«Ενας άνθρωπος που κρατάει πιστόλι και χειροβομβίδες και έχει ομήρους δεν έχει κανέναν ενδοιασμό και είναι αποφασισμένος για όλα». Αυτό επεσήμανε μιλώντας στο «Βήμα» ανώτατος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. αναφερόμενος στον έναν από τους τρεις δράστες της ληστείας στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στο κέντρο του Πειραιά που κράτησε 18 ομήρους για περίπου δυόμισι ώρες.
«Ψηλά τα χέρια. Ληστεία!»
Η ώρα ήταν 12.28 χθες το μεσημέρι. Τρία άτομα πηγαίνουν προς το υποκατάστημα της Εθνικής στη διασταύρωση των οδών Ηρώων Πολυτεχνείου και Χαριλάου Τρικούπη. Οι δύο μπαίνουν μέσα ενώ ο τρίτος μένει προσωρινά απ΄ έξω. Κρατώντας όπλα φωνάζουν με «σπαστά ελληνικά»: «Ψηλά τα χέρια. Ληστεία!». Υπάλληλοι και πελάτες παγώνουν. Οι ένοπλοι αρπάζουν χρήματα από τα ταμεία. Κάποιος από τους υπαλλήλους, χωρίς να γίνει αντιληπτός, πατάει το μπουτόν του συναγερμού. Ενημερώνεται το Κέντρο Επιχειρήσεων της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής και αμέσως δίνεται εντολή για γενική κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων δυνάμεων που βρίσκονταν στην περιοχή.
Πρώτοι έφτασαν μοτοσικλετιστές της ομάδας ΔΙΑΣ. Τότε βγαίνουν από την τράπεζα δύο άτομα, επιβιβάζονται σε ΙΧ και εξαφανίζονται. Ακολουθεί καταδίωξη. Ενας συνελήφθη στη συμβολή των οδών Μιλτιάδου και Τζαβέλα. Ο συνεργός του βρίσκει προσωρινά καταφύγιο σε ένα ακατοίκητο κτίριο στην οδό Τσακάλωφ 16, ωστόσο και αυτός συλλαμβάνεται. Κατά την καταδίωξη οι κακοποιοί πέταξαν στον δρόμο ένα πιστόλι των 22 χιλιοστών, ενώ κατασχέθηκαν ακόμη τρεις γεμιστήρες και 17 φυσίγγια. Οι δράστες, 43 και 24 χρόνων, είναι και οι δύο ομογενείς, ο ένας με καταγωγή από το Καζακστάν και ο άλλος από την Αίγυπτο.
«Κρατάει ομήρους…»
Αρχικά όλοι πίστεψαν πως η υπόθεση της ληστείας είχε κλείσει. Ωστόσο η πληροφορία ότι υπάρχει ακόμη ένας ένοπλος που κρατά ομήρους, στην ίδια τράπεζα, ανέτρεψε το σκηνικό. Ηταν ο 33χρονος συνεργός τους, και αυτός ομογενής από το Καζακστάν. Οι γύρω δρόμοι αποκλείονται από δεκάδες αστυνομικούς. Στην περιοχή φτάνουν δύο διαπραγματευτές της ΕΛ.ΑΣ. και κλιμάκιο της Ειδικής Κατασταλτικής Αντιτρομοκρατικής Μονάδας (ΕΚΑΜ) που ακροβολίστηκε στην περιοχή. Την επιχείρηση συντονίζει ο γενικός αστυνομικός διευθυντής Αττικής κ. Γρηγόρης Μπαλάκος. Εξ αρχής ο στόχος είναι ένας: «Να παραδοθεί, αναίμακτα, ο δράστης και να μην κινδυνεύσουν οι όμηροι».
Τη «βρώμικη δουλειά» αναλαμβάνουν οι διαπραγματευτές. «Αρχικά ο τόνος της φωνής του όταν μιλούσε με τους διαπραγματευτές είχε ένταση. Μετά ηρεμούσε αλλά ξανανέβαζε τον τόνο. Γενικά ήταν απρόβλεπτος» ανέφερε αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. που συμπλήρωσε: «Ζητούσε να απομακρυνθεί μόνος του με αυτοκίνητο και να μην τον σκοτώσουμε».
Η ώρα περνούσε. Λίγο μετά τη μία το μεσημέρι ο 33χρονος απελευθερώνει οκτώ γυναίκες ομήρους. Σταδιακά ως την παράδοσή του είχε αφήσει άλλους επτά. Τον τελευταίο άντρα ελάχιστα λεπτά πριν από την παράδοσή του. Στην Ασφάλεια Πειραιά οι απελευθερωθέντες όμηροι περιγράφουν τον δράστη και την εικόνα στην τράπεζα. Μέσα από τις καταθέσεις τους οι αστυνομικοί αντλούν αξιοποιήσιμα στοιχεία.
Χειροβομβίδες
Ολο αυτό το διάστημα οι άντρες της ΕΛ.ΑΣ. έχουν πάρει θέσεις προφύλαξης πίσω από αυτοκίνητα, περιπολικά, γωνίες δρόμων. Στην είσοδο της τράπεζας ανά διαστήματα κάνει την εμφάνισή του ο δράστης κρατώντας δύο χειροβομβίδες και συνομιλεί με τους διαπραγματευτές. Οσο διάστημα είναι μέσα στην τράπεζα, σύμφωνα με πληροφορίες, άλλες φορές λέει στους ομήρους «δεν θα σας πειράξω» και άλλες λέει «δεν έχω κανέναν λόγο να ζήσω. Δεν με νοιάζει αν πεθάνω».
