Φορολογικές απορίες

Δικαιολόγηση «πόθεν έσχες» – Ανάλωση κεφαλαίου
O Ι. Κ. Σιωμόπουλος απαντά σε απορίες αναγνωστών σχετικά με φορολογικά θέματα:

* Ο κ. Γεώργιος Πιτσόλης ερωτά:
«Παρακολουθώ κι εγώ τη στήλη “Απορίες” με πολύ ενδιαφέρον, ο “λαβύρινθος” όμως της φορολογίας μάς αναγκάζει να καταφεύγουμε σε ειδικούς όπως είστε εσείς. α) Για την περίπτωση που με ενδιαφέρει ενδεχομένως να δόθηκε από τη στήλη σας απάντηση σε παρόμοιο ερώτημα, αλλά με διαφεύγει. Είναι η εξής:Στη σύζυγό μου μετά από 1,5 χρόνο, αφού αποχώρησε από την υπηρεσία, χορηγήθηκε από το Δημόσιο εφάπαξ 51.000 ευρώ. Το ποσό αυτό είναι αφορολόγητο.Ερώτημα:Πρέπει το ποσό αυτό να το δηλώσει στη φορολογική δήλωση και σε ποιο ΚΑ, για να μπορέσει να δικαιολογήσει το “πόθεν έσχες” αν χρειαστεί; β) Παράλληλα να ρωτήσω και για τον εαυτό μου για την ίδια περίπτωση. Πήρα το εφάπαξ από το Δημόσιο το 2007. Δεν το δήλωσα στη φορολογική δήλωση. Μπορώ να το δηλώσω τώρα για να κατοχυρώσω το “πόθεν έσχες”; γ) Η παρακάτω απορία αφορά για ποσά από οικονομίες που έγιναν ως εργαζόμενοι τα προηγούμενα χρόνια. Πώς μπορούμε να τα δικαιολογήσουμε στο “πόθεν έσχες” και πόσα;».

Απάντηση:

1) Η σύζυγος θα γράψει το εφάπαξ ποσό στον κωδικό 660 του εντύπου της δήλωσης. Εσείς θα πρέπει να υποβάλετε συμπληρωματική δήλωση οικονομικού έτους 2008 γράφοντας το εφάπαξ ποσό στον κωδικό 659. 2) Τα τεκμήρια δαπανών διαβίωσης καθώς και τα τεκμήρια κτήσης περιουσιακών στοιχείων («πόθεν έσχες») με τα χρηματικά ποσά που αναφέρονται στο άρθρο 19 του ΚΦΕ, δηλαδή με χρηματικά ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα, με εισαγωγή συναλλάγματος, με χρηματικά ποσά που προέρχονται από διάθεση περιουσιακών στοιχείων, με δάνεια που έχουν ληφθεί, με χρηματικές δωρεές κτλ. Ο πιο εύκολος τρόπος δικαιολόγησης των τεκμηρίων είναι η επίκληση ανάλωσης κεφαλαίου που σχηματίστηκε τα προηγούμενα χρόνια.

Εκπτωση τόκων στεγαστικού δανείου * Ο κ. Θεόδωρος Ανθόπουλος ερωτά:

«Εχω συνάψει στεγαστικό δάνειο 150.000 ευρώ από τράπεζα (ΑΤΕbank) για την απόκτηση πρώτης κατοικίας (διαμέρισμα 112 τ.μ.). Η έκπτωση των τόκων από το εισόδημά μου ορίστηκε από την Εφορία στο ποσό των 80.000 ευρώ επειδή το υπόλοιπο είναι πέραν της αξίας τους διαμερίσματος. Για το ποσό του δανείου η τράπεζα για να δικαιολογήσει τη χορήγηση του δανείου, που αντιστοιχεί στην πραγματική αξία του διαμερίσματος, θεώρησε ως συμπληρωματική καταβολήτο υπόλοιπο ποσό με τη μορφή της αναχρηματοδότησης. Η Εφορία όμως δεν αναγνωρίζει τους τόκους στο ολικό ποσό του δανείου, παρά μόνο στο ποσό που αντιστοιχεί στην αντικειμενική αξία της κατοικίας. Θα ήθελα, σας παρακαλώ, μια απάντηση στο θέμα αυτό, για να προβώ σε κάθε νόμιμη ενέργεια προκειμένου να δικαιωθώ».

