O ι πρόσφατες περικοπές των αποδοχών στο Δημόσιο προκάλεσαν πολλές διαμαρτυρίες. Αυτό όμως που έκανε πιο έντονη τη δυσαρέσκεια είναι η συνεχιζόμενη ανισότητα στις αμοιβές του Δημοσίου. Τα διάφορα επιδόματα παραμένουν, έστω και κουτσουρεμένα, για να θυμίζουν την παταγώδη αποτυχία του συστήματος αυτού. Τα επιδόματα που δόθηκαν όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, είτε ως κίνητρα, είτε αντί μισθολογικών αυξήσεων, είτε απλώς για να μειώσουν τις διαφορές κάποιων υπαλλήλων από άλλους πιο προνομιούχους, αποδείχθηκαν πέρα για πέρα αναποτελεσματικά σε σχέση με τους σκοπούς που υποτίθεται ότι εξυπηρετούσαν. Επιπλέον έγιναν εστίες διαπλοκής και αδιαφάνειας μεταξύ κυβερνήσεων και συνδικαλιστών.
Στην παρούσα συγκυρία παρουσιάζεται μια καλή ευκαιρία για να εξορθολογιστεί το σύστημα και η πρόταση που ακολουθεί έχει ως σκοπό να θέσει τις γενικές αρχές προς αυτή την κατεύθυνση. Στο πλαίσιο αυτό προτείνονται τα εξής:
1. Το νέο μισθολόγιο να περιλαμβάνει όλους τους εργαζομένους στη γενική κυβέρνηση (δηλ. υπουργεία, όλα τα Νομικά Πρόσωπα του Δημοσίου, Ταμεία και Τοπική Αυτοδιοίκηση).
2. Στο Δημόσιο να δημιουργηθούν νέοι κλάδοι, σε αντικατάσταση των υπαρχόντων, οι οποίοι θα προσδιορίζονται από το είδος εργασίας των υπαλλήλων. Οι κλάδοι αυτοί θα είναι ενιαίοι για όλο το Δημόσιο και θεσμικά ανεξάρτητοι μεταξύ τους. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να έχουμε τους εξής κλάδους: Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας, Δικαστικό, Εκπαιδευτικό, Ιατρονοσηλευτικό, Διοικητικό, Δημοσιονομικό, Επιστημονικό, Τεχνικό και Βοηθητικών Εργασιών. Επίσης, όλα τα κυβερνητικά και αιρετά στελέχη, καθώς και οι μετακλητοί υπάλληλοι μπορούν να εντάσσονται σε ειδικό κλάδο.
3. Οι νέες προσλήψεις θα γίνονται στον κλάδο και όχι στο υπουργείο ή φορέα, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της κινητικότητας της εργασίας και της ευελιξίας στην κάλυψη κενών θέσεων.
4. Για κάθε κλάδο ξεχωριστά θα υπάρχει περιγραφή δικαιωμάτων, καθηκόντων και υποχρεώσεων.
5. Ο κάθε κλάδος θα έχει το δικό του μισθολόγιο. Σε καμία περίπτωση το μισθολόγιο ενός κλάδου δεν θα μπορεί να συνδεθεί με ενός άλλου. Επίσης, σε κάθε κλάδο θα υπάρχει ξεχωριστή περιγραφή των βαθμολογικών-μισθολογικών κλιμακίων, καθώς και του τρόπου εξέλιξης.
6. Κανένας κλάδος δεν θα μπορεί να έχει επιδοματικές αμοιβές. Τα μόνα επιδόματα που θα μπορούσαν να διατηρηθούν είναι αυτά που σχετίζονται με την οικογενειακή κατάσταση.
7. Ολοι οι προσλαμβανόμενοι θα εντάσσονται στο νέο μισθολόγιο του κλάδου τους. Οι ήδη εργαζόμενοι θα πρέπει να ενταχθούν και αυτοί.
Ασφαλώς μένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Γι΄ αυτό καλό θα ήταν να γίνει μελέτη που θα κατέληγε σε μια ολοκληρωμένη πρόταση και θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση συζήτησης.
Ο κ. Ν. Καραβίτης είναι αναπληρωτής καθηγητής Δημόσιας Οικονομικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
