ΠΑΡΙΣΙ Στα μισά της κατασκευαστικής διαδρομής βρίσκεται η ανέγερση ενός μεσαιωνικού κάστρου στη Βόρεια Βουργουνδία της Γαλλίας με τεχνικές του 13ου αιώνα. Μυϊκή δύναμη, ομαδικό πνεύμα και έξυπνες ιδέες απαιτεί η υλοποίηση του έργου, το οποίο ξεκίνησε το 1997, πριν από 13 χρόνια. Τώρα εκτιμάται ότι οι εργασίες θα ολοκληρωθούν σε… άλλα 13 χρόνια, δηλαδή το 2023, 26 ολόκληρα χρόνια αφότου τα σφυριά και τα μπράτσα έπιασαν δουλειά. Η πρωτοβουλία ανήκει σε μια ομάδα αποφασισμένων γάλλων ιστορικών, αρχιτεκτόνων, μηχανικών, κοινωνικών ανθρωπολόγων κ.ά. Ο στόχος είναι τόσο επιστημονικός όσο και εκπαιδευτικός: το έργο επιβεβαιώνει (ή διαψεύδει) στην πράξη διάφορες θεωρίες για το πώς χτίζονταν τα μεσαιωνικά σατό. Παράλληλα έχει ήδη μετατραπεί σε ένα άτυπο θεματικό πάρκο, το οποίο επισκέπτονται μαθητές, φοιτητές, επιστήμονες και τουρίστες έναντι εισιτηρίου προκειμένου να χρηματοδοτείται η πολυετής προσπάθεια.
«Θα πάρει όσο χρόνο είναι να πάρει…» δηλώνει ελαφρώς αυτάρεσκα αλλά με δικαιολογημένη περηφάνια η επικεφαλής του έργου Μεριλίν Μαρτέν. Και τονίζει: «Εφέτος υπολογίζουμε ότι βρισκόμαστε στα μισά της διαδρομής. Πάντως δεν θέλουμε να τηρήσουμε με κάθε κόστος ένα χρονοδιάγραμμα, αλλά να καταλάβουμε πώς γίνονταν τα κτίσματα την εποχή του Μεσαίωνα. Κάθε ημέρα κάνουμε μικρά αλλά σταθερά βήματα».
Ετσι τα κομπιούτερ, ο δυναμίτης, τα υδραυλικά μηχανήματα και τα ηλεκτρικά πριόνια δεν έχουν θέση στο Γκεντελόν, όπως ονομάστηκε το κάστρο από το γειτονικό δάσος. Αντί αυτών οι εργάτες χρησιμοποιούν βαριοπούλες για να κόβουν τις πέτρες, ένα βαρούλκο για να τις σηκώνουν και να τις τοποθετούν στους τοίχους και λάσπη για να τις σταθεροποιούν εκεί. Ολα δε τα υλικά είναι της περιοχής.
Το εγχείρημα αυτό σαφώς κοστίζει αρκετά, καθώς οι 67 εργάτες πρέπει να πληρωθούν και ένα… λατομείο αγοράστηκε για τις ανάγκες της ανέγερσης. Πώς βρέθηκαν τα χρήματα; Με την προσέλκυση του κόσμου. Το μέρος αυτό μετατράπηκε σε αξιοθέατο, το οποίο επισκέπτονται περίπου 315.000
τουρίστες τον χρόνο πληρώνοντας είσοδο 9 ευρώ το άτομο. «Τα πρώτα χρόνια ήταν πολύ δύσκολα» θυμάται η κυρία Μαρτέν. Οι λατόμοι δεν μπορούσαν να βρουν τρόπο εξόρυξης της πέτρας χωρίς μηχανήματα, οι επισκέπτες δεν είχαν κάτι ενδιαφέρον να δουν και οι επιθεωρητές του έργου έπαιρναν μια αμυδρή μόνο ιδέα για τις μεσαιωνικές οικοδομικές τεχνικές. Ενας εξ αυτών έκανε λόγο για «καταπάτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας», καθώς οι λατόμοι δεν χρησιμοποιούσαν ωτοασπίδες ή μάσκες για να προστατευθούν, ενώ η χρήση βαρούλκου συνεπαγόταν την ανύψωση βάρους ως και 400 κιλών με τα χέρια. Παρ΄ όλα αυτά, όσο περνούσε ο καιρός οι εργάτες έβρισκαν λύσεις. «Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι η αναβίωση μιας οικοδομικής νοοτροπίας που έχει ξεχαστεί» λέει ο αρχιεργάτης Φλόριαν Ρενούτσι.