Απάντηση: Για να μειώσουν τον φόρο στο σύνολό τους οι τόκοι του στεγαστικού δανείου, θα ΄πρεπε στο συμβόλαιο να γραφεί η πραγματική αξία της πρώτης κατοικίας και όχι η αντικειμενική, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα είχατε κάποια επιπλέον φορολογική επιβάρυνση.

Εισόδημα που δεν εντάσσεται σε κάποια πηγή * Ο κ. Γιάννης Κοκκινάκης ερωτά:
«Είμαι μισθωτός του Δημοσίου. Πέρυσι παρακολούθησα ένα επιδοτούμενο σεμινάριο και μου χορηγήθηκε βεβαίωση με τα εξής στοιχεία:Ποσό σεμιναρίων:300 ευρώ. Κρατήσεις:φόρος 20%:-60 ευρώ. Χαρτόσημο 3,6%:-10,80. Σύνολο κρατήσεων:-70,80. Πληρωτέο:229,20. Το πρόβλημά μου είναι ότι δεν ξέρω σε ποιους κωδικούς να τα δηλώσω στο έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Μετά από πολλές ερωτήσεις, λαμβάνω τις εξής απαντήσεις: α) Προσθέτω το καθαρό ποσό στο συνολικό μου εισόδημα (κωδικός 301) και προσθέτω τον φόρο (χωρίς το χαρτόσημο) στον φόρο που παρακρατήθηκε (κωδικός 315). β) Γράφω το ποσό των 229,20 ευρώ στον κωδικό 507 και το ποσό των 60 ευρώ στον κωδικό 605. Το χαρτόσημο δεν μπαίνει πουθενά».

Απάντηση: Κατά την άποψη της στήλης, η αμοιβή σας για το σεμινάριο αποτελεί εισόδημα που δεν εντάσσεται σε μία από τις κατηγορίες εισοδημάτων του ΚΦΕ. Από το ακαθάριστο ποσό θα αφαιρεθεί μόνο το χαρτόσημο και το καθαρό ποσό των 289,20 ευρώ θα γραφεί στον κώδικα 507, ενώ ο φόρος στον κωδικό 605.

Στεγαστικό δάνειο για ανέγερση πρώτης κατοικίας * Ο κ. Παναγιώτης Κουνένης ερωτά:

«Εχω πάρει στεγαστικό δάνειο (για ανέγερση α΄ κατοικίας) από την εταιρεία μου μέσα στο 2009. Βρίσκομαι σε περίοδο χάριτος (ως το 2011) άρα δεν έχω ξεκινήσει να πληρώνω ακόμη δόσεις. Εχω εκταμιεύσει ήδη μέσα στο 2009 το 50%. Στην εφετινή δήλωση πρέπει να δηλώσω το ποσό που έχω εκταμιεύσει ή όταν αρχίσω να πληρώνω τις δόσεις (δεδουλευμένοι τόκοι);».

Απάντηση: Η μείωση του φόρου με το ποσό των τόκων του στεγαστικού παρέχεται εφόσον αυτοί είναι δεδουλευμένοι. Στη φορολογική σας δήλωση θα γράψετε όχι το ποσό του δανείου που έχετε εκταμιεύσει αλλά το ποσό της δαπάνης η οποία πραγματοποιήθηκε εντός του 2009 για την ανέγερση της κατοικίας.

Διάθεση περιουσιακού στοιχείου * Ο κ. Δημήτρης Ξενιώτης ερωτά:
«Εγινε πώληση ακινήτου μου στις αρχές Δεκεμβρίου 2009. Το συμβόλαιο συντάχθηκε τότε, αλλά τα λεφτά τα πήρα μόλις πριν από λίγες ημέρες, επειδή καθυστέρησε η έκδοση δανείου του αγοραστή. Τα έσοδα από την πώληση τα δηλώνω σαν έσοδα του 2009 ή θα τα δηλώσω του χρόνου; Ξέρω ότι αναγκαστικά δηλώνω αλλαγή Ε9 μέσα στο 2009, αλλά για τα έσοδα ακόμη και από εφοριακούς πήρα διαφορετικές απαντήσεις».

