– Γιατί η Κίνα αρνείται να ανατιμήσει σημαντικά το νόμισμά της;
Ο κινέζος πρωθυπουργός ζήτησε από τους Ευρωπαίους να μη συμμετάσχουν «στη χορωδία εκείνων που πιέζουν για την ανατίμηση του γουάν». Οπως επισημαίνει αυτό θα οδηγούσε «πολλές κινεζικές επιχειρήσεις σε χρεοκοπία» και θα δημιουργούσε «κοινωνικές εντάσεις». Μια πιθανή κρίση «δεν θα ήταν προς όφελος κανενός στον κόσμο» προειδοποιεί ο Γουέν Ζιαμπάο.
– Ποιο το όφελος από ένα υποτιμημένο νόμισμα;
Το πλεονέκτημα του υποτιμημένου νομίσματος για μια οικονομία είναι ότι καθιστά τα προϊόντα που παράγονται από αυτήν ανταγωνιστικά έναντι των υπολοίπων χωρών. Τα προϊόντα πωλούνται σε χαμηλή τιμή και έτσι αυξάνονται οι εξαγωγές. Επιπλέον είναι πιο εύκολο να υποτιμηθεί ή να διατηρηθεί χαμηλά ένα νόμισμα παρά να αναθερμανθεί η εσωτερική ζήτηση σε μια οικονομία.
– Γιατί δεν παρεμβαίνει με παρόμοιο τρόπο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ);
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ αρνείται προς το παρόν να λάβει μέτρα στον αντίποδα των πρωτοβουλιών άλλων κεντρικών τραπεζών καθώς δεν περιλαμβάνεται στην αποστολή της τράπεζας η παρέμβαση στις συναλλαγματικές ισοτιμίες (το έχει κάνει μόνο μια φορά, το 2000). Την περασμένη Πέμπτη ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ ανακοίνωσε ότι θα διατηρήσει το βασικό επιτόκιό της στο 1% προκειμένου να βοηθήσει το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας να ανακάμψει.
– Πώς μπορούν τα κράτη να υποτιμήσουν τα νομίσματά τους;
Υπάρχουν πολλά εργαλεία. Ο πρώτος τρόπος είναι η μαζική πώληση συναλλάγματος στις διεθνείς χρηματαγορές. Αυτό δεν μπορεί να εφαρμοστεί για νομίσματα που διέπονται από σταθερές ισοτιμίες και απαιτείται απόφαση από τις αρμόδιες αρχές των εμπλεκόμενων κρατών. Ενα άλλο εργαλείο είναι αυτό που χρησιμοποίησε η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας η οποία μείωσε τα βασικά επιτόκιά της προκειμένου να καταστήσει «μη ελκυστικό» το γεν στους επενδυτές. Τέλος μπορεί να επιβληθεί φόρος επί της αγοράς κρατικών τίτλων από ξένους επενδυτές όπως έπραξε προσφάτως η Βραζιλία.
– Γιατί είναι επιβαρυντική για την παγκόσμια οικονομία η πολιτική του «φθηνού νομίσματος»;
Εν μέσω ασταθούς ανάκαμψης για την παγκόσμια οικονομία τα κράτη επιλέγουν πολιτικές ωφέλιμες για τη δική τους οικονομία. Αυτό κάνουν εδώ και χρόνια και οι ΗΠΑ. Το φθηνό δολάριο όμως στρέφει τους επενδυτές σε άλλα νομίσματα. Αυτό ορθώνει εμπόδια στην ανάκαμψη αναδυόμενων οικονομιών. Ετσι χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδία και η Νότια Κορέα παρατηρούν τα νομίσματά τους να είναι υπερτιμημένα και κατά συνέπεια να υιοθετούν με τη σειρά τους προστατευτικά για την οικονομία τους μέτρα.
– Τι προβλέπουν οι κυβερνώντες;
Ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ ο οποίος δήλωσε ότι η πολιτική του υψηλού εμπορικού πλεονάσματος που εφαρμόζει η Κίνα «μπορεί να οδηγήσει είτε σε υψηλό πληθωρισμό και σε κερδοσκοπικές φούσκες στις αναδυόμενες οικονομίεςείτε σε ανισορροπίες με υπερβολική αύξηση των εξαγωγών εις βάρος μιας πολύ χαμηλής κατανάλωσης».
