Την ερχόμενη Τρίτη η Βουλή ψηφίζει το νομοσχέδιο για τη σύσταση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του περιβόητου μνημονίου, δημιουργείται για να αντιμετωπίσει τυχόν προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών εμπορικών τραπεζών.
Για τον αρμόδιο υφυπουργό Οικονομικών κ. Φ. Σαχινίδη η ψήφιση του νομοσχεδίου πιθανώς να ενεργοποιήσει την αναμενόμενη εδώ και καιρό διαδικασία ενοποίησης του εγχώριου τραπεζικού συστήματος.
Και δεν είναι ο μόνος που πιστεύει και αναμένει κάτι τέτοιο. Ηδη από την περασμένη εβδομάδα πύκνωσαν οι σχετικές προπαρασκευα- στικές δηλώσεις. Ο πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας κ. Β. Ράπανος εξέφρασε τις ανησυχίες του για τον επαπειλούμενο αφελληνισμό του τραπεζικού συστήματος και ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου προέτρεψε προσφάτως τις διοικήσεις των εμπορικών τραπεζών να συνεργασθούν.
Αντιστοίχως, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος μετέδωσε ανάλογα μηνύματα. Ωστόσο οι διοικήσεις των εμπορικών τραπεζών τηρούν σιγήν ιχθύος. Οταν ερωτώνται οι υπεύθυνοι αποφεύγουν οποιαδήποτε δέσμευση και δήλωση και αορίστως σημειώνουν ότι δεν υπάρχει τίποτε. Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν όμως ότι πυρετώδεις είναι οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, τα τηλεφωνήματα και τα γεύματα μεταξύ των τραπεζιτών.
Ολοι τους γνωρίζουν και αποδέχονται στις ιδιωτικές συνομιλίες τους ότι η οικονομία υποχρηματοδοτείται, ότι τα προβλήματα ρευστότητας περισσεύουν, ότι οι επισφάλειες αυξάνονται και πληθύνονται και ότι οι τράπεζες πρέπει να επανασυνδεθούν το ταχύτερο με τις διεθνείς αγορές χρήματος. Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι μεγαλύτερα και υγιέστερα τραπεζικά σύνολα θα διεκδικούσαν ευχερέστερα την επανασύνδεσή τους με τις διεθνείς αγορές του χρήματος, με αποτέλεσμα να λυθεί ταχύτερα το πρόβλημα ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας και να συντμηθεί ο χρόνος εξόδου της ελληνικής οικονομίας από το βαθύ τούνελ της κρίσης. Και άλλοι αντιπαραθέτουν ότι οι συγχωνεύσεις δεν εγγυώνται απαραιτήτως κάτι τέτοιο και ότι άλλα πρέπει να γίνουν, προκρίνοντας κυρίως τη διασύνδεση των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων με τις μεγάλες διεθνείς τράπεζες, οι οποίες είναι ικανές να ανοίξουν ξανά τις κάνουλες της χρηματοδότησης προς τη χώρα μας.
Αλλοι βεβαίως θεωρούν ότι πιθανώς θα εξελιχθούν ταυτόχρονα οι δύο συνταγές και συνδυασμένα να αποδώσουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Από χρηματιστηριακές πηγές πάντως σημειώνεται ότι υπάρχουν ενδείξεις για κινήσεις εντός του Ιουλίου, οι οποίες και θα ελευθερώσουν τα επιτελεία των τραπεζών.
Εκτιμάται ότι πιθανώς να προηγηθούν απόπειρες αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, όπως και πωλήσεις θυγατρικών ή συνεργασίες των ελληνικών τραπεζών με διεθνείς ομίλους. Ηδη η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 345 εκατ. ευρώ. Επίσης, στις αρχές της προσεχούς εβδομάδας η Εurobank του ομίλου Λάτση πρόκειται να αναγγείλει μια μορφή συνεργασίας με την πολυεθνική τράπεζα ΗSΒC, η οποία θα έχει ως βάση την παρουσία των δύο τραπεζών στην Πολωνία. Πολλοί είναι εκείνοι που αξιολογούν την επερχόμενη περιφερειακή συνεργασία ως βάση για ευρύτερη και ουσιαστικότερη σχέση μεταξύ των δύο τραπεζών. Η Εurobank έχει εμπειρία από διεθνείς συνεργασίες. Πριν από χρόνια η γερμανική Deutsche Βank είχε εξαγοράσει το 10% της ελληνικής τράπεζας και, σύμφωνα με πληροφορίες, την άνοιξη του 2009 αντιμετώπισε πρόταση συνεργασίας από τη γαλλική ΒΝΡ, η οποία όμως απορρίφθηκε.
Οπως και να έχει, αν επιβεβαιωθεί η νέα απόπειρα συνεργασίας της Εurobank με διεθνή εταίρο, πιθανώς να προσφέρει το έναυσμα για κινήσεις σε ολόκληρη την εγχώρια τραπεζική αγορά, οι οποίες προφανώς θα προσδιορισθούν από τις πρωτοβουλίες της Εθνικής Τράπεζας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το προηγούμενο διάστημα αξιολογήθηκε από τη διοίκησή της το ενδεχόμενο συνδυασμένων πράξεων, όπως μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τάξεως των 1,5 δισ. ευρώ μαζί με πώληση του 30% της τουρκικής Finansbank, που πιθανώς να απέδιδε άλλα τόσα. Μια τέτοια κίνηση θα ενίσχυε σημαντικά την Εθνική και θα της επέτρεπε να κινηθεί με μεγαλύτερη άνεση στην εσωτερική αγορά. Το ίδιο σενάριο, σε δεύτερο πλάνο, προέβλεπε απορρόφηση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και συγχώνευση με την Τράπεζα Πειραιώς, γεγονός που κατά τους εμπνευστές του σχεδίου θα οδηγούσε σε έναν μεγάλο υπό κρατικό έλεγχο αξιόπιστο τραπεζικό οργανισμό, ικανό να κινήσει χρηματοδοτικά μεγάλο κομμάτι του ιδιωτικού τομέα. Στην περίπτωση αυτή οι δύο ισχυρές ιδιωτικές τράπεζες Εurobank και Αlpha Βank είτε θα συγχωνεύονταν είτε θα αναζητούσαν διεθνείς εταίρους. Το πιθανότερο είναι τα παραπάνω να μείνουν ασκήσεις επί χάρτου διότι είτε συνήθως τα σχέδια δεν βγαίνουν είτε η πραγματικότητα τα ξεπερνάει. Οπως και να έχει, πάντως, κοινή είναι η πεποίθηση ότι οι τραπεζικοί γάμοι προετοιμάζονται πυρετωδώς στο παρασκήνιο και επιπλέον φαίνεται ότι οι διοικήσεις των τραπεζών θέλουν να αποφύγουν όπως ο Διάβολος το λιβάνι την προσφυγή στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Με εξαίρεση τον κ. Θ. Πανταλάκη της Αγροτικής Τράπεζας που αισθάνεται το Ταμείο ως διέξοδο κεφαλαιακής ενίσχυσης, οι υπόλοιποι θα προτιμούσαν να ζήσουν χωρίς το Ταμείο και τους αυστηρούς τοποτηρητές του, και κυρίως χωρίς την απειλή να ξυπνήσουν ένα πρωί και να μην έχουν τίποτε από την τράπεζά τους.