Οι διαπραγματευτές τον ηρεμούν και του εξηγούν πως κατηγορούνταν για ληστεία και αν πυροβολήσει εναντίον αστυνομικών ή ομήρων η θέση του θα επιδεινωθεί. Πληροφορίες αναφέρουν ότι στη συνομιλία του με τους διαπραγματευτές δεν απείλησε πως θα σκοτώσει όμηρο αν δεν ικανοποιούνταν τα αιτήματά του.
Πυροβολισμοί
Η αγωνία συνεχίζεται. Στις 13.35 ακούγονται τέσσερις πυροβολισμοί. Επικρατεί σύγχυση. Τελικά διαπιστώνεται ότι ο 33χρονος έχει πυροβολήσει για εκφοβισμό. Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον πλήρη οπλισμό του.
Μισή ώρα αργότερα επανεμφανίζεται με καλυμμένο το πρόσωπό του. Γύρω του έχει τους τελευταίους τέσσερις (άνδρες) ομήρους. Τους χρησιμοποιεί για ασπίδα. Φαίνεται νευρικός και τους λέει προς τα πού να κινηθούν. Περπατούν για λίγα μέτρα επί της Χαρ. Τρικούπη. Ολοι πιστεύουν ότι θα κάνει κάποια κίνηση διαφυγής. Ωστόσο εκείνος απλώς επιτηρεί τον χώρο. Τις κινήσεις του παρακολουθούν από μικρή απόσταση άντρες της ΕΚΑΜ. Ο 33χρονος επιστρέφει με τους ομήρους στην τράπεζα και οι διαπραγματεύσεις ξεκινούν εκ νέου. Λίγο πριν από τις 15.00 αφήνει έναν ακόμη όμηρο και μετά πείθεται να παραδοθεί. «Οι διαπραγματευτές ήδη του έχουν πει ότι οι συνεργοί του έχουν συλληφθεί και έχει δει με τα μάτια του πως είναι αποκλεισμένος από ισχυρές δυνάμεις» επισημαίνει αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. που βρίσκεται στο σημείο.
Βγαίνουν πρώτα δύο από τους ομήρους. Ακολουθεί και ο δράστης με τα χέρια πίσω από το κεφάλι. Αμέσως οι αστυνομικοί τού περνούν χειροπέδες. Ολα έχουν τελειώσει. Πάνω του βρέθηκαν δύο χειροβομβίδες και ένα πιστόλι «Τοκάρεφ».
Ποιοι είναι οι 70 διαπραγματευτές
Oι διαπραγματευτές της ΕΛ.ΑΣ. κινούνται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Είναι περίπου 70 άτομα σε όλη τη χώρα. Ολοι τους αξιωματικοί, από τον βαθμό του υπαστυνόμου ως του αστυνομικού διευθυντή. Ανάμεσά τους και γυναίκες. Στην Αττική υπηρετούν περίπου 35. Μόνο οι συνάδελφοί τους γνωρίζουν τη «δεύτερη ιδιότητά» τους. Καθημερινά πάνε στις υπηρεσίες τους. Μπορεί να είναι αξιωματικοί υπηρεσίας ή ακόμη και διοικητές τμημάτων. Υπάρχει και η εβδομάδα της επιφυλακής. Κάποιοι ανά πάσα ώρα και στιγμή είναι σε ετοιμότητα εφόσον τους ζητηθεί να πάνε για διαπραγματεύσεις.
Μόλις φθάνουν στο σημείο ενημερώνονται για την κατάσταση. Πλησιάζουν τον δράστη. Του λένε εξ αρχής ποιοι είναι. Δεν του μιλάνε επιθετικά αλλά πάντα ήρεμα. Ο διαπραγματευτής δεν λειτουργεί από μόνος του αλλά μέσα σε ομάδα. Συνεργάζεται με ψυχολόγο της ΕΛ.ΑΣ. που επιχειρεί με βάση τις πληροφορίες που συγκεντρώνονται να σκιαγραφήσει το προφίλ του δράστη. Στόχος του είναι, απλώς, να μεταφέρει το αίτημά του στον επικεφαλής αξιωματικό. Ποτέ δεν δεσμεύεται για την ικανοποίηση κάποιου αιτήματος. Σκοπός του πάντα να εκτονώσει την κατάσταση και να υπάρξει θετική έκβαση. Στόχος δεν είναι μόνο η εξασφάλιση της ζωής των ομήρων αλλά και του δράστη. Οπως λένε, τα κίνητρά τους δεν είναι υλικά ή για ηθικές επιβραβεύσεις. Δεν πληρώνονται εξτρά γι΄ αυτό που κάνουν. Ζήτησαν μόνοι τους να εκπαιδευτούν ως διαπραγματευτές. Συνεχώς επιμορφώνονται και ξέρουν ότι θα υπάρξουν φορές που θα εργαστούν πέρα από το κανονικό τους ωράριο. Πλούσιο…
βιογραφικό
Από την έρευνα πλούσιο αποκαλύπτεται το «βιογραφικό» του δράστη που κρατούσε τους ομήρους, καθώς σε βάρος του εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης για ανθρωποκτονία από τις κυπριακές Αρχές. Τον Ιούλιο 2009 εκτέλεσε συμβόλαιο θανάτου στη Λεμεσό με θύμα έναν 67χρονο, που είχε κατηγορηθεί για υπόθεση ναρκωτικών και είχε αθωωθεί. Οι δύο συνεργοί του έχουν απασχολήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, για κλοπές. Σε βάρος τους σχηματίστηκε δικογραφία.
Παράλληλα οι αστυνομικοί ξεκινούν και μια άλλη έρευνα. Να δουν αν η τράπεζα είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας καθώς, όπως διαπιστώθηκε, το συγκεκριμένο υποκατάστημα δεν διέθετε ειδική θύρα εισόδου που λειτουργεί αποτρεπτικά για ληστεία.
