Η Ιστορία επαναλαμβάνεται με τα ιδιαίτερα δεδομένα κάθε εποχής. Οκτώ ημέρες προτού μάς επιτεθούν ύπουλα οι Ιταλοί, για να αντιμετωπίσει σύσσωμος ο ελληνικός λαός και με απίστευτη αποτελεσματικότητα την εισβολή της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι, φαίνεται ότι η πρώτη και κύρια φιλοδοξία και των τότε Ελλήνων ήταν το χρήμα. Ο πλουτισμός, η απληστία, ο καταναλωτισμός. Το διαπιστώνομε από το χρονογράφημα του σπουδαίου διανοούμενου, ιστορικού, θεατρικού συγγραφέα και δημοσιογράφου Σπύρου Μελά, στην «Εστία» της 20ής Οκτωβρίου 1940. Το αναδημοσίευσε λόγω επικαιρότητας η αειθαλής «Εστία» και εγώ αντιγράφω χαρακτηριστικά αποσπάσματα (διατηρώ την ιδιότυπη γλώσσα του):

«Αδύνατον να ξεχάσω ποτέ: Ήτανε την επαύριον του πρώτου Ευρωπαϊκού πολέμου, ταξιδεύαμε για Παρίσι και Λονδίνο. Τα μέτρα κατά της εξαγωγής χρυσού είχανε φθάσει στο κατακόρυφο. Μέχρι του περίφημου σκοτεινού δωματίου. Είχαν στα τελωνεία, μια σκοτεινή κάμαρη, για τη σωματική έρευνα. Καλοί, κακοί, άνδρες, γυναίκες, γέροι, παιδιά, έμπαιναν εκεί, για ν΄ ακούσουν το φρικτό πρόσταγμα:- Γδυθήτε! Και να βγουν ταπεινωμένοι, εξευτελισμένοι- το ένδυμα είνε το σύμβολο της αξιοπρεπείας μας – μόνον και μόνον για να μη τύχη και φύγη ένα κομματάκι χρυσάφι από τη μια χώρα στην άλλη. Και αυτό ελέγετο αποκατάστασις ειρηνικής περιόδου! Ο πόλεμος εξηκολούθει και μετά τον πόλεμον, για τον απλούστατον λόγονότι τη ζωή των κρατών ερρύθμιζε, όπως και σήμερα, η οικονομική σκέψις και η οικονομική δραστηριότης. Αυτής της δραστηριότητος η αδηφαγία είχε κάμει τον πρώτο πόλεμο, αυτή έκαμε κι αυτόν που περνούμε τώρα. Ο οικονομολόγος είνε η θεότης της ημέρας. Νόμισμα, προϋπολογισμός, αγορά, δάνεια, παγιώσεις, συμβάσεις, φορολογία, τιμάριθμος, εισαγωγή, κατανάλωσις, να τα μεγάλα θέματα της εποχής!

Μετά τον τεράστιο κύκλο των αιώνων και των πολιτισμών, ο άνθρωπος ξαναγύρισε στο υλικό πρόβλημα της υπάρξεως, όπως επί τρωγλοδυτών. Κάθε τόσο σφαδάζουμε, σαν το ψάρι, πιασμένοι από τ΄ αγκίστρι οικονομικών αδιεξόδων και ό,τι ανάγεται σ΄ αυτά έχει γίνει σήμερα η κυρία μας απασχόλησις.

(…) Η μεγάλη αρρώστεια της εποχής μας είνεότι για τον άνθρωπο έπαυσαν να υπάρχουν άλλα προβλήματα, εκτός των οικονομικών. Κανένα φρένο, κανένας χαλινός, καμμία δύναμις ανασταλτική δεν υπάρχει σ΄ αυτή τη δαιμονισμένη κούρσα για την υλική επικράτησι. Η θρησκεία μας είνε σήμερα οι… πρώτες ύλεςγια μια στοιχειώδη ζωή και για το λαμπρό αυτό έργο του αλληλοσπαραγμού. Κατηγόρησαν τους παληούς βασιλείς της Αιγύπτου, ότι ανάγκασαν εκατοντάδες χιλιάδων ανθρώπους, με το μαστίγιο, να πυργώσουν αυτά τα κολοσσιαία μνημεία ματαιοδοξίας- τις πυραμίδες. Αλλ΄ αυτοί, τουλάχιστον, δεν έφτιασαν πυραμίδες από ερείπια και από πτώματα, όπως οι σύγχρονοι Φαραώ της οικονομίας, με τη μοναδική, την απίστευτη δικαιολογία, ότι έτσι λύεται το πρόβλημα του στομάχου! Δεν μπορεί κανείς να ξέρη ως πού θα μας πάη αυτός ο τρόπος του σκέπτεσθαι. Αλλά και τα χειρότερα καταντήματα είναι πιθανά».

Προφητικός ο αείμνηστος ακαδημαϊκός. Ακολούθησε Β΄ Παγκόσμιος, Κατοχή, Εμφύλιος και μετά μια ευδαίμονα ανάπαυλα ήλθαν τα χειρότερα καταντήματα της de facto πτώχευσης τού σήμερα με το μνημόνιο και την αυστηρή τρόικα. Ομως- προσέξτε- οκτώ μέρες μετά το δυσοίωνο δημοσίευμα, δηλαδή την 28η Οκτωβρίου 1940, ξαφνικά οι Ελληνες μεταμορφώθηκαν. Ενωμένοι προέταξαν ηθικές αξίες, αυταπάρνηση, αλληλεγγύη και εθνική αξιοπρέπεια και πέτυχαν ξανά το θαύμα του Δαβίδ και του Γολιάθ. Και τώρα- όπως και τότε- θα όφειλαν οι πολιτικοί μας (τουλάχιστον εκείνοι που δεν αγωνίζονται για να διαλυθεί η χώρα ώστε να καταλάβουν την εξουσία και να επιβάλουν δικτατορία μαύρη ή κόκκινη), ενωμένοι και συνεργαζόμενοι, να αγωνισθούν για να σώσουν την εθνική οικονομία και την απώλεια εθνικής κυριαρχίας. Είναι δυνατόν αφού και το ΄40 συνέβη. Και αυτό επιβάλλεται αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

jmarinos@tovima.gr