Η κρίση δεν λέει να κοπάσει. Αντιθέτως, εξαπλώνεται και συνεχώς μεταμορφώνεται.
Εμφανίστηκε την άνοιξη του 2007 στις ΗΠΑ ως κρίση χρηματοπιστωτική, πλήττοντας κυρίως τον υπεραναπτυγμένο τραπεζικό τομέα, ο οποίος χωρίς κανόνες χρηματοδοτούσε αφειδώς τους πάντες για αγορά κατοικιών και κατανάλωση.
Αποκλήθηκε «κρίση των μπόνους» επειδή ήταν αποτέλεσμα μιας διαδικασίας υπερπαραγωγής κερδών, προκειμένου να εξασφαλιστούν υπεραμοιβές για τα τραπεζικά στελέχη. Οι αμερικανικές τράπεζες, κυρίως οι στεγαστικές, εξαντλήθηκαν σε έναν ανελέητο ανταγωνισμό προσφοράς δανείων, για την ικανοποίηση της οποίας εφευρέθηκαν σύνθετοι τίτλοι και περίπλοκα πιστωτικά αγαθά υψηλού ρίσκου. Αυτοί οι τίτλοι αποτέλεσαν αντικείμενο εμπορίου, έναντι αυτών εκδόθηκαν άλλοι ακόμη πιο ριψοκίνδυνοι και όλοι μαζί πουλήθηκαν σε όλον τον κόσμο, μολύνοντας σχεδόν τους πάντες.
Κάπως έτσι γεννήθηκε το χρηματοπιστωτικό τέρας που το φθινόπωρο του 2008 πήγε να τινάξει ολόκληρο τον κόσμο στον αέρα.
Τότε λοιπόν ετέθη το ερώτημα: Τι κάνουμε; Αφήνουμε τις τράπεζες στην τύχη τους ή προσπαθούμε να τις σώσουμε;
Η απάντηση δόθηκε από την κατάρρευση της Lehman Βrothers. Ηταν τέτοιες οι συνέπειες και τόσο μεγάλη η απειλή που δεν άφησαν περιθώρια πολλών συζητήσεων. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ τα έδωσε όλα προκειμένου να διασώσει τις τράπεζες και τις διασυνδεδεμένες με αυτές μεγάλες επιχειρήσεις, αναλαμβάνοντας τεράστιο κόστος. Και όταν τα απόνερα της Lehman Βrothers έφθασαν στη Μεγάλη Βρετανία και στην υπόλοιπη Ευρώπη, υιοθετήθηκαν αντίστοιχες λύσεις διάσωσης των τραπεζών.
Σε εκείνη την τραυματική για το χρηματοπιστωτικό τέρας συγκυρία υπήρξαν φωνές και παροτρύνσεις για έλεγχο και νέους κανόνες, για ρυθμίσεις και ξεκαθάρισμα του ρόλου και της θέσης του στην παγκόσμια οικονομία. Ομως ουδέν συνέβη, είτε γιατί η πολιτική βραδυπορεί είτε γιατί απλώς είναι εξαρτημένη από το χρήμα.
Με τον καιρό το τέρας συνήλθε και όταν ξαναστήθηκε στα πόδια του δεν δίστασε να τα βάλει με τους σωτήρες του. Μετέτρεψε τη δική του κρίση σε κρίση των κρατών και έπεσε πάνω τους χωρίς έλεος.
Απαιτεί και διεκδικεί μέτρα και κόντρα μέτρα, αμφισβητεί και δυσπιστεί, δεν αφήνει τίποτε να πέσει κάτω, χωρίς να νοιάζεται για τις συνέπειες, χωρίς να νιώθει ότι μπορεί στο τέλος το ίδιο να βρεθεί και πάλι σε δεινή θέση. Είναι, βλέπετε, τέρας και δεν έχει αισθήματα, μήτε λογική, παρά μόνο πάθη ανεξέλεγκτα.
Ας μην έχει ο κόσμος αυταπάτες: Οσο το χρηματοπιστωτικό τέρας μένει ατιθάσευτο μπορεί να τινάξει ολόκληρο τον κόσμο στον αέρα…