Απάντηση: Αν στο συμβόλαιο δεν αναγράφεται ότι το τίμημα θα καταβληθεί το 2010 ή ότι αυτό θα καταβληθεί σε δόσεις, τότε θεωρείται ότι με την υπογραφή του συμβολαίου το εισπράξατε. Το ποσό αυτό θα γραφεί στον κωδικό 781 του εντύπου της δήλωσης.

Φορολογία συντάξεων εξωτερικού * Η κυρία Ανδριάνα Δημητροπούλου ερωτά:

«Ενας συνταξιούχος από Αμερική που παίρνει σύνταξη από εκεί, η οποία και δηλώνεται εκεί, πρέπει να τα δηλώσει και εδώ και σε ποιο πεδίο; Και αν ναι, δηλώνουμε το ποσό σε ευρώ μετατρέποντάς το μόνοι μας ή το δηλώνουμε σε συνάλλαγμα;».

Απάντηση: Οι συντάξεις που καταβάλλονται από ξένα κράτη σε κατοίκους Ελλάδος δηλώνονται και στην Ελλάδα, ανεξάρτητα αν έχει παρακρατηθεί φόρος στη χώρα που καταβάλλει τη σύνταξη, πάντα όμως με εφαρμογή της σύμβασης αποφυγής της διπλής φορολογίας. Αν η σύνταξη φορολογείται μόνο στην αλλοδαπή το ποσό αυτής θα γραφεί στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6. Αν φορολογείται και στις δύο χώρες, το ποσό αυτής θα γραφεί στους κωδικούς 391-392 και ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή θα γραφεί στους κωδικούς 651-652 του πίνακα 8. Αν η σύνταξη φορολογείται μόνο στην Ελλάδα, το ποσό αυτής θα γραφεί στους κωδικούς 391-392, ενώ ο τυχόν παρακρατηθείς στην αλλοδαπή φόρος δεν θα γραφεί στο έντυπο της δήλωσης.

Εισόδημα ανηλίκων- Φορολογία
* Η κυρία Μαρία-Λουίζα Οικονόμου ερωτά:
«Τον Μάιο του 2009 ο πατέρας μου έκανε, με συμβολαιογραφική πράξη, παραχώρηση ενάσκησης δικαιώματος επικαρπίας κατά το 50% στην 4 χρόνων κόρη μου (την εγγονή του δηλαδή) για ενοίκια από επαγγελματικό ακίνητο. Στην περίπτωση αυτή η κόρη μου κάνει ξεχωριστή φορολογική δήλωση (την οποία βέβαια θα μεριμνήσω εγώ) ή θα συμπεριληφθούν τα εισοδήματα αυτά στη δική μου φορολογική δήλωση;».

Απάντηση:

1) Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 3

του άρθρου 5 του ΚΦΕ, το εισόδημα των ανήλικων παιδιών προστίθεται στο εισόδημα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του. Αν οι γονείς έχουν ίσο ποσό συνολικού εισοδήματος, το εισόδημα του ανήλικου παιδιού προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα και φορολογείται στο όνομά του. Αν ο υπόχρεος γονέας δεν έχει τη γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου παιδιού προστίθεται στο εισόδημα του άλλου γονέα και φορολογείται στο όνομά του. Οι πιο πάνω ρυθμίσεις δεν εφαρμόζονται σε ορισμένες περιπτώσεις που αναφέρονται ρητά στην παρ. 4 του ίδιου άρθρου.

2) Σημειωτέον ότι από 1.1.2010 με νέα ρύθμιση του Ν. 3842/2010 παύει να είναι υποκείμενο φόρου το πρόσωπο στο οποίο έχει μεταβιβαστεί το δικαίωμα ενάσκησης της επικαρπίας. Από την πιο πάνω ημερομηνία υποκείμενος σε φόρο θα είναι αυτός που έχει την πλήρη κυριότητα του ακινήτου ή την επικαρπία.