Να επισπεύσουν τα deals καλεί η Τράπεζα της Ελλάδος τις τράπεζες στην «Εκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα» που έδωσε χθες στη δημοσιότητα και στην οποία αναλύονται οι παράγοντες που συνδέονται με τη σταθερότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος για το έτος 2009 και για τους πρώτους μήνες του 2010.
Οπως τονίζεται στα συμπεράσματα της έκθεσης, «στην παρούσα φάση, οι ελληνικές τράπεζες οφείλουν να προχωρήσουν στην ανάληψη πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση της σύναψης στρατηγικών συμμαχιών». Η κεντρική τράπεζα επισημαίνει ακόμη τις «αξιοσημείωτες αντοχές» που επέδειξε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα «χάρη στην ισχυρή κεφαλαιακή του βάση» την περίοδο της έντονης κρίσης της ελληνικής οικονομίας στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα πρέπει να συμβάλει ώστε οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι να αποκτήσουν το κρίσιμο μέγεθος που θα τους επέτρεπε να εκμεταλλευθούν οικονομίες κλίμακας και να ανακτήσουν ταχύτερα την πρόσβασή τους στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίων. Εξάλλου οι ελληνικές τράπεζες οφείλουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα με διορατικότητα και επιδιώκοντας τη διατήρηση σημαντικών περιθωρίων κεφαλαίου, πάνω από τα ελάχιστα όρια που καθορίζουν οι εποπτικοί κανόνες, τον σχηματισμό επαρκών προβλέψεων έναντι του πιστωτικού κινδύνου, τον εξορθολογισμό των λειτουργικών εξόδων, καθώς και ευέλικτη και συνετή διαχείριση των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης.
Η κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες οι πιέσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα θα αμβλυνθούν, με τη σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών, η οποία θα προέλθει από την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που προβλέπονται στο κυβερνητικό πρόγραμμα δημοσιονομικών και διαρθρωτικών προσαρμογών, την αξιοποίηση του μηχανισμού τριμερούς στήριξης της ελληνικής οικονομίας και την ανταπόκριση του χρηματοπιστωτικού συστήματος στις απαιτήσεις και στις ευκαιρίες του μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος.
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι κραδασμοί των διεθνών αγορών και της εγχώριας οικονομίας έχουν επηρεάσει δυσμενώς τους δείκτες κερδοφορίας και ρευστότητας του ελληνικού τραπεζικού τομέα. Στο σύνολο του τομέα, η προ φόρων κερδοφορία υποχώρησε σημαντικά το 2009 έναντι του 2008 (κατά 93,7% όσον αφορά τις τράπεζες και κατά 59,4% όσον αφορά τους ομίλους). Μετά τους φόρους, οι τράπεζες κατέγραψαν ζημιές, ενώ οι τραπεζικοί όμιλοι κέρδη μειωμένα στο μισό περίπου των αντίστοιχων του 2008. Οι προβλέψεις για κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου απορρόφησαν πάνω από το 1/3 των λειτουργικών εσόδων, με ισχυρή επίπτωση στην κερδοφορία.
Κατά το α΄ τρίμηνο του 2010, η κερδοφορία των τραπεζών μειώθηκε περαιτέρω και συνεχίστηκε η επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου. Ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο δανείων ανήλθε τον Μάρτιο σε 8,2% (Δεκέμβριος 2009: 7,7%, Δεκέμβριος 2008: 5,0%). Το ποσοστό των καθυστερημένων οφειλών αυξήθηκε σε όλες τις κατηγορίες δανείων, ιδιαίτερα στα καταναλωτικά.
Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη χαρακτηρίζει η κεντρική τράπεζα τη σημαντική ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού τομέα στην οποία προχώρησαν οι τράπεζες το 2009. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, η βελτίωση αυτή προήλθε κυρίως από κεφάλαια που ορισμένες τράπεζες συγκέντρωσαν από την αγορά, την εσωτερική χρηματοδότηση (μη διανεμόμενα κέρδη και μη διανομή μερίσματος κατά το 2009), καθώς και την έκδοση προνομιούχων μετοχών. Στο σύνολο του τομέα, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (τράπεζες: 13,2%, τραπεζικοί όμιλοι:
11,8%) και ο δείκτης βασικών κεφαλαίων (τράπεζες: 12,0%, τραπεζικοί όμιλοι: 10,6%) διαμορφώθηκαν σε επίπεδο υψηλότερο από τον μέσο όρο ενός δείγματος μεσαίου μεγέθους τραπεζικών ομίλων της ΕΕ. Στα επίπεδα του 2009 διατηρήθηκαν οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2010. Η Τράπεζα της Ελλάδος τονίζει ότι θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ώστε να εξασφαλίσει ότι θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, όπου αυτό είναι αναγκαίο. Οπως αναφέρει, η ίδρυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με διαθέσιμα κεφάλαια ύψους 10 δισ. ευρώ παρέχει ένα πρόσθετο δίχτυ ασφαλείας για την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών. Επιπλέον, 1,2 δισ. ευρώ είναι διαθέσιμα μέσω του μέτρου κεφαλαιακής ενίσχυσης που προβλέπει ο Ν. 3723/2008.
