Δεκάδες είναι οι ασθένειες από τις οποίες κινδυνεύουν να προσβληθούν όσοι προγραμματίζουν να κάνουν μεγάλα ταξίδια, ιδίως προς τις αναπτυσσόμενες χώρες. Πιο αποτελεσματικό «φάρμακο» αποτελεί η πρόληψη. Απαιτείται δηλαδή μεγάλη προσοχή στην κατανάλωση τροφών, στις επαφές, και επιβάλλεται η τήρηση των κανόνων υγιεινής. Ο εμβολιασμός και η προμήθεια των κατάλληλων φαρμάκων, τα οποία προφυλάσσουν από νόσους όπως η ελονοσία, είναι μέσα στο πρόγραμμα. Εκτιμάται ότι κάθε εβδομάδα περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι διασχίζουν τα σύνορα μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, όπου είναι υψηλός ο ρυθμός εξάπλωσης τροπικών και μεταδοτικών νόσων, όπως η ηπατίτιδα Α και η ελονοσία. Μόνο από την Ελλάδα, περίπου 30.000 άτομα επισκέπτονται κάθε χρόνο τροπικές χώρες. «Ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός των ταξιδιών και η αύξηση του εύρους των προορισμών σε συνδυασμό με την ελάττωση του απαιτούμενου χρόνου για την κάλυψη των αποστάσεων, δημιούργησαν παγκοσμίως την ανάγκη ανάπτυξης ενός νέου τομέα στην Ιατρική, την Ταξιδιωτική Ιατρική. Ο ταξιδιώτης συνιστάται να επισκέπτεται την Υπηρεσία Ταξιδιωτικής Ιατρικής 4- 6 εβδομάδες πριν από το ταξίδι ώστε ο επαγγελματίας Υγείας να έχει την ευχέρεια να κάνει τις εξετάσεις που χρειάζονται, να χορηγήσει τα απαραίτητα εμβόλια και ανθελονοσιακή αγωγή αν χρειαστεί» , επισημαίνει η υπεύθυνη του Γραφείου Ταξι διωτικής Ιατρικής του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) κυρία Ανδρούλα Παυλή.

Το σημαντικότερο πρόβλημα όλων όσοι ταξιδεύουν, που σχετίζεται με το νερό και τα τρόφιμα, είναι η «διάρροια των ταξιδιωτών». Υπολογίζεται ότι προσβάλλει περίπου το 40% των ατόμων που ταξιδεύουν σε αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας, της Αφρικής ή της Λατινικής Αμερικής. Σύμφωνα με την κυρία Παυλή, πρόκειται για μια ήπια αυτοπεριοριζόμενη νόσο που διαρκεί συνήθως δύοπέντε ημέρες και αποδράμει χωρίς ειδική θεραπεία, με την εφαρμογή απλών μέτρων, όπως η λήψη υγρών για τη σωστή ενυδάτωση του οργανισμού και η αποφυγή κάποιων τροφών που ερεθίζουν το γαστρεντερικό σωλήνα, όπως είναι το αλκοόλ, ο καφές, το δυνατό τσάι, τα καρυκεύματα ή τα λιπαρά φαγητά. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα- συμβουλεύει η γιατρός- θα πρέπει επίσης να αποφεύγονται.

Κίνδυνο αποτελούν και τα έντομα, κυρίως τα κουνούπια. Η ελονοσία είναι η συχνότερα «εισαγόμενη» ασθένεια. Από τους ταξιδιώτες των ενδημικών χωρών, εκτιμάται ότι περί τους 30.000 προσβάλλονται κάθε χρόνο από ελονοσία, ενώ οι περισσότεροι νοσούν εντός τριών μηνών από την επιστροφή τους. Ο κυριότερος τρόπος μετάδοσης της νόσου είναι το τσίμπημα από κουνούπια που μεταφέρουν το πλασμώδιο από μολυσμένο άνθρωπο. Τα κουνούπια είναι πιο ενεργά κυρίως κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ της δύσης και της ανατολής του ηλίου.