό που μου κάνει αρνητική εντύπωση είναι ο άλλος να μένει με τους γονείς του».

Λύση ανάγκης

Για την κυρία Ελένη Λουαράση, 31 ετών, η συγκατοίκηση ήταν αναγκαστική επιλογή. «Πριν από πέντε μήνες το αποφάσισα μαζί με μια φίλη μου η οποία εκείνη τη στιγμή ήταν άνεργη. Αυτή τη στιγμή είμαι εγώ η άνεργη ενώ η φίλη μου εργάζεται, οπότε οι λόγοι που συγκατοικούμε συνεχίζουν να υπάρχουν» επισημαίνει η κυρία Λουαράση και προσθέτει ότι «εννοείται ότι και εγώ και η συγκάτοικός μου θα προτιμούσαμε να ζούμε μόνες. Δεν είναι ότι δημιουργούνται προβλήματα. Τα πηγαίνουμε πολύ καλά μεταξύ μας. Απλά αλλιώς είναι να είσαι 30 και εργαζόμενος και αλλιώς φοιτητής. Είναι στιγμές που θες να είσαι μόνος σου. Επιπλέον, στη συγκατοίκηση οι προσωπικές σχέσεις δυσκολεύουν. Π.χ. όταν έρχεται ο φίλος της συγκατοίκου μου εγώ αναγκάζομαι να κοιμηθώ σε κάποιο φιλικό σπίτι».